1000001230

Promptuarii

Sacri

Pars Prima.

Ecquidem quis Deum filium unquam cognovic, aut

tanquam verumDeum adoravit, quamdiu in erelo Em–

pyreo Angelicorum fpirituum liierarchiis llipacus, in

fuprema: Majenatis throno en commoratus? N unquid

univerlum fcrc genus humanum falforum D eorum fi–

mulachris fua genua Rel\ebat? at veró mox, ut dccre–

lo dilapfus, in duorum animalium medio viíus en, mox

tres coronati Reges fe coram eo reverenter pronernunt.

Unde. Chryfonomus ait:

Del filiuI in e.e/o erat , (:!non

atlorab11tur

in terram áefcendit (:! adoratur

;

Proci·

dentu adora'¡Jerullt,

idque adeo viva

generofa fide ,

~';;~h.''

ut fanll:us Augullinus dicat, quod

Apud fenfus eorum

hum/litas Nati'¡Jltatis rewrentl""1 Plvlnitatis non im·

de •Rclla

minuit.

Et fanfrus Cyprianus :

in ·loco bumifl ,

inquit

Magis.

l'!1

f uppeflellile vlfJ Reit Reguitl

Do1t1i11t11 Dominnntium

invenitur

cognofcitur,

(:r

adorat11r

Enimvero Oeus

hos fer

vos

fuos ,'In quos donornm, gratianimque fua·

rum thefauros ºlibernliffi me elfuderat , quosque haud

fccus ac fi divini quidpiam in 'fe haberent, mundo ve–

nerabiles effecerat, adeo tlt velut alter quidam Fran–

circus Aílifias, vel Paulanus , ve! fanll:us Anmnius,

a11t Romualdus oh miraclllorum multitudinetn &evi–

dentiam,

i¡

pocenciffimis mundi Monarchis dcvotionis

afficcrenrnr obrequiis, hos inquam fervos fu?s ven'?·

rabiles elfc voloiromnibus, non ut faílu regio med1·

anre reluccrent , fed ut extrerpa pa11pertate, nuditate ,

fuiquc iplius contemptu deinceps viverent. Etenim fi

Rex

aliquis vdhatur cilicio , habeacque pedibus fuis

fub!hata fceptrum pariter

diadema , feqtte tocum

vita: rigoribus

fui ipíitts contempcui dedat , quiJ·

nam in illo mundus non folum admiratur , verum in–

íupcr adorat? Cene non fcepcrum aut Diadema , fed

confpicuam ejus paupertatem, fuique ipfitts comcm–

prum . Pari quoque ratione parvulus hic r eccns na·

tus Jnfantulus, potiustanquamverusDei filius, ab hi·

fce Magis in pauperrimo MARifr'. finu, quam in au–

guíliffimo ;i:tcrni Patris finu , velut throno immcnf:x:

majeflatis agnofci voluit .

f!.uem

111

mirttbi/iu1

inquit

Honiil.7.

Chryfollotnus,

rei dignitas elricerct, panniI ndh11cin·

fantl~

'oll1gatum oportebat adorarl

~id

enim mi·

rum, quód Rex quidam Hirpaniarum aut Francire ,

regio primatum fuorum fodalitio fub opulentis balda–

chinis llipatus, acque oh regn\ fui vires fummitremen·

dus, omnibus in veneratione fumma fit ?

il prorfus

hic l4tl't eximium; at vero' quód parvulus quidam

fo.

fans, llella quadam medianteab µltimis mundi finibus

tres hofce Reges ad fui adorationem, ad vile, quod·

dam

íordidum prreíepium trahat, hocadeo admirai_:i–

dum eíl prodigium, uc ve! indefolum tres hi fapientifl1-

mi Regesfacileperdifcere potuerint,

ho~

ncminem aho·

rum efficere, pra:'.erquam in cujus manu funt omnia

corda Regum .

r>idtctrnnt.

Porro Magi iíli dttos habuere Magi•

ílros,

quibuserudiebanrur, ílellam nimirum

Spi–

ritum fianllum. Ec quidem de ílella, prrere r ea, qua:

deilla fttpra in D ifcurf"u tercio di{h funt, Amhor opc·

Honi~i•

1is impcrfrll1 dicic :

Et/i mhil regale 'IJidebnnt in eo, tn–

mmfo/IUI

//di~

te/llmonio content1 gnudebant; per

mJ·

flerl111n

fl:I/~

Jnte/tigebant, quoniam d

gnita1 tune nati

R egis e.vceáebam

menfuram omnium mund1alium Re·

gum

ntcfjfeenim trnt

111 glorio/iorem pmarenr Rtgem

ill11m, quam jld ln

cul fiel/a fic de'IJote obfe'luebniur

;

¡rut q11omodo 11on crederent ei fubdendos homine1

c11J

et/amc.zliornamenta[11bdita effe videbanf.

Eordem qno·

que Spiritus fanélus p,riter inllruxir: arque ideo idcm–

¡net A.uthor ait:

Oculi cum contemptibllem puerum

nf·

plccre non potera11t, 'JUia

piri1u1 ;n >orde eo1¡¡m terribi·

ltm e¡¡m mon/IYabat .

Ac proinde meliorcm utique hi

M agi habuere ,Magiílrum

qu~m

Paítores-, tamctfi

c–

nim hi a b Angelo fuerintcommoniti, illos tamen na.

mm puerulum cultu latría: adora{Íe Evangclitla nc–

uaqua

dicic

Yidenu

s ~og no

verunr dr 'IJtrbo hoc

Non

veró 1dipíum, quod de far.ll:"s Magis, qui

procidcn·

Jrs

,,doraverunt rum,

<:t

perti1 thefauri1, &c.

Ruper·

tus A.bb1s a it:

Non adeo rdofli fuemnt, ut proclden·

t u adorarrm

i/11

ptJmlt1~

grn1ium, neque per hom1·

nem dofll, nrque p:r Jl11gdum , (ed per fpimum fan·

l/um , p1o!Ját11tu ador11vemnt.

Hujus quoque

ver.ta·

tis D 1onytium C'fthu!ianum refiem habcmus dicen·

]11tuI quoque inflru."<if ros Spirmu fanfluI, om-

111m r;.·teriorem pauperramn

<:::

nbjcf'1ontm

1n ¡moo

~i11Jque

matre apparrnton

11011 r!Je h11man.e 11tr<f·

jirnrir, f ed divin.e difpo{rtionis, in fignum, quod p1m·

tfle non temporalem opufentiam, ntque muttilanal» pro–

fperltntrm

fed veram

item

c~fejlem

emplter–

nam beafitudtnem in f e credentibu1 impertirtrur

ulco

moti non [unt eit ffabuli 'llífltare

e."< matrir i11JJpla

eit putri

ofitudine

imo quo exterlorn vláebanttlr ab·

je8iota, eo 11tteriora inteffe:temnt tffe d1vinfor11.

Diliicerant,

Regcm illum , cujus

in~ifere

vole–

bant cunas, licét ab iis Rex nominabatur J udl!orum,

ve,(:iltn effe Mcffiam

Redemptorem multis amea

frec111is promi!fum, atc¡ue ab univerfo munrlo· dcfidt·

ratum ,& expeltatum, atque ab Hcbrreorurn popttlo

nafciturum. Porro fanfrus Fulgenrius oppon\\O"c hoc

loco qna:rit, cur Magi , qui

ml:ri non crant ,

Re•

gem tamen

Jud~orum

adorationi$ caufa inquifierint

Utir¡ue non Heroáem

fed Chriflum

;

In huuc foluni

fuos 'habebat oculos diretlos :

ol111't ndornre

nup~r

natmn'

lttf

adorant /l.rgtm ante alir¡11ot anno1 ordm.1-

tttm; adornrt cuplunt lnfantem {aflentcm, 11ec adot1111t

Regem popufiI imperanrem.

·Enimvero inquit

prxfae1i~

Fulgentius, Herodi , quin·in Juda:a rcgnabac, multi

cranc nací filii,

incer ali0s Archelaus . H1c in pa–

latio náfcitur regio, Chri!lus autem in flabttlo: ille

lefro impofitus dl argenteo, Chriílu$ veró pra:re.

pio: ille preciara: involutus e!l purpura:; Chrillus ve·

ró paupercnlis obtcgicur pannis ;

tamen 1/le natttt

in p"fntio conttmnitur , iftc natuI in d1ve•for10 911,..ri·

tllr; l/le

!lfagls nullatenu¡ nominatrJr

if/e invenrus

f11pplic1rer ado,.ntur; omnlno fper111tur pri>r.oJenittu Re·

giI

él

muneribuI adoratur primogr11it11s pauperculd!

mrdtcri1. f!.uir rjl ifle R ex

ju¿~0111m

(

qooc m fanllus

Ful~encius)

pauperéf d1ver, h111m/1s

J11blimi1, por·

latur ur pnVtJulus, adorat11r ut De1u, parvur in

pr~ftpio, immenf11s in c01lo, vi/i1 in pam1if, pretlofur rn

fiel/is:

Audite obrccro, qualicer

beatus Tho¡nas,

opinloni

fanlb

Fulgcntii, per omnia coníentiat, dum

qua:rit:

frd qwd gentium Rege1 jud(orum Rtgem in·

t¡11irltiI( poremiore1 apud voI' RegeI funt,

dnriores

Prmeipe.s, quor rola1i1,

q11id Rege1 gt 11tium, exl–

g11um

jud~'1Um

R!gcm ndorabitiJ

Jud~a

fui ortum

Regir it norat,

voI ab Orlentl1 initio ipfurn adorare

vcnirlr

mox ad propofirum noílrum hunc in mo–

dum refpondet:

agn~fcite'

fratre1 horum faprentum potlj–

fimnm fidem, m111qunm en fm

ut Augujli11UI ait, tnm

flrdctrttr adorare cuperent Regur J ud€•rllm, nifi et1am

1pfumcrederent Regem tffe f .ec¡1/ormn

Dld1cer11nt,

quod finlt iltucefce.,te Sole, omncs

fiella: lumen !uum amittunt , eodem

mo~o

co1íve–

niat,

ipfi 1amc1fi pÓtenrifÍimi funt Reges ,

anee

tam immen(z Majeílatis Deum inclmentur

pro·

ficrnanrnr, frque viliffi mos

lervos

humillimos tub·

ditos a:!liment.

Procid«nteI adornve•unt eum

Porro

hanc quoque reverenciam p<.>r . 1egaliom. rribucorom

te!lac

font obhttionem :

tipertu thefauru obtufertmt

el'

procidentu

(

inquit ranélus Joannes )

vlglnri

f.po.

•· ••.

quntuor )enloru ante fedentem

¡hrono

(:! 11do111-

bant 'IJiventem in[;tecula

r~culorrtm'

111/ttebant (0·

,_ 011111 fua1 anre t ronum, dlCenres

dignus u

'Domine

Deu1 nof/tr, arcipere gloriam

honorem.

oumdum,

fcepcra

diademata fua Deo

ref~reb¡int

accepra

verum eciam omnem ei glor:am , omnemque hono-

rem deberi proteílal>antur .

Did1cerant

Regc~

idcmmet obfequium, ¡lum fe tanta cum reV-erenria ,

coram Agno divino prollernunt , fuaque dillllemati¡

fC:epcra pedibus illius fubjiciuntur , Enimvero

na·

fcio, num

.aliqt~ando

obfervaveritis, quod Evangeli-

íla

Mag1s h1'ce fcribens, eos neµtiquam Rcges

fuir-

dicac, cum tamen illos

veré

ta les

fuHfe

Hinori~

paf·

faccam11r

~anquam

cales,ipfos quoque in dcpillo

khemac~

exh1be_c fanl\'a Macer Ecclefia , <.:ur igirur

Ev~ngeliíla

gloriorum Regís ticulum illis non defort ;

~ic1 .

force

~offet

fanfros Evangcli!las

Spirim fanllo

mfp1ratos le conformare volui<re humillima: Magorum

de re iplis opinioni , utpore qui coram Chrjllo velut

obedienriflimi fervi

íubditi comparere voluerunt '

ve! ctiam ideo dici poccn illos Regii tituli nullam fecif·

fe mcntioncm, ut per hoc cknotarenc, quod cun{lj

Re~ts

Monarch~

terra: hujus, coram hoc

Re~e

!(lo·

ri:r

a¿

cum modum dilpareant, quo flellre

minut

::e 'i11Je

o:om·ntetlifpJrere foknt .

hrecalcera

Y.pa

rte

Ri:·

ge~