L I B E R
X X X
r
I .
,derd'entwtiamfrram. Sl inrcltrél-us
&
uttaopí.c
nio duo genera fum,necdfe
de
huiufmodí fpecies ef
fe,quae pcrfe ipfae Gnr,& íntelligmáa poá us quam
.fenlibus compraehendanrur. Sinaurem,ut quíbufda
~iderur,
ueraopioío ab incdled:u nihilo differc, o::
mnía quz corporis fenfus acringít, cerca habenda
func.Sed opinar duo dfc: dicenda,quía feorfum funt
fafu, & dífsímílía func.
~íppe
quorum alrerum
dodrina nobisintinuat,alrerum perfuafio: & íllud
quidem femper rum raúone uera,hoc aucern fine ra
tjone: íHud nulla perfuafione murabíle, hoc concr-.i
buic muraá oni fubíed:um.Verae quídem opíníonis
Homfoes
uir,quüíbec paráceps.Intelligcciae uero
d~
quidc o.e
f.ªº~fs
ef!"e mnes, b omínes uero paudadmodií par.áápes func.
:.a:.~~~:~~~
Qyz cum íca fe habeac,facerí oporcec dfe fpedc quz -
'
femper eadem Út,une orcu acq;
íncer~cu,
qua- nec in
fe accipfac quicquam aliud aliunde, nec ipfa proce"
dacadaliud quicquam, fenfu63 corporís nullo per=
dpíatur. arq; hocefr quod ad folam íntdlígentlam
pertínet,eiusq¡ intenáonís dl: proprium.Sed
dl:
ali.:
quid pofr hoc quod cum ípfo non raóone, fed
no~
mine conueníc,eiuslt¡ Gmílicudinem gerír, genirum
fenfibus manifdhrm, quod fercur & fufiencacur ab
alío femper,& in alíquo
loco
gígnicur,rurfusl:f¡ in–
de recedít opinione per fenfus comprzhendendum.
.~od
mate-
T erám:n genus locus eíl:, qui ínterit quidem nuns:
.ri~
e!l- Jocus. quam, fed omníbus qua- gignuncur, fedem exhi•
bet .
-hic
ltne tangenús fenfu cangícur , adulterina
quadam racione uíxopínabiiís. Deníque cumad
hunc animo rdpícimus, fomniamus quodammo"
po, necdfa.ríumq¡ putamu.s,uc quicquíd efi:, in alis
quo (icloco poíicu, regionemq¡ obríneac aliquamt
&
quod neq; in cerra, neq; in cooo Út, minim.e dfe
credímus:atq; has omnes & fimiles palSío11es a per–
J.Jigili uereq¡ exí(tér_e nacura ipu huiufmodí fomntjs
occupaQ fecernere non ualemus.Ideoé¡¡ nec 0.ífcerne
re id.1;eiamp.olfumus
~
quód ímagíní quidem po!h::
quamjdípfumin
qu0
fa&.efr,non ipfiuseíl, fed ea
fcmper alteríus ferrur Gmulacrum,non iniuría con"
uenjcutin alío quodam
l1t,
arq; ira quodammodo
clfei;iáz fiar paráceps, alicer uero elfe nullo modo
pofs.íc.Eiaucem quod uere dt,uera h;rc
&:
e..'Cquifi,.
ta
raáo fuffragacur, docens quod dum res ira
fe
ha::
bec,uthoc quidem alíud Út,& illud alíud, neurrum
ín neurro unquam faéi:um unu fimul ídem & duo
fieoc. Hzcrandem meae mentis fummacim Íentenáa
fü,elfe, & ame cooi orcum raóope triplíd fui!Te tría
hz c,exittens,locum,
cSl
gmeraóonem. Gen.cracioe
nis uero nucricem,ígniram
&:
humefacram,rerrz
¡,,
.tem
&:
acris formas fufcipientem? pafsioneslt¡ horü
p edílfequas perpeóenrem,omniforl)1Fm afpedu ui=
deri. VerUJll quía nec
11
milibus neq; ad pondus
t:Xf
quaús uírjbus referca eft,nutla ex parre zquíHbrem
,clfe, fed ínzqualicer undíq; uergencem declínanrém
sucab illís
qujd~
qua-
dix~mus
agirarí, rurfüs4J
ípfam commorq,m eadem agita re.
~o
pulfu conci::
ta
in diuerfa raptarí atq¡ díícerni, perinde ut quae in
frumctj gurg:icioge pi.llortjs ínfrrumenós íad:aca at:o
que qq:ulfa difcerrú uidemus, arq¡ aliq
fo
liqa gra=uíaq¡,
alío
rara & leuía ferrí. Sic ílla nmc quat1.J.or
genera ab ipfo
~orum
receptaculo inltrumentí illíus
plítoríí ínfrar tu rpulruante & diícernente comoca,
difsimilía qu;¡eq;
a
díísimílímis longe íeparabacur,
íimílima uero
rurf~
coíbant: arq; idcirco
eria
ame
m undi
exom~tíon
em fedíbus díuífa eranr, fed neq;
his ratio ím:rac,neq;
modus.Ar uero ubi cunda redí
gi
ad J11.0dü pl<Jrui t,dms ígnc primo ac terra acréép,
&
aqua, quz quidem elcmentorum pr;rfercbantue
iligia,fcd ica erac affefu uc par dt illa aquibus deus
abeíl:,dífüncrís ñguris,fpeáebus,
&:
numeris e..xor–
nauir.Eauero apud nos fencentía femper rata índu•
biaé¡J
pr~
czcerís habearur,quod deus illa cum
calia
no
e.lfeo~quam p~lcbe~rime <:>pám~é¡¡
fieri poterat,
ord1~mt.~u~1am dífpoua~nem ge~ituramlt¡
i=
Difpofiti,,.
pforuro figsllanm demonílran conuemt, nouo qui
oes>l!JQ
dem & ínulitato demonftracionis genere, fed uobis
~ eletnrc~
qui omnes erudíáonís ingenua- uías peragrauiftis,
rum.
plano acq¡ perfpícuo.Prindpio quod ígnis, & ter#
ra,aqua,&a·fr,corpora ltnt,ncmo uáq¡ dubitabic.
Ü)Tlnis aucem corporis fpeáes profundíratc haber.
Profundítacem uero planís conftare neceffarium
eft.
Red:itudo porro
plan~
bausex tríigulis coíriruítur,
atq; criangulí omnes ex duobus ínicium habcnc,ha=
bencíbus urrífq; redum angulum uni'í,acutos duos.
Quorum alter utrínq; angulí reél:i
par~em
obtinet,
a-qualíbus diftind:í Iateríbus: fed in altero ina-quas
líbusina-qualía díílribuunrur. Igicur per raciones
probabíles necefsítati coníund:as ínccdétes,ígnis
c~=
terorumlt¡ corporum huiufmodi ponamus exor=
dít.Jm.Superiora uero his horum principia deo no"
rafunr,atq;ci quiddfiramicus. Videamus igírur
qua potíísimum raáone quacuor corpora pulchcr=
rima fiant,dífSímilía quidcm ínter fe, fed qua-
in
fe
inuicem di(foluantur, & ex fe inuicem generencur.
Si id compr:iehenderimus, uericatem ípíam degene
ratione ignis terr<rGti & eorum qua- competenri ras
áone
feru~ra
horum media fiunt,tenebimus.1'
íJc
e::
ním nemini concedemus dícená alícubi e.lfe oculís
pacíZcía pulchriora his corpora, quorum quocUíbct
fecundum unum
fü
genus. Conandum
igícur
qua"
tuor corporum genera pulchrícudínc przccllencía
confücuere, acq; ita affererehorum nos namrarn fuf
fidenter comprzbendílfe.E' duobus quídem triagu
lis Ifofcdes, id cíl: qui cruribus conftac zqualíbus,
unicam haber nacuram:qui uero altera parce ctt olJ,.
longíor, infinicas. Ergo
(i
redeexordíri uolu rnus,
infinicorum quoq: pulcherrimum przcligere nos
oporcec. Ac fi quis pulchriorem
.1
fe
eledum ad
ho.-rum coníl:ícucionem afferre uoluerít, eius non ca.ns:
quam
aduerfa~,
fed tanquam amid lldcnrenria po
óor.Vnum iraq;reliquis pofthabiós,triangulorum
mulcorum pulcherrimum ponii;nus,;l quo a:qualí
0
ter triangulus ex tercio conftíác. Ratio uero cuc ita
Út,prolixior i:lfer. j\.teum qui diligenú difcufsíone
ita
elfecomper;ec, dulce manet uidoria> przmium.
Propofüi fan c nobis une duo
e
mulds trianguli,ex
.quibµs ígnis c<rcerorum4J corpora compoficafunr•
HoruJll unus lfofcdes
Ge
a-qualíbus cruribus con=
fians críangulus.Alcer uero
Ge
ílle qui longíus
Ta
rus
femper breuiore lacere potrnáa criplo maius haber.
Verum quod fecuri nímium in fuperioribus di
xi:::
mus, nuncmagís eíl: díítínguendurn. Videbanrur
qujdem nobis,neq¡ id quidcfacis rede,omnía qua#
ruar genera ex
fe
ínuícem generad. Protedo qua..
ruor genera
QC
críangulis quos elegímus generan–
rur.Tria quídem ex uno, ínzqualía habente latera.
Q4arn.¡m ucro unicum ex trangulo
~fofcele
campo
rúrur.Non igirur polfunr omnía ira ín
fe
inuiccm
re
foluj & commutari, ut ex multis paruís pauca ingc
ria uel conuerfo effiáancur.Tria ccrce po!funr.Cum
ením ex uno ha-e
faéia
fint
omnía , quando maiora
foluuncur, multa exigua ex dfdem confütuunrur.
paruas congruasé¡¡ Ubi figuras
adepra.Rurfu~
quan
do multa pe.r rriangulos difperguncµr amplificara,
unum