Table of Contents Table of Contents
Previous Page  313 / 714 Next Page
Information
Show Menu
Previous Page 313 / 714 Next Page
Page Background

e o

M M E N T A

R.

r

V

.M.

t>pcribus

íuil

inferuir.

~quid~m

.trdore quotidie excira–

mur..Odorem 'luidem fentimus:Saporem proculdubio igno

ramus. Cum ig1tur adore manifefio illetli faporem latenrer

defideremus,merito quid cupiamus, patiamuré¡ue nefcimus.

Hine etiam íemper accidir,

ut amantes am

ati afpetlum ti–

meanr quodammodo arque

uenerenrnr.QJ

!_odetiam fortes,

dicam equidem,&liuereo

r ne quis uefu

um hzcaudiens

crubefcat,

&

fapiemes inquam uiri, coram inferiore quouis

amato pati confueuerunt. Nempe non humanum efiquod

cos terree, quod frangit,quod occupat. Humana enim nis in

fortioribus fapientionbusé¡ue íemper efi exccllentior. Sed

diuinitaris fulgor ille in formofis emicans quafi dei limula–

crum amantes obfiupefcere,contrcmifcere,

&.

uenerari com

pellir. Eadem rarione proptcramati prai:íentiam am:iror di–

uitias &honores concemnit,

&

pro nihilo haber. Par enim

cfi, ut diuinahumanis anreponantcrr. Ulud quoque euenire

fz:penumero íoler,

uc

fe in amati perfonam.quifque tranf–

ferre cupiat. Nec immeriro .Deus nanque pro hominc lieri

cupir,arquecoAatur. Qi_isautempro Deo hominem non

commmer? Fit etiam utamore illaqueati uiciúim füfpirent

&g_audcant.Sufpirant quod feipíosamitmat, quod perdunr,

quod perimunr. Gaudent quod in melius quiadam fe traní–

ferunt . Calent quoq; uicifsim & frigent: inflar eorum,quc:is

tcrtiana febris inuadit. Merito frigent: quia calore propno

deíeruntur: necnon &calent, curo Cuperoi radij fulgoribus

accendanrur.Frigiditatem timiditas :caliditarcm aucfacia íe–

quirur.Ideo timiru quoque uiciísim

&audacesapparenr.He

betiísimiprztereaquiq; acutiores am

ando reddunrnr. Qi.is

énim ccrlefüradio aípirante, non acutifsime uideat? V

erum

deamore ipfo, & pulcbritudine, eiusé¡ue origiae,amantium

alfetlibus i!taíufficiaat.

D E D

V

O B

V S

A M O

R.

I

S

G E–

neribus,ac de duplici Venere.

CA P. VII.

D

Einceps de duohus Amorum generibus breuiter diípu

tandum . Cupidinem Veneris comicem elfe apud

Pla~

toncm Paufanias allerit.Totidemq:

elfe

Cupidines quot lint

&

Veneres,neceJfariumarbitratur.Veneresautem duas com

memorat:quas itidem gemini Cupidines comitentur.Vene–

rem alteram quidem ca:lefiem ponir: alteram uero uulga–

rem. Ca:lefiem illam Ccclo fine matre natam: Vulgarem er

Ioue

&

Dione genitam. Ca:lum Platonici íummum deum

ideo uocant , quia licut co::lum ifiud foblime corpus omnia

corpora regíe

&

continet, lic íummus ille deus omnes fpiri–

tus fopereminer. Menrem uero plurimis nominibus nuncu–

pant.Sarurnum enim modo, modo Iouem, modo Vcnerem

uocanr.Efi nanque mens illa,uiuit,inrelligir.Effentiam fuam

Sarurnum,Vitam Iouem, Intelligentiam Venerem appellare

coníueuerunt.Animam przterea mundi,Sarurnum fimiliter

&

Iouem uocamus &Venerem.Prom fuperna intelligir, Sa–

turnum.Prout ca:lefüa mouet,louem. Vt inferioragener.u,

Venerem. Venus prima , quzin mente eíl, Cedo naea fine

matre dicitur: quoniam mater apud Phyfícos materia eft.

Mens autem illa

a

materia: corporatis confortio cfi aliena.

Secun

da Venus,

quz in mundi anima ponitur, ex Ioue

&

Dione

genita.Ex

loue,id t'fi,ex ea uirtute ipliusanimro, qua,i

co::lcf

üa mouer . E

a liquidem ifiam creauitpotenriam, qua:

i.nferiora hzc generar. Matrero quoque illi ideo rribuunr:

quia materizmundi infuía cum materia commerGium habe–

re putatur. Dcniquc ut íummatim dicam, duplex eftVenus.

Vna faneefi i?telligentia.illa _quam in

m_en~eangdicapoíui~

mus. Alterau1s generand1 ammz mund1

tributa~

Vtraque fui

fimilem comirem habetamorem. Illa enim amare ingenito

adjntelligcnd2m dei pulchrimdiné

rapimr.Ha

:c item amore

fuo ad eandem pulcbrirndinem in c

orporibus

procreandam.

Illadiuinitatis fulgorem in

Ce

primum completlitur: deinde

hunc in Venerem

fecunda~

traducit.Hzc fulgoris illius lcin

tillas in materiam mundi

tran~fundit.Scinullarum

huiuímo–

qi pr<cfentia fingula mundi corpora, pro capm natura:, fpe–

cioía uidentur. Horum fpeciem corporum bumanus animus

per oculos percipit .

Qii

ruríus uires geminas pofsidet.

Q!jppc intelligendi_uim

hab~t. Ha~ct

&

generan

di

poten–

tiam. Ha:gcnunre mres dua:m nob1síunt Veneres, quas

&

gemioi comitantur_amores . Cum primum humani corporis

lpecies oculis nofins offerrnr,mens nofira

qu~

pnma

in

no–

bis Venus efi, eam ranquam diuim decoris im:igincm, ue–

neratur & d1ligit: peré¡ue hane ad illum frepenumcro inci1a–

tut.

Vis autem uenerandi, íecuoda Venus, formam generare

huic úmilem cgncupilcir.Vtrobique

igit~ir

amor

~fi.Ibi

coo–

t~mpland:¡:,hic

generanda: pulchmuáinrs

delide~1mp:A.mor

merque

hondl~s

arque

~¡:~b~nd~s.

Vterque emn.1

d~um~

imaginem fequ1tur.

~ud

1g¡tur

in

aipore

P:iufuu~

1mpro-

bar?Dicam equidem. Siquis generationis auidior contem–

¡>larionem deCerat, aut geoerationem pra:ter modum cum

fa:minis, uel contra natur.:e ordincm cum mafculis profe–

quatur,:iut'formam corporispulchritudini animi pra:ferat,is

utique d1gnit3te amoris abuúmr.Hunc amoris;'.lbufüm uim.

perar Paufanias. Qi.10 qui retlc utimr, corporis quidem for–

mam laudat: led per illam, excellentiorem animi menrisé¡ue

& dei ípeciem cog1tat,eamé¡ue uehemeatius admiratur,

&

a–

mar. Generatiomsauteru &congrdfus officio eatenus uti–

rur, qu

arenus narnralis

ardo legesé¡ue ciuiles

a

prudentibU9

flacura:

przícnbunc.De

his dilfuliusPaufanias.

.

EXHOR.TATIO AD AMOREM.

Deamore limplici,ac de mutuo.

CAP.

VIII.

V

Osautcm amici horror

&

ob(ecro,utamorem rem pro

fetlo d1Uinam rotis uiribus complellamini, neque uos

illud dererreat quod

de

amante quodam Plaroné dixiífe fe–

runr.Ille,inquit, amacoranimus efiproprio incorpore mor

tuus,in alieno corpore uiuens. Neq; uos etiam tnrber qnod·

de amara miferaé¡ueamantinm Corte cccinit Orpheus. Ha:c

enim quomodo accipienda (unt,

&

qua uia his Cuccurrendii,

qua:lp deinde li placet, diligenter attendite. Amorem Plato

rem arnaram uocar:nec iniuria, quia moritur quiíquis amat.·

Hunc

&

Orpheus

-y"h1n.!nri1<¡op,

id efi,dulce amaram nominar.

Qiippecum amor mors 11oluotaria

flt.

Vt mors efi, amara·

res efi. Vr uoluntaria, dulcis. Moriturautem quiíc¡uis amar.

Eius enim cogitatio, fui oblita fet11per in amato fe ueríar. Si.

de fe non cogitar, in

(e

cerre non cogitat . Ideo nec in íeipío·

íicaffetlus animus operamr: rnm przcipua operario animi

ipfa cogitatio

lit.~

non in

fe

~erarnr,

necin feipfo ell:.

.Aeqaa enim ínter íeíe h:rc duo,effe, &operario (unt:nec cf..·

fe

fine operationeefi, ncc operatio elfe ipíum excedit:

nec

operatur quiíquam ubi non efi:

&

ubicunqne

ell:

opefamr.

Non ergo in téamantis efianimus: \luía in feipío non agir.

Si in feipfo non cfi, nec uiuir etiam in feipfo: qui non uluir,

morruus

efi.~re

in femorruus cfi quicunqucamat. Num

uiuit faltem in alio? Profeéto. Amoris illa: dure Cunt fpecies:

amor unuslimplex, muuius alter. Simplexamor ubiamatus

1

non amatamanrem . Ibi omnino morruus efi amator: nam'

nec uiuit in fe, ut fatis iam demonfirauimus, nec in amau;;"'

eriam cum ab eo reijciatur. Vbi ergo uiuit? nunquid i11ai:"re,

uelaqua, udigne, uel tcrra, auraiiquobruti corp<>re ?'Ne–

q11aquam.Anin1Us enim lmmaous, non in alio uiuir corporc

quam humano . An forte in alio quodam corpore hoI11iQif

oon amati uitam ducet?Nec ifiud quidem. Nam

Ít

in eo non

uiuir ubi uiuere uehementiísime concup1fcit, quonam patlo

uiuet in alio ?Nufqnam ergo uiuit qui am:italium ab alio nó

amatus. Propterea omniao mormus efi non amatus amator.

Necreuiuifcet unquam nifi indignaría fufcitet. Vbi uero a–

matus in amore refpoodet,in eo faltem uitáagitamator.Hic

certe mira res

lit:

quoties duo aliqui mutua íe beoeuolencia

completluntur, h1c in 1110, ille in hoc uiuit. Vicifsim huiuí–

mod1 homines fe commutant,

&

feipíum merque utriq; tri–

buir,

lit

accipianr

alterum.

0!!9modo feipfos tribuanc dum

fui obliuifcuntnr

,uideo.At

quomodo accipiantalcerum,non

iotelligo. Nam

qui feipíum

non haber, multo minusaJium

pofsidebit. Immo uero haber feipfum merque,& habet alte–

rum. Hic quidem fe habet,fed in illo. lile quoq;

fe

pofsider,

íedín hoc. Equidem dumteamo meamantem , in te deme

cogitante me reperio, & me

a

me ipfo negligenria mea per–

ditu1B in te conferuante recuperó. Idem in me

tu

facis.

Mi–

rum rurfos

&

hocapparet. Nam ego pofiquam mcipfum a–

mifi,li per 1e me redimo, per

te

mé h:ibco:

li

per te habeo,te

prius ac

ma~s

!1abeo quam meipsú: tibi propinquior, quam

mihi Cnm.

~ppe

cum mihi noe aliter 9udm per te me–

diumfoha:refcam . In hocutique uis Cupi<lin1s

a

Martis

~fcrepat uiolentia. Nempe irnperium

flc,

arµor~u<: diffe~unt.

Imperator per fe alias poísidet,amator per l!"}rnm

Ce

c;om–

pletlimr: &merque amamium longior :tfeip(o, firpropin–

quior alteri :ac in fe niortnus, in alio reuiuitéit. Vna uero

duntaxat in amore mutuo mors efi, reuiuifccntia duplex.

Morirnr enim qui amac,in íeipfo feme! cum fe negligit.

R.euiuiíc1t in amaro fiatim cum amams eum ardenti cogita–

tione completlirnr. Rcuiu1fcic irerum, cum in an1ato

íe

de–

niquerecognofcit,&amatum

Ce

elfe non dubitat.O'

fe

licero

mortem,quam dua; uirre fequútur, O' mirum commercium,

quo quis íeiplÜm tradit pro alio, nec habet, ncc habere fe

dcfinic. O' inzfümabile lucrum , quando duo ira unum

fiunt, ut quifque duorum pro uno folo-, duo fiat:& tanquam

gemin~ms

qui unam habucrat uitam unaimerneniememor

te duas·iamliabeat. Nam qui feme! mortuus bis rc1.1i11ifcir,

pro una uita gémipai:n, pro

(e

uno,fe duos eftcon

f~~:~