T I M A
E
·v
S, V
e
L, D B N A T V R
A.
4S
7
facit. Cummim duo h.rcumuifsima linr,& uacui:s
tirur maxime arq; rdifár: quódue íumtnopuede:n
taábus cerra: minuúora, ita¡xr capadfsimos dus
fum
di:,
conrra uenie:náa uehemencer repcrcuár.
meams une ulla uíolmáa permananc, ur neq¡ eam Graue praeterea & le:ue
di
ea narura limul
qu~
fura
dHfoluaoc,ncq; líquefadac. Aquae uero parres quia
fum
deorsÚmue dídrur, commodibíme declarabi_,.
ma.iores funr, uiolenco lluxu liquefadunc. Terram
rur. Sed illud diétu abíurdum dt,e!fe duo quaedam
Surúam
&:
iraq¡
male compafum fic fola aqua uí foluir, copa::
narura loca
a
fe inuicem longo inceruallo difünéta:
deorfum.
dam
uero dunraxar lgnís,nihil cnim pr:iecer igncm
& unum quídcm deorfum uocari, ad quem locum
hanc penerrar.Aquae rurfus cocrerionem,uiolemiÍ:s
ea
deferanrur omnfa,quaecunq¡ molem quanda cor
fimam quidé folus ígnis, dcbilioré uero urraq; &
poris habmc: alcerum uero furfum, adqucm ui
o-
fgnis,&
aér
díffundunr, aer inqua per uacua, ígnis
mniamoueanrur. Curo e:nim cO?lum omne rorun•
eciam per rríangulos.Acrem uero ui confiridü,nis
dum ur,quaecunq¡
;l
medio aequedi íl:anúa e."Xrrcma
hil
ni li pcr elemétum foluidine ui cohaerenrem fo•
faéta func,umilicer dfe oporrer extrema • Mcdiunt
lus refoluír ignis. Corpora ex aqua tcrraé¡¡ ita com
quoq; aequalibus Jíncisab !'..."<tremís undiq¡ díllan5>
polica ut aqua terrf inania ui coardata obíl:ruat,fic
eregíone aeque omnía rcípidt. Quoníam igitur
ita
proríus fe habcc,ur aqua cxceríor influere pcr ea no mundus diípolicus
eft,
Gquisdiétorum quicquam
pofsir,ideóquc minime liquefadar, fcd ignis aqux
furfum eff.:díxerít uel dcorfum, non íniuria errare
meacus pcnctrans,quemadmodü & aqua ctrrre ina
ufdebitur. Medius enim locus
in
fpfo, ncq¡ furfum,;
nía,
acq¡ icaaquam affidens ucignis acrem,comuni
neq; dcorfum dici debec, fed medius. Q,µod rurfüs
corporí líqucfacftionis caufam prrebeac. Hrec uero
undiq; circuic,ncque medium
di:,
neq; parrem
in
fe
parrim aquae mínus habécquam cerrf, quemadrno
habec aliam ab alía díffáemem ,quo ad ipíum mC<1
dum uícri gcnus, & lapides
illi
qui fulilcs appcllan
dium,&: omnino quicquid
Ge
eregione
locarum.Eitur: partím c0cd plus aquf,qualía func omnia qua:
uero quod fuqplius fimílimü cfl:,concr
aria nominacongludnara func, cerca[:v euadüc, & uapores emít
íure nullus arcribuer.Síquid cním folidu requilibra
cunc.Hacrcnus eas fpedes quae figuris,comuratíoní
turné¡; ín uniuerli medio
íir,
ad nuUam excremorli
bus[:v inuicé uariancu r
,pené
iam demonfirauimus:
parcem proprcr perfeétam ípforu fimilirudioé dca
quas uero ob caufas pafsiones earum naícanrur,de"
clínabic:'ac fiquii; circa illud obabultr, fa-pe fibimet
inceps demonfl:rarc conabimur. Principio fenfum
plantís íl:abícoppolitis,eandé[:v illius parcem,
cum
his qua: diél:a funr,addfe fempcr oporcec.Carnis ae
furfum,tü deorfum uocabit. Iraq¡ uníuerfum, que::
ro&: corum qua: ad carnero auinec,generatíonem,
admodii paulo anee díximus,cfi
íir
rorundwn,locíí
anima: quoq¡ quamum morcale
d1,
nondum deda
haber.e fupcríoré aurínferioréuir prudens minime
rauimus.Sunt enim ha:c
a
pafsíonibus
qu~cunque
affi'rmabít.Scd unde nomina func i íl:a, & in quibús
cum íenfu func,mínime feparara,&
illa:
fine his ex::
ea íncuíti ex illís ad mundum tocü rraníl:ulimus, hu
Poni fuffidéttr non polfunt,fimul urro explcri fer.:
iufmodi qureda in primís ponentes, ínucíl:igcmus.
me nequeunr.Príma igicur alía poncda func:deniq;
Siquís in ea mundi regío ne quam ur plurímü fonf
qure fequuncur,cxpedienda. Ve ergo dcinceps in di
tus eít ígnis, &ad quam undíque fcrrur, inlidcar,
fpucando genera pafsioncs ípf:r fequancur, prima
uímé¡, alíquam nancifcacur, per quam ígnís parces
.
.
nobis exccntqure ad corpus & anímam percínenr.
arrípiadibrétquc, aut ubí in fiarerre lancibus
eolio
~d~s'~"; ~In
prlmís
q~
rarío_:ic
igni~ ~alídus di~ícur ~ uí~cª."'
cauic, ur dcorfum in difsimilem detorqucat
aerem~
calidime.
mus. quod na demu perÍptc:tcmus,fi d1fcreuone d1:
coníl:at plane mínorem ignis pordonem maiorí
fa=
uíCionémqueab eo in noftro corpore fada confide
cílíus coaétum iri. Vbi enim duo fimul uno robo,<
rcmus,quod enim acumen quoddam
ea
pafsio cfi,
re fufpendunrur, mínus quidem magis,plus aurcm
ferme eíl: omnibus manífefrum.
T
cnuicaré uero an minus ínfcrenci uim cedit. Et unum quidcm graue
gulorü laterúmquefubtilicatem, paruitatc parúcu.:
deorfumé¡, ferri didcur, alterum uero furfum acle,.
larum,mocus uclocicaccm, quibus omnibus uehcs:
ue.ldem nobís terram habiranríbus acádit. Nam
mcns & penetras efr,uelodreré¡, quod occurríc, di#
rerrae ínnixí, pérque eam gradicccs, rcrrena genera
uídit Ícmpcr &:difslpat,confidcrare debcmus,ñgu=
ínuiccm feparamus acq¡ difünguimus, &
fa:
pe rer"
rre ipfius gcnerarionc memoria
rcpetentes.caquip•
ram iQ difsimilc aerem íacimus uiolcnccr, pra:ceré¡¡
pe,non alía nacura corpora noíl:
radiuidens, & in
naruram,fo:pe parces utrafq; cognarre naturx pani"
parces exiguas pardens,mcríco pafsíonem illa qure
cipes.Híc portio minor facílíus qu<lm maíor ad díf
De frigore. kgicimc calor nominacur,inducit. Contraria µero
fimílem locum iaéta,príus uiolcdae ccdir,camé¡,
le::
huíc paíslo liceccuíq¡ manifeíl:a,íua tamen explana=
ucm cognomínauímus:& locum ad quem copellí'"
tione non carear.humida: nanq, partes corporum, mus,furfum.Cocraríam hís affeéHoné graue quíd:s
parcibus noíl:ris humidís gradiorcs, cum in corpus
dam, arque deorfum. Hrec utique differrc inuícem
inRuunt noíl:rum, minores quídc panes excrudür,
nccelfarium eíl:, proptcrea qudd generum muleítu"
frd
in
carü fedcs fefeinGnuarc non po!funt,humorc
dlncs locum alijs concrarium obcíncnt.Quod enim
-aucé nofrrü coagulác,acq;
ex
in~quali
& agicato im
in alío loco leue eíl:, leui quod in loco cíl: concrarío:
mobilé. propeer :rqualiracécoagulumé¡, faciür, in{:¡,
&: graue fimilicer gmui: &:
eí
quod deorfum diá=
anguftü cogunc.Quod autc
pr~cer
narura coadum
cur,id quod dcorfum:eí[:v quod furfum, id quod di
efi, ícci'idü nacuñ reniúrur
,fetp
reuocac in cfürariií.
dcur furfum.omnla ením
h~c
traíuerfu inuicc & co
In
hac rclufucione qua!faúonéque tremor
rigor~
traria ac prnítus differcnda elfe fierié¡, reperienrur.
coGfüc,
omnis[:v huiuímodi pa!Sio,frígus,quódue Vnum ramen id de hís omníbus cogícandü, quod
De.duro
&
eam inferr, frígídum nominarur. Durum aucem di
uiagrclSíóque Gngulorú ad
funileac~
cognarum
moW.
cimus iUud
cuí
caro nofira ccdic, molle quod carní:
feras, graue fadt id quod fercur: locum urro in que
résqu< ipfas inuicem &: duras & mollcs, cadem ra"
cale quid fertur, deoríum.
Qyre
aliier
fe
babcnc,a-
De Jcni
&
a–
cionc uocamus. Cedicautern quicquíd paruo
nifr=
liccr effiót. Harum igirur pafsíonum huíufmodí fpcro.
cur.Q!Jod uero
ex
criagularíbus balibus.fumamcn
qu:J?dam didae linccaufae. Lcnis & aíperre paÍsío,,
rísc¡uc
efr
1
ucpote pJano uchcmcnJcr innixum,rmj$
nis
('.4\Jfam
quilibct íntuítus apcrfrc
;tl~s
porerír.
S
-.
buridcs