IN C ONVJVIV.M
diuina cccincrii::quí antea non fo(um cadefüum,íed infcrio–
rum quoq; ommum
(e
rníaum pr:cd1canerat. Cuius ingenio
adc
o dcled.:uus dl
Plato,ut pnruicias fiudtornm fuorum Ph:c
dro
dtcaueric.Adhunc~pigrammaca,
ad húc
cle~:c Placo~is,
ad hunc
pn~1s
tfrus de ptdchrirndtnc übcr, qui i•b:cdrus
1~fcribi_!Ur.Cum ig11urhuius Pha:dri me fim11em,non ego qu1-
pE,no
~ntm
ranmmmihi arrogo,íed forrrs cafus prime:>.•&_uc
~crr~~?sdir~~~:;~sl;b;~~:~~~~~r:~;:~,~~~~c~~Í'~~t~~'.j
&
~icini
partes pro ingcnij 111ribuscxcquar. T ria
10
omni re
µiri optimi ph1lofophus c¡uiíq; Placonis imitacor confiderat,
G.!¡a: roba qua:anceccdunr,qua:
comrrantur
,~ qua: íequuntur.H~c
libo
1
d
~
na liac,rem 1pfam Jaudadin mala,urmpcrac.Ea 1gm1r perfcéb
~u
auo.
laudatio cfi,qua: pra:cedcnicm rer
rec~
nfer ongincm,pra:íc~
tem formam aarrar,fequenres
ofi~n?it
cueoms.Abanrecede
~bus
res
qua:q;
Jaud~tur,ur
nob1l1s_;a!'ra:íenr1bus,
u~ magn~:
a fequenribus,ut
uults.~re extn~us
1lhs tria ha:crn laudt–
bus cócludunrur:Nobiltras,magnirudo,acq; uriliras.Ideo Ph\'
drus nofier in primis pra:tenrcm Amoris cxcellentiam conrt
plarus,Magnum dcum uocauir:ad11mxir, Dijs hominrbusé¡uc
miraudum.Nec iniuria. Nam ea proprie qua: magna Cunead–
miramur.Maonus 1lle quidem,ctuus imperi<> bomines
&
dij,
uuuunr,omn~s
fubi¡ciunrnr.Nam ram dij apud nereres
qu~m
homines amant,quod Orpbeus Hefiodusé¡; lign1ficant, dicen
tes morcalium
&
immorralium mcnres amore domari. Admi
randus pra:r
erea dicirur,quoniam illud quifq; amac,cuius pul
chritudinem
admiratur.Di¡ quidem,liue ut nofiri dicunt,An–
gefi,diuinam pulchrirudinem:Homines corporú ípecies ad–
mirancur,& amaot.Atq; h:ec quidem laus Amoris cfi,:l
pr~fen
ti excellenria qu:e ipliun com1c:uur deduéla.Laudat deinde ab
ancecedenribus Ph:edrus,cum
d~orú
omnmm
clfe
atTeritan–
tiquilSim
um. ln quo nob1licas amons elfulgec,cum prifca c–
ius origo
narr:uur.Laudabit
&
tercio
:1
foquencibus,ubi miri•
fica eius abeuencu apparebit utilicas.Sed de pri(ca
&
nobrli e•
ius origine primum : deindc de
futur~
urilitate traélabimus.
Orpheus de Orp)ieus i?
Ar~onamica,cum
de
re~um
princ1pi/S coram
~hj
rerum
rin- rone hero1busq; cancarer, Mercurr¡ !rrfm_eg1fir theolog1am
cipio
P
fequucus, Chaos ante mundum pofü1r, &anee Sarurnum,lp-
'
uem,ca:terosé¡;deos.Aruoré in iplius Chaos ftnu
locatjit,lau~
dauiiq; hü uerbis.
OR.IGO
AMOR.IS EX CHAOS.
CAP.
III.
¡ A
NtiquilSimum,Ceípío perfeélum,confolci(simiíé¡; Amo–
D
rcm,Heliodus in Theofconia:& in libro De namra Par-
~~?~~:,Sn1J~~=~~;;~~1l~~~~úTei~~c!'~h~~~d~g~b~efim~lt1c~~
& in
eo
locaramorem.Atq; idem in conuiuio Ph:edrus recen
foit.Chaos Platoaici informem mundum uocanr:Mundíí ue–
ro formarú chaos.Tres apud eos mnndi fo nc,rria icidé Cbaos
eruat.Pr1mum omnium ell dC'us uniuerfornm autor, qttod i–
J?Íllm bonum dicimus.Hic métem primo crear anoelicam: de
rnde mundi huiusaBimam,utPlatl) uult: Pofirenfo múdi cor
pus.Summum illum deum,non mundum dic1mus: quia mun
dus ?rnamenrum lignificar ex multis compolitum , 11le uero
penrrns limplex elfe debet: fed mundornm omnium princi–
pmm atq; linC'm ipíum allerimus.Mens angelica primus muo
d_us efi ;\deo faélus. Secundu
s uniuerli corporis anima. T er–
ttus
cor~
h:ecquam cernimus
machina.In ijs aaq; muadis rri–
bus. tria
&
chaos conúderantur.Principio deus mentís illius
cr~at fi~bllantiam:quam
eriam elfentl:im nominamus. H:ec m
primo 1llo creationis
fu:e
momento 10formis ell ,
&
obfcura.
~niam
uero ;\deo nara eft,ad deum foi principium ingeni
t~
quodam appetiru conuerticur.Conuerfa in deum, rpfius ra
dio 1Uufirarur.R.adij 1llius foloore ille Cuus appcritus accendi
tur.Acceníusappeticus deo
co~us
inha:rec: inh:erendo forma
tur.Nam deus qui potefi o
mnia,in menee libi inh:erence creá
daru~
rerum naruras cffu¡
git.In ca ígrmr fpirirali quodámo–
d_o pmgunrur,uc ir:i loquar,omnia qua: in corporibus ifiis fen
llmus.1llisccelon11n elemenrornmé¡; globi,íydera, uaporum
n~rura:,lap19um,metallornm,
planrarnm, animalmm forma:
g1gnuntt~r.
Huiuímodi rcrum omnium fpei:ies dei fomeaco
quodam 10 Cupcrna illa menre conceptas, Ideas elfe non dubi
tamus:& ÍOrma.m 11lam 1deamé¡ue ccelorum, frcpe deum Cce–
fl!m
uocamus.~o~mam
planeta: pnmi Samrnum deum: Secú
d1Iouem,atq;10 tec¡uenubus planeus codé paélo.lonis quo–
quc hu1m 1de:un 11lam,Vulcanum deum:Aens Iou:;'m atq;
In
nonem:
~qu:i:
_epcunum : Terra: Plmonem . Ol!.are di¡ o–
rones cer!ts
1~ferrorrs
mund1panibm afrignaci, Idea: 11larum
paroum 111nc10 fuperna 11'3 menee colleél.,.Sed eam idearum
c_ooceprionem
a
formante deo perfetlam
0
pr:cceísit illa men–
ris ad deum
"epropin~uauo.Hanc
pra:celsicappemus incen–
pjum, hociofuúo r;idií, hancprima
üfa
app urus conuerúo,
hanc informis meoLis elfeoti:t. Porro dfentiam
ifiam
0
dum formaum chaos _elfe
uolumu.~
..Primam ipfius in
de~':;;
conuerlionem , amons orcum:radi¡ mfulionem, amoris pa–
bulum '.
mcen~irnm
feque°:' ,_amons d1cimus incremenrum:
appropinquaaonem,amorrs 1mpetum: formari<>nem am
rr_s perfeél1onem.For111anlm omn1um, idearumé¡ue
c¿~ l~:
x1onem, Mun_dum Latme,
~ra:ce '""~JJ,
.'d efi
ornamen~um
uocamus. Hmus ornament1 graua pulchncudo cfi. Ad uam
am~r
11le fiac1m narus crax1cmenrem: acq; perduxic
me~cem
anee dcf<:'rrnem ,
~d
menrem eande_m
d~mde
formofam. Id–
eo amons condmo. eft:uc ad
pt~lchr!tudine':'
rapiac,ac defor–
mem formoío conwngac.
~s
1g1rur dubaabic, quin
amo
fiatim
cha?s
íec¡uacur,pr~ce~até¡ue
mundum,& deos omnes:
qut mundt
parttbu~
di
finbuu Cu_nc? Cum menris t1le appcti–
rns ance fiu formauonem
fit,&
10
menrc formara dij mundírs:
que nafra_ncur. Merito igirnranriquiísimum hunc
o
heus:
nom1~au1r. Pra:cere~
fe1pf?
per~eélum:
quafi
Jic.~t
rJ;,rurn.
perfic1entem.
~mam
pnmus 11le menris iollinéfus foapce
narnr~
a
de~
perteaionem
fua~.hau~i~e
uidetur : arque earn.
menr1,sua: mde formarnr,
&
d11s qt!l
m~e
gignunmr, pra:–
bere. Coníulufs1mum míuper nommaua, nec iniuria. Nam
o mnis fapiencia cu1us proprium efi confilium, ideo mentí
da
ta efi: q,uia amore in deum conuerfa, iplius fulgore rcfulfic_
Eodemque modo mensad deum, quo ad lumen íolis dirigi–
iuroculus. Hic enim aípicic primo,uidet deiade foLs lumen:
t~rcio
in folis lumine rerum colores figurasé¡ue compra:hen:–
dic.
~re
oculus obfcurus primo,
&
chaos infiar informis.
lr!men amar dum afpicic,irradiacur afpicicodo, rad.ium acci–
prend<>
rer~1m
coloribus fiourisé¡ue formacur.
~madmo
dum uero rn dcum mens iffa füaim nara & informis amore
conuerticur
&
formarur:fic mundi anima in mentem dd1m–
que illinc
gc~ica
fe reReélit. Et cum primo inforrr:is lit ,
&
chao• amore
m
mentem direéb,accepcis ab ea formis lit míí–
dus : non alicer
&
mundi huiusmateria, cum principio fme
formarum ornamento informe chaos iacerer,illico amore li–
bi i_ngenito,inanimam
(e
direxit, leé¡ue tlli obedienrem pra:–
butt : arque hoc amore conciliante, ab anima formarum o–
mnium qua: in mundo uidentur naéla ornamenrum,mundus
ex chaos etfeéla efi.Tres igitur mundi,tria
&
cbaos.lnomai–
bus deniq; amor chaos comitatllr,pr:ecedit mundum, corpen
tia fuícitat,obfcura illuminac, uiuificat morruos, format
in–
formia,perficit imperfcéla. OE.ibus laudibus aulla: ferme
m~
iores auc dici,aut cxcogitari polfuat.
DE
VT ILIT A TE
AMOR.IS.
CAP. IIII.
S
Ed de origine eius, & notabilitate haélenus.
De
utilirate
iam arbitror dilfereodii.Singula quidem amoris beneficia
gcneri humano collara refcrre firpcruacuú efi : pra:forrim cú
fummarim compr:ehendi omnia poísinr. Omnia enim in eo
conlillunt ,
lit
uiracis ma.lis boaa fequamur. Mala hominis
&
turpia cad&m lime.Bona itidem eadem arque honefia. Profe–
éto nihil aliud
lege~
& doélrin:e omnes concendunc, quam i–
ta
homines infiimere , ut declinenta turpibus, agane hone–
fia. Hocautem ipfom, quod innumerabiles penelegcs & ac–
tes uix candem longo temporealfequunrnr, Amor ipfe uous
breui tempore perficit . Nam ,1 rurpibus pudor abfierret : ad
hoaefia excellend1 fiudium prouocar. Duo ha:c nihil aliud
facilius, ac citius 9uam amor homimbus exhibet . Cum
a~
morem dicimus, pulchritudinis de!idenum inrelligite. H:l!c
enim apud omnes philofophosamoris defin icio efi. Pulchri–
rndo uero !!;racia
qu:ed~m
efi, c¡u:e ut plurimum in concin–
nirate plunum maxime na.ícirnr. Ea triplex ell : liquidem
explurium 111rrurnm concinnitare in animis gracia efi. Ex
plurium colorum linearumé¡ue corcordia, in corponbus"
gracia oafcirnr. Gracia icem io fon is maxima ex uocum plu–
rium confo nancia. Triplex igimr pulchritudo, animorum,
corporum arque uocum. Animorum menee cognoíc1rur,
Corporum oculis, Vocum auribus
(olr,;
percip1rnr. Cum er–
go mens, míus, audirns , lint qu1bus
fo
lis frui pulchrirndinc
poffi1mus : Amor uero
fü
fruenda: pulchrirudinis deílde–
rium: Amorfemper menee, Ocuhs , Aunbas ell conrenrus.
Qcid olfaélu? quid gufiu ? qnid raétu opus efi? Odores, Sa–
pores, Calorem , Frigus, Molliciem & duriciem, horí1m–
que fimilia
(en(us
illi percipiunc.lllorum nullum humana pul
chrirudo efi , cum forma: limplices linc: humani autem
c<>r–
pons pulchricudo membrocum requirac d111erforum con–
cordiam. Amorcanquam eius finem fruitionem refpicit pul–
chntudinis: ifia ad menrem, uifum, auJirnm perrinet folu m.
Amor ergo
in
tribus
ijs
terminacur.Appetiu<> uero, qua: re–
liquos fequicur íenfus, non amor ied libido rabiesé¡ue uoca–
tur. Pra:terea..li amor erga bomioem pulcbricudinem
ipf~m
dcfidcr:it : humani autem
corporis
pukhmudo in quadam
condn