....
Duridcs-aúm
hanc
ln~qualitatf
permixca,
illam uc
ro aequalicas exhibct denfitati. Sedearnm pafsio::
num quae drca totum corpus communiter
acddíi~
De uolupta- ca
rcftatmaxíma quz uolupcaús doloríslÍ¡ cft cau:s
u
&
dolore.
fa
in
bis
quae diximus. Simílíter quaecunq¡ per cor
porís partesfenlibus patent, dolorcstJ¡ & uolupcao
ces dcm. lcaígítur omnís
cam
fenfibilis qu:im ínfcn
fibilis
pafsionís, caufas aipiamus,
in
prímís memo
da repctcntes quod de ea natura quae facile moue:
tur, deé¡} ea quae mouetur dífficílc, fupra dífünxia
mus. hocenim pad:o ca perfequi debccnus omnía
quae
comprrehcndere cupímus •Q!Jado in id quod
facile moueri falce, aliqua ud breuis inddit palSio.
pars eíus qurelibet fcquCúbus partibusundiq¡ paf.,
fionem ipfam cransfundíc, quoufquead prudentiae
fcdem pcrueniatur:ubi per hos qua6 nundos poten
tia íllíus quod pafsíonem ínculic,nofárur.Quod ue
ro contra
di:
affedum,& ímmobilc quodammodo
pccmanet , árcularem illam transfufionem non
hao
bet:
&
ipfum quídcm paárur folum, proxima uec:
ro mínímcmouet. Quapropter cü partes
alfa~ al~s
pafsionem prímam non ímpertiant, tocumlÍ¡ arú"'
mal hincminitneagíccrur., fenfus expcrs id quodpa
timr excac. ld profeéto drca offa capillosé¡¡ & rdí"'
quas parces qua: terrenae ut plurímüin nobís funt>
acddíc.
V
ífus uero
&
auditus ínftrumenca alicer o=
mníno effidunc,quía illis ígrús aerísé¡¡ uis maxima
indi:. Quod przccrea ad uoluptatem atúnet
&
do..
lorcm
a
itaconfidercrur •_Pafsio uíolencer przcer4J
nacuram abunde fimulé¡¡ nobís illata, molcíta
fü.
~urfus
quz in naturam abunde fimulét; rcuercícur,
·dulcís:quz contra fic,concra.Pafsío uero magna cu
facilitacc illata fentirur quídem maxíme, uolupca"'
~s
aucem
&
doloris mínime particeps •
h.~1iufmodi
func,
quaeex afpedu proucrúunc. Cuí quidem cor•
pus nofirum cognatum ficriin die fupra narrauíc:
mus, huicadufüones fedionésue
&
qurecun~
paG:
fiones huiuúnodi,dolorem non inferunc,nec eúam
quando
in
fuam fpecíem
fic
refürutio , uoluptatem.
Senfus tamen uc.heméces clarifsimié¡¡ ipfi copecunc
quacenus aliquidpaárur, incurríclÍ¡ in aliquid{)(, at
cingit.
V
íolfoa fiquidc huius dífcretioni cocretíe"'
níue nulla perúrus ineft. Corpora uero ex
p~tibus
gradioribus-cofücuta,& uüc agentí cedentia,quan:1
do morlones iUacas
in
totum corpus cratjcifü, uolu
ptates doloresé¡¡ contincc:quando uiddícet
e
fuo fta
iu
mouenrur, dolores:quando redeunt,uoluptates.
Quzcunque paulatim abfcdfus euacuatíonesé}¡ fui
pé.rpeúuntur,i;cpleúones ucco 6mul acqueabunde,
cum cuacuatiorús quidem.fenfum habeanc nullum,
replctionis aucem habeanc,.mortalícacc iplius poten
úae dolores nullos, uolµptatcs uero maximas
alfes
runc. q_uod ex fuauium
odor.umpercepdonc co=
onofcícur. Atquz
e
fua n
awra fimul & abunde pel
iuntur, paulatim uero ui;icin cam reftícuuncur,con
rra quam fuperíora affid folent. hoc plane in fecan::
dis urendísé¡¡ mcmbrís apparet. lamCOQ'lmunesto
ti corporí pafsiones , casé¡¡ ínfcrenóum cognomen
attradauímus. Nüc ígítur
eas
quae ccrtis noftri cor
poris paróbus accedunc,.
&
unde proucniunc, qui•
bÚsue caufis infcrunrur, pro uiribus expon;unu&.
Principio qure fupra qµado de humoribus ageba"
mus rdiquimus,cü linguf pafsiones fint,fi quomo
do polfumus dcdaranus.
V
ídccur aucé haec queme
admodum & alía multadífcreáoníbus quibufdam
&
concrctiorúbus ficri,ac prreterca lenítatc afpcríca
ué¡¡
magís
quam
~cera
uó,'Ienduncur
a
lingua
ye•
nz
~d ~r~s
fcdem,fuporum
nunciae: in quas fiqua
s~
or
fta
m~dcnm u~
humídam carrús molliúem pene:
P
cs.
!1"anaa terreftr1 fua natura modicc liquefada,ucnas
-•~fas co~tra~nt
arcfadanté¡¡,faporcs huiufmodí pa
nunc.
V
•?clícu
fi
afpcriorafunt acerbos acrcsl͡:fin
afperammus,auftccos
&
poúcos.Qlz
&
illas pur
gane,&
~qua ~nguz
inhzrcfcunc, abluum,
fi
ultra
m~dum
id
faaan~.,
nacurzé¡¡!plius nonnihil liqucc
faaanc,qualís
di
m
rúcro potctía, amar.a omnia no
mfnancur. Sinautcm
uim
nitro tcmper:uiorcm
ha~
bcnc,leniuslÍ¡ abíl:crgunr, faifa fine amarícudínis ac
fperítatc, magísé¡¡ amica nobís apparent . Qure au..
tem applícata orís calidicaú,ab eoé}¡ mollíra &
fer.:
uefada ipfum uicifsim fcrucfacium, fuáque lcuitacc
furfum ad fcnfus capiás deuancur, fu6quc attradu
fingula diuidunc, propcer huiufmodí uircs acuta
uocamur.Qyandoque ucco hzc eadem ex purrcdí"
ne auenuaca anguíl:as ucnas ingrediürur, cogunt4J
partes interiores cam terrenas quam•quodammo=
do acreas íadacas inuícem comifcerí
>
permíxtasé¡J
drcumlabí alías,
&
alías íngredí , íngrefsúque
fuo
penetraras concauas tenfasé¡¡ efficere, ubí concauus
& ampullofus humor acri círcunfundírur, is{¡; hu-:"
moralías cerrcus quoquo modo en, alias
puru~,
füq¡
ex aqua cocauauafculum
a~ris
humidum atqi
darum •Sed quod
ex
pura nafcítur aqqa ,,pcrlucec
undíc~,
ampullaé¡¡ uocacur.Quod autem ex luculeo
to magis humore fimul agiraco quidem datoé}¡
&
drcumcenfocofidcur,ebulliúo,bulla,fermcncumé¡J
dicirur.harum omníum pafsionum c;¡ufaacida qua
litas appellacur. His omnibus qure de his dída funt
concraría pafsio,a cocraria caufa pr.oficifdcur.Qia.
do uero íngredienúum qualícas humida eft linguz
qualicaá nacuraliter concors & confcncanea, acles
nit molliclÍ¡ eam, concradamé¡¡ demulccc afperícas
tem,& qua: in nobís·przter nacuram concrada ud
fparfa fuerunc,rdaxat ud colligíc,acfummaám nac
turalem·fingulís refücuít habicum, fuaue huiufmo==
dí omne amícum{J; eft omnibus, uíolemarü quoq¡
pafsionummedidna acque remedium, dulceé}¡.uo:
catur. Circa narium uím fpecies non
func.
Semige.:
Deodorr.
nía enim odorum natura. Specieí uero nullí com:s
peátodorem ullum habcre. Sed noftrf drca hzc uc
nre ad terrae
&
aquz generaangufüores func, ad is
gnis ucro aerisé¡¡ genera ladores. Q!'odrca nemo
unquam ifiorum aliquem feníic odonm.Sed inma
dcfadíone quorundam, ud putredíne, ud liqucfa:1
díone, ud euaporaóone gígnumur adores . Cum
enim in acrem aqua ud aer in aquam craníic,in me-
dio iftorum adores fiunt, omnísque odor aut
fu•
mus
efl:,
autcaligo • Sed horum quod
ex
afre mu•
tatur in aqua,.caligo; quod uc:ro exaqua in aerem,
'fumus •hinc
fü
Ut aqua adores tenuieres
Unt
>a
ere
o:afsiores. Qjiodmaxíme perfpicuum
fü,
quando
ccrta quadam re narilius occurrente alíquis in ftí•
pfum uchememer fpiricum retrahit. Tundanc nul
lus ümul íntluic odor, fpirirus autem ab adore nu"'
dus folus fequírur. Dure igirur hae in his uariecatcs
abfquc nomine funt,nec
ex
pluribus,nec ex fimpli•
dbus fpeciebus: fedduoibi nominacanrum maní•
feíta
ÍJJnt,
fuauc fcilicec
&
molc.ftum. Hoc quídcm
dífturbat \.IÍolácqueomnemeam capacícacem qua:
a
fummo capíds ucráce ad umbílicü
protcdítur.ll•
lud uero eadcm mulcec, & amíco qu
odam íngrcífu.
nacuralc
ci
us feruat habitü.Terúa prfterca uím fen=
DraudiJI.
ticndí,audírii uíddícet, ita conliderare debemus,ut
-<¡uibus ex
cauf¡s
pafsíoncs dus proucniac
1
expona•
mus.