TIMAEVS,
VEL, DE NATVRA.
mis oremus,ut nos ex admirabíli
&
infolíra expo:
fidonead uerílimilcm dod:rínam traducac, acq; ica
fnfdcuá díípucaáonem exordíamur. Sed hanc de u=
níuerfo dlfpuraáonem ab ampliorídiuifione quam
fupra ducamus. Tune enim duas in fpedrs
fa
da dí::
uífio eíl:.Nunc cercíum genus addendum.Duo enim
ln
fuperíoribus fufficíebanc. Vnum quidem exem=
plarís loco, íemper ídem, íolaév intdligenáa com"
praehendendum.Alce.rum limulacrum ab hocexem
plarí deduéi:ü, generaáoni oculísév fubiedum.
Cñ
uero duo haec fufficerepucaremus, cercíum non ad=
íunxímus.Nunc aucern-cogere nos raáo uiderur,uc
difBdlem & obfcuram fpedem declarareconemur.
Quam ígicur uim,qu:Í.mue nacuram habere pucans
dU1ll-: Hanc uáq¡,generaáonís horum omniuni re=
tepcaculum
&
quafi nucrícern erfe. Qiod quamuis
uere dícarur,pauld caro
en
aperúus eíl
dicendum.Arduumidquidem,eo maxíme, qued
ad huíusrei demoníl:raúonem dubicare prius necerfc
efl:
&inquire
re de igni
&
rdiquís qure elcmenea uocancur, quid
iíl:orum aquam poúus
qu~m
ignem,aut acrem po=
tíus
qu~m
cerram, auccercum aliquid unum magis
quam cund:a uocare
opom~ac.
Diffidle fanc cercum
alíquíd
&
firmum de iílis a!ferere. Qu6nam ígícur
pad:o, & qua racione, & quod probabíle ín huíuf::
modí inquilicione dícemus
<:
Principio íd corpus
quod modo aqua nominauímus, quando in folída
cocrefcic macería,
la
pis & cerra fierí uidecur: quado
uero líquefcic & dífftuic,fpírícus acq; aer.Itc acr ex,..
uílus ígnis efficícur.Ignís exánd:us & corpulencíor
fad:us afrem creac. Rurfus crafsíor faéi:us afr,ín ne=
bulas nubésque concrefcíc. Hiseáam magíscom==
prefsis pluuiae'deffuunc. Ex aqua rurfus cerra lapi==
desl:tJ gignunrur.
A
cq; ira uidemus hrec omnia dr.:
~d
igni.s ruicu
quodam libi inuícem uíres fomencatt; genera
&
aha non
óonis uid
fsim cribuere.Qiae cumnunquam eadem
fu.ntu.ere hoc
appareanc
permane.re,quísnam fine rubore redargu
J1•qlud,fedca
donistt; í
ufpicíone poceric ííl:orum alíquid unum
e.
poúus quam aliud ccrce & firmicer appellare<: Ne::
mo cerce. Quare curífsimus ín his híc críeloquendí
rnodus.Hoc quod femper alHs alicer formacum ui
derur
,&
plerunq¡ iuxca ignis effigíem,non eíl: ucíq¡
ígnís hoc alíquid, fed cale, id ell ígneum quíddam:
Vide
ut quz
ncc aquahoc aliquid, fed cale quid id eflaqueií,nec
d ementa uo
aliud quícquam ueluc ullam habes ftabilitacem. De
cátur
nb
pro
niq; nec pronominibus quidem
ullís
haec fignanda
"º¡;;~';;, ~6-
func, quibus in reí cuiuslibecdemonflratione, cum
%'.ari poísít.
hoc ud iUud dícimus,urí folemus. fugifü enim,nec
expedanc uel eam demonfrrationem, qure hoc
&
huíus & huícdefignac:uel
appellaáonem,qu~de
hís
tanquam de exíílenábus & ftabilibus babearur.Igi
cur huíufmodi omnía neque hoc, neq; íllud, fed cale
poáus
, aur cale propcer fimilicudinem aliquam ap–
pellare
debemus.Ecignem quidem ubiq; cale, ac de
creceris
qua:- gígnuncur eodem pad:o. Ac uero illud
ín quo fierí Gngula haec uidencur,ac deinde dí!folui
folum ijs pronomínibus qu ibus hocuel illud Ggna
mus,app'ellandum puco. Qialc uero q_uoi;:lammo:
do,calidum fdlícec uel album, uel alíquíd cale con=
crariorum,uel
ex
concrar~s
illud minimeappellan=
v ide utm3te
durn. Sed aperríus quod uolumus exponamus. Sí:
ria
analogi:i
quís ením cundas figuras ex una
ead~mquc
aurí
mooftnrur.
n1atcría fidas concínuein alias,& alías reformec,dé
que una quadam illarum pra>Íens aliquís quid
Gr
quo:erac,uere admodum & cutifsímc refpondere pof
fumus aurum illud erfe: críangulum uero dl'caucas
Ham
figuram earum qu;r imprcffae eo
fum
& cons
rinuo permucancur,quafi rcuera íint non licec dícc=
re.Sola quippe illa refponfione canquarn cucifsima
M: rcria
nu~
concená elfe debcmus. Eadem de illa nacura qua::
cü
i~: r;t~~~•t"
da redpiccorpora, rarío eft:idem femper effe dicen
da eli:. Siquidem ex propria poccmía recedit nun"
quam.Sufdpic enim femper omnía, nec ullam un•
quam ijs íimilem ullo paéi:o ubí formam contra.:
hic.Omnis fanc nacura fiaíoni fubie.:t:a cít,agicacaé¡¡
ab íngredienribus & figurara quodammdo,aliSs a=
<l.!!;
in mate
lfrerfehabereuidcrur. Qrae ucro ingrediunrur &
nalium,li.1ot
excunc, uere ac fempcr exillendum rcrum runula-
fimulacra
r~cra íunc, miro & uix cxplícabilí modo ab ipfis re=
rum ucraru.
bus qua:: uere íunc,figuraca, quernadmodum dcin.:
ceps narrabimus.Tría in prrefená gi::ncra fu menda
func.Vnum quod gígnícur.Alíudin quo glgnirur.
~líud ~
quo
fimilicud!m~m
crahirquod
n~~cícur.l~=
Vide ur mate
orco comparare ha-e
tea
deccc. Quod rec1ptr,ma1r1:
ria efi mfor–
unde recípic,pacrí:naruram iílorum medíam,proli.
mis.
Sed ira incellígendum eíl,quod cum dfedcbeac effi,.
gies rerum omni formarum uaríecace diíl.inéi:a,nun
quam illud ipíum formationis huius grcmium be=
ne cric prreparacum,nifi informe Ge,& fuapcc nacu.:
ra omníbus formis quas receprurum eíl,carcac. Na
fi
eríc alicuius eorum quae in fe recipic fimile, cum
conrraríam eius cuius fimile eíl: nacuram aucaliam
prorfus fufdpiec, nequaquam cius fimilicudfoem
& dfigicm exprímer,com prre
fe
tuleric firam.Qio
fü,
uc nullam fibí propríam habeac fpecíem, quod
ell omnía genera fuícepcurum.V equi unguenca fua
uicer tedolcnáa confeéi:urí func, humidam maceria
quam cerco condíre odore uolunc,ica prreparanc, uc
odorcm nullum proprium babeac: & qui maccrijs
rnollíbusimprefsíoníl}¡ cedenríbus figuras ímpric
me.realíquas uolu!1c, nullam omnino priorem in
ds figuram apparere paciuntur,fed exaé'tifsíma qua
dam
l~uigaáone
eas políunc:Ica illud quod in omni
bus paísim recernorum omníum fimulacrís rede
fi
gurandum eíl:, his omnibus formis nacura fua carea
re necdfe eft. Q1amobrem uniuerfi, quod & genis
tum eíl,& fenlibus omníbus manifeílum, macrem
ípfam recepcaculuméJ¡,neq; cerram, ncq; ai:'rem, nec:
que ígncm,neq¡ aquam dfe dícamus,neq¡ rurfus
ex
hís alíquidconíl:icucum, auc aliqua ex quibus pro=
príeha!!cípfafubliílunc: fedinuiíibílern pocíus fpe=
ciem quandam &ínformem íinum omníum capa.:
cem,qui modo quodam ambiguo & uix explicabi
lí
díuin;r & incellígíbílís natura-
fir
pa.ráceps. Ipfe
quidem comprxhendí per fe nullo paéi:o poceíl:: fed
quancum ex fupradíé'tis naruram eius accíngereJi,.
cu,íic uáq; red:e poffumus dicere: lgnem quidem,
parcem eíus ignitam uíderí; humefadam ucro p;m=
tem,aquam:Tcrr<Jm quoq; aeremtt; fimilicer, qua.:
cenusipforum Gm1,1lacra fufdpír. Sed de hisíca dio
flinguentes racione conGderare pebemus,
fü'n~
¡,.
gnís alíquís feorfµm
~
macería ipfe permanens in
fti
pfo,B? cretera qu;r
fa:p~dícimus
per
ftip~
manrre:
an haec fola
fun~,qt1ae
corporís fenfu perdpírnus,
&
talem in feconcínenc ueriracem,nec ullo pado pr;r::
cer
h~c
ulla func ufpíam , fed fruílra ímellígibilem
uniufcuiµfq¡ fpedem alíquam ponere folemus. nec
alíudhrecfunrquarn uerba. Q.uodquldem neq;ica
ud alicer fe habere remere & íine t;xamínacione arfe
rendt1m, neqi ad pr;rfencem dífpucaúonem nacura
fua prol!xam,alia quoq¡.prolíxa, & ad
r~m min~=
Prob
3
t breui
m~
peronens a?denda u1derur. E'a uero orcunfcri,,
ter ideas ef–
pao quae breu1bus magna
compr~hcndac,
admo==
fe.
duro opporruna uidebirur.Ica igícur ipfe meam hac
S
.i.
de re