. .
Cap.4•.
Promptuarii S'acri ·Pars Prima.
qJJeex hacvlta ad
immort~litatem
traníir\¡:
Ángelo-
doresfenem
ind~it. ~t quide~.fanélus
&.
meOifluus
rum
fanflo rum
,
qui ad p crferendam animnm
~;us
df-
h1c Dol\or, ahar;i hu1c textu1 mterpretat1.onem
pro~
J:enderanr prtefentin nofctbntur
.
Sanl\onim q:ioque
pofito noílro
mag1~
accommodatam
d~rc
v1x poterat,
Pacriarcharum meritiS cffulfit, Oquidem
cum innume-
C.qu1dcm S. Antomus_ '. pofiquam dec1m11m ol\avum
ra"b¡{e¡ fui inflituti ¡mitatores haberet
,
vil.e Bremittcd!
retans foa:.annu.m att1g1llet, mu?dum deferendo , _
1!-
(:1
monachlfml re/litutorextitlt.
Atqucidco
nihil ill1de-
cet adbuc
1~v~n1hs fangum~s fenm~t ~r~ores, len~lis
tf/,
quippe qui Prophetiz dono emieuit, dum multos
tamen ztatis m fe prurlent1am
&
¡ud1cmm
~xl-,.li.u1t,
Eccleíiam re(picientes aliofque innumeros Cuccelfus
pr~-
v1tamque
exo~íus
efi
ade~
perfeé\am
qu~~ ~b1
al..
pa~-
dixit Apoílolorum quoque merita babuilfe noícitur ,
tam Cuam fimre
&
terminare (o.ent, 1b1 1pfe íaníl:i–
dum.'
eo~
omnia defercndo
excremam
paupercat~m
tatis fua: initium duxerit'
Tnnta fuorum nutritus
CU·
Cap.r
profit~nd~,
multos ad
ortb~doxam
fiden1 eónverten-
ra,
ut n¡bi/
ali~dprtete~
parmtu,
~omumque cog~ofce-
do, ílrenuc imitarns fuir;
.Quot fim11lach1is ereptaf1mt
ret
·.
Han~que
1?nocent1am '· quam
in
delert~m
tecum
{t¡>olia? quanti etiitm ab errore gentiliurp re(ral!I
,
no-
dux1t , m1rum m
mo~um
!º
eodem _addux1t , . adco
jfro junéli funt gre¡,i
?
Martyríum quoque mericis
pr~-
ut
S.
Athanaíius _ob
·~ fub1un~at:
c_um omne!znfa!t-
C>p.¡.
clarus evalit: Etenim
Ámore quidemjam Martyr era! ,
gabtfem adolefcent1.s mtrartn!ur znflant1am .
.
Ub1
fp~cia
Martyrium enim ipíe non veró ipíe Martyrio defu1t.
htet n<>tandum eft verbum 1llud
adofrfcentts,
con¡un·
Onde idemmet fanllds Athanaíius dicit :
Ad prifli-
ltum cum verbo
,inf/antin,
quod ex Apoílolo deíum·
t¡um monajierium regreffiu,
quoti~ian~~
fidei ac
~o.nfcun·
ptum fuit
~
dicente;
Inflantia
"!'~ª
quotidtana ,
pcr
~oc
fitt: Martyrium mereb"atur.
Antomus 1g1tur vere 1s fu1t,
en1m continua qua:dam , quot1d1ana
&
nunqnam
m-
cui nihil deeíl, liquidem ei minimc! defucrunc inli!\nif-
~ermilfa
induilria.
íi&nific~tur,
qua
Sanl\u~.
Antonius
-lima: Confelforum virrutes
&
merita , adeo ut ¡ure
in
recate fua max1me lubrica , arque ab alus in pra:–
merito ci applicari poffint latini Pacaci verba , qua:
dam .delitiis dari folita, perfoé\ioni comparanda: in·
<¡uond~¡n
Patri l'heodoíli adulando declamarat .
Suf-
cubu1c ·
¡tciat tmum 11/um divinitt11 extitijfe
,
in quo vir1Ute1
ft-
3·
Sedebit folitar/us.
S. Thomas Doél:or Angclicus, '"'
q
iS! .• 1
mul omnrs 'lJlg_erent
1
qu.e.
fing~lte_
in omnibus. prtCdicnn-
fohtudin~m ~u~itati
cordis. confervanda: . íingulariter
tur
.
Pu
ritas
m
eo en1tu1t
V
1rg10um , fohtudo Ere-
'ºoperan fcnb1t :
Pro purttate cord11 fol1tudo feélan-
mitarum, difciplina M onachorum. Oonum quoque in
da·.
Ac proinde cogitetis obfecro , quantum
S.
An-
eo effulfit rniraculorum
>
difcrctio fpiricuum , profun-
tomus •n nonagenaria fua folitudine cor íuum purifi-
ditas fapientia:
&
fcicntiarum , omnefque alía: pra:cla-
caverle , adco nic:nirum
ut mirum non
lit ,
quod ad
r~.
dotes in eo.
emicu~runc
ade?: ut. de eo in
ve~itate
fruendum ParadHr .gloria
illinfque.inhac vita pra:gu-
dic1 poffint verba hp1flola: , 10 m1lfa hod1er111
pe-
íla~dum
przlud1a
m
cxt
aíin continuo rapcus fuerit ,
e
fii
lcéta: , nimirum
:
Simllem illum fuit m gloria San-
fcnpcu~
efi cmm .:
BeatJ mundo corde quoniam ipji
•M·
éforum
•
Deum 'IJtdebunt
;
tfftt:fam ammtt: pnritatem fer'IJabat
.
Le'IJ•'IJ1t fe fuper fe
;
ita kgunt H ugc. Cardinalis ,
Ex varns
e
Scriptura facra
&
fanél:is P:J·
tribus
defumptis folicudinis encomiis ,
vari~
quoque
S.
Antonii
lau¡,ies ded1,1-
cuntur •
DISCU R SUS SECUNDUS.
'Seáebit
f
ofitariu1
él
tacebit, quia lev4vit fe fuper fe.
Threnorum cap.
3.
v.
.2.S.
1.
DUm reclufum In defertis plus minus nona-
Lyranus, Rabanus, Rupercus Abbas,
fcilicet
¡,
terre-
nis ad c111leflia.
Unde
S.
Baíilius Tralt de
laude vi-
tte folitarite,
d1cit:
Se elevat fupra fe, quia Deum efu-
1·ienJ anima
ñ
terreni1 fe rerum obtut1bus erigit
,
(:f
in
d1vintt: conwnplationis arce fufpendit
.
Porro hzc di•
vinorum rnyíleriorum aldffima comcmplatio perfel\if-
fima ha:c cordis humani ab omnibus terrenis rebus
avullio in defertis Colitariilque locis qua: ab omnibus
mundi hujus lenociniis procul remota
&
dillita funt
vel maximé adaugecur atque perficitur. Unde S.Ber–
nardus qui inter Clara:vallis fagos condenfas vitam
duxit ,
IX
per experienriam id , quod IC:ripíic , prius
ed1dicit , :id propolicum ita loc¡uicur :
Levavit fe fu-
per fe, quia non refpicit ad fe, fed ad iffum qui eflfuper
fe
.
De
S
Amomo quoque
a
parentibus , am1cis ,
patria , acque divitiis procul abfente ica !Cribicur :
.Quibus folutus imp1d1ment11, co:ltjl11 v1ttege11111 in ter-
fo
Jea.
ris colere infl1tuit
:
id quod omnes in cantam rapiebat
admiracione111: ut
P~:ani
quoque
él
ipfi Idolorum Sa–
cerdotes
ad Dom/ni umimpeYium convolarent ,dicmtcs:
Precam1:r ut v1deamus hominem Dei
.
lplimet quoque
C>e·~'
IJololatrz eum plus quam hominem elle exifiima–
bant. Et quidem fi tricum illud adagium veritaticon-
fonat quo dolCÍtur:
Homo f ofitar1us, aut Deus , nut
be.
jlia
,
'certé. n S Amonio. primum. veré adimplecum
foit ,
íiqmdcm
omn~s
1ph1m velut1 hominem talem
fufpiciebant, qui neicio quid divinitatis in anima fua
ginta annis, Antonium anenta mente con–
fidcro , verba chemac1s propofiti eidem jure merico
adapcari polfc video ,
idquc tanto magis , quod Ly
[ol1tari111
fccundum Gra:ci fermonis propriecatem ,
ídem
fignific~t
quod
Monachu1.
Ex quo enim loco pu·
tas ammam 1llam creleflibus delitiis , id eíl , gratia–
rum, donorum, mcritorumquc fupernaturalium the·
fauris locuplctatam ad crelos afcend11fe
ln promptu
refponlio eH .
Afcendlt de defcrto delitii1 a/flue
111
•
D eus enim animae hominis in folitudinis receffu fpe–
c ialicer communicatur
&
adílringitur:
Ducnm eam in
{olitudinem,
él
lbi loquar ad cor ejus
.
.Q111d ej/
(
quai–
rit Hugo
a
S
Vi(lore
)
quod [emper loqultur in fecre
to Deus
,
nlfi quoti no1 ad f ec1etum 'IJocat
?
Porro
S.
Joa!1ni _rcvclaca fuere fccreciílima creleílis Palacii my–
iler1a, tnnumcra:que ci vifiones
&
revelationes mani-
AP<te·•M
feflatae fuere, fed ubi id faíl:um elfe cxiílimas
?
Ab–
flulit me in defertum
.
Sic quoque alia qna:dam anima
fanél:a, cujus in
O
fea
fit
mentio,
fe
Spiricum
&
Lu–
men Dei in dcíerco recepilfc profitetur .
CognovJ
te
( inquic ad Dcum conver
fa
)
in deferto in terrafolitu–
di11i1
.
S. Augufiinus de folitariis d11ferens a1t :
De-
cir, umferrec .
U
nde
&
Monacbi circumvicini tam
he~
roicum omnium rerum ti:rrenarum contemptum in eo
videntes haud fecus, ac
h
mortali carncamiltus mi11i·
C>~· I ·
me elfet :
Antonium Deicolam nuncupr1bant.
+·
Setleblt fohtar1uJ
.
Philo Hel>ra:u¡ Henochum ab
hac vita , feu pocius ab humano confortio quondam
translacum commendans, folitudinem impensé laudar,
dicen~:
Nam apud externo1 pr.eflo funt laquei, in quos
neceffe 1fl incidere
ji
quu {tt imp1ov1dus
,
(:f
deleéletnr
n:ult~'"."?
confuewdine
.
ld quod vel maximé experien–
cia. d.1d1rn.
S
.
Anto~ius,
nam
~oítquam
prius !aqueos,
q~1. ~~íi
h1c.
111
cerris ad eum 1rret1c::ndum parcim in
d1v1cus, qu1bus abundabat , parc1m in libertatc, qua
pofi parentum fuoru.m
mo~tem
frui potcrat , ¡>artim
demque pcr ¡ucund1íl1mum ¡uvenilis reta
e
is fua: florem
proteníi
&
przparnti erant , evaíilfet
&
fuperaíl'ct ,
mox qu<>que aera laqueis referta conl'picere quidem
ci;-
Lib.i.dcmo•
f erti{/imaJ
terra~
inrolunt, perfruentes roffoquio Del, cul
1 bos
E<c~
puru mentibus mhteferunt.
Neque cnim ulli dubium
elfe potefi,quin puritas
&
m.unditia cordis, qua: ljói–
cum eft
fe
cum Deo un1end1 medium ,
in folituqinis
recellibus commodius
&
copiolius acquiri pollit . Ac
proinde cminemem Antonii fanllitatum non folu¡n
ex
folitudinc ejus
&
deferto, verum etiam ex cncomii)
qua:
a
fanl\is Patribus !olitudini
amibuunturfacillim~
negotio arguere pofTumus.
~<r5.:w[.t.tro
:..
Se~ebit
folit4rius.,
&
l~?J_abit
fe
fuper fe.
S.
Ber-
na~du~
m ha:c verba ita fcribtt:
!-evavit/e fuper f e
,
'1111"
"'"'
efl~t ad~efmu
>
rf:J
lubm<& <&fllt11 fenlirrt ar-
pit, fod omne prudenciffi me folitudine mediante pra:-
L.
3
.r;~.
6 •
cer.repocu1c .
Nudos amat eremu1
,
inquit S. H iero-
nymus ad Heliodorum, atque ideo Saníl:us Anconius
audiens Evangclium, in q110 fcribitur
:
Si vis perfe-
éhu