1
. 44
Protnptuatii
Sacri Pars Prima;
intetflretatur
1
iá
t/I
,
co11folat1011es d11bo In a11ima
1)#r .Et quidem unicum duntaxat hujus mannz
fa.
por.emin
co
1
quoad converfationis fuz ben•gnitatem
& fuavi~atem,
vcl"m degutlemus .
Nu//llS j t fruffra
f(luc 'f!tnif{t
r1nu1uej/u1
eJ, dmnlbur deldlablleatt¡ueju–
tuntlum labori1 commtrtium fuit
;
crga ornnes etenim
miram affabilitatern
&
charitatem cxercens , miré
te
omnibos rcddebatamabilem :
Ntque e11/m ut In folirudi·
rre
ér
montibu1'Dtrfatu1
1
arque omnfm ib1dem ex1gtnrvi–
tam
1
a¡,ref/i1
(:f
rigidu1
trat,
fedjucunius asqut aff abifit:
fermo11ewi fecuntlum_ AP_ofl_oliprrctptumdivino cond1tum Ja–
leproferebat,tta ur znv11l1a cartret
,
l!:t
amore om11iumpori-
"'"'
.
fine, ea tamen
i~comparatione
eorum, qt1:e nos larcnt
v~luti
nihil funt . Quas enim in illa íolitudine, in para–
d1fo
&
ccelo itlo paii"üs en exrafes, raptus, vilioncs,
revelationes, favores,
&
quibus pcr tot annorum dé–
curfum honoratus cíl, divina colloquia , omnino igno–
ramus. Latc:nt nostottantzque auíleritates , tot ora–
tiones, mortificationes, tot divini amoris repetiti al\us,
in quibus fefe quotidie fine intermiílione cxercebat :
4kafc.n.t<t.
7.
Sedeblt folitarlus
.
Solitaria vita aelejli1 doélrince
{ chola eft, ac drtJfnaruwi 11rtium diJcíp/ina
,
llhc enlm
Deus eft totum
1
quod dtfíitur.
Et quidem quid Sanllus
Bernardus in hlvis inter fagos no11 didicit? ibi namque
ícbolam fuam five Gyrnnalium invenit ; undc
&
fcri–
bit
:
Experto crede, aliquld plus invenlu In fjlviu¡unm
in llbr/1 .
~s
itidcm non admiretur
S.
Antonii mi–
ram fapientiam acque doéhinarn, utpote quiargumen–
tis
e
Philoíophia oatorali, Theologia, cunllifquealiis
fclentiis humanis dcíumprís obílinatos Philorophos
il–
,los; qui ad eurn deridcndum advenerant, palam con–
fudit
!
undc vcl inviti fateri dcbuerunt, fe altiffimam
hujus viri Dei fapJentiam pror(us obnupefcere .
Una
tllm
expitlfh
~monibus
vana prcefentlum Philofopho–
tum
confutata fapientla
efl
;
expaverunt flupenies bo–
fninem,
cui
po/Itantum lngenlttm <ff/u:ru fgnorum dJ–
'ft1ina largitio. Erat 1.1aídt Tapien1
{
&
hoc quidem de
Sanll:o viro Dei magnus
ille
fatetur Eccleliz Dollor
S>
Achanafius)
lf:J
hoc
;,,
Je mirabile hnbebnr, qur11 cum
literas non duliciffet
,
ingeniofiffimus
!':!
prudcnrlf!mlus
erat .
Pulchriora latenr:
Proprium narnque eíl cuilibet animt:
fanllzpro mcnfura fanllitatis in humilitatc crefcere ,
feq?e abaliorum oculis abfconderc, idque Sanllo An–
tomotanto magis accidit,
quiafedit fMltarlus
ét
tncuit,
Cr
levavir ft fuper
fa .
Ubi HugoCardinalis dicit:
L e1111-
'Vlt Jefuper fe; heclevatio fttpér humilltatem.
~
......
8.
Sede'1it folitarius
.
S.
Balilius ad Nazianzenum
fcribit :
Eremus tft Pdradifus de/Jtiarum, ubr fpirn11t
1rname1tta virtttrum.
Veriffimum id cíl de defcrto An–
tonii, hujus namque folitudo commutata en in Para–
difum delitiarum , fiquidem ibi multa plantara fuere
Monachorum ITIOnaíleria , quz quov is rempnre vir–
tutum Sanlliffimorumque exemplorum fpirarunt fra–
grantiam, prouti videre eíl in
v ltú Patrum.
Et
qui·
dem ad hoc alludere S. Hieronyrnus voluit quandofcri–
p!ir:
O
dtfertum Chriftifloribus 1.1m ta111
!
o fo"1udo in
tJUa
11/i
naftunturl11pidu,
tle
qulbus tivitas mlfglfl Regls
"nftru1tur.
Quot funt, qui in derertis
111is
fub direllio–
ne S.Antonii habitantes Angelicas in cctlo reparavere
ruinas. Author Annalium de his Monachis f.::ribens di–
cit:
llngelt1 vitttm fmultm ductbmtt.
S. Arhanalius di–
cit:
,Puls M'lturn MMachorum agmen afpic1en1; quls vi–
rllemllturnconcordul! c.eturn cerne111, int¡uo nullus norc111,
nulfa derral/lo, fed
multitud~
abf/lnentium,
!':!
tcrtamen
ej/iciorum erar ; no,, In hanc ftatim erumper:1 voccm :
t]uambona domus tua
f
ncob, tabernacula
tu.:lfr~I,
tan·
1JUamnemoraobumbrant/11, tanqu4m Paradifusfubftuvio,
ttinquam tabernacula, qutefixa funt
it
Domino, tanr¡uam
Cedrl rirca aqu.:1 .
Idemmet Sanll:us gloriofo hoc Para–
difi titulo folitudinem exornabat, quando plurimos, ut
in hanc fe folitudinem recipercnt, exhortabatur,
ut rt–
m~iorlt
1.1/ttt: 6ealltutiinem .:pfJtttrtnt .
O
E r(mus
,
ubl
'
t.li!Jor Damionum
(inquit Balilius obi
fupra )
foC1u1
rjfi–
cltrir
A.~eforum.
Et mox fubdir:
Exul mundi h<Lrts eft
Paradif1;
cujus dilli veritas mire! in S. Antonio emi–
cuit. Curn enim per viginri annorumdecurfum fpelun–
czcuidam lolitudinis Cuz inclu(us foiCfet, rnulri' erga
ipfum devoti, eum vidcre
&
vcnerari, vitzquc
&
difci.
plinz monafticz fub ejus direllione Ce confccrare vo–
lentes' alii vero pct bcncdillionem
&
przfentiam
a
fu is
libuari infirmitatibus copicntes, portis fpcluncz
fu:e
confrallis ,
&
e
cardine evullis, ad cum ingreffi, eum
vclur verum ParadiG Angclum in cadern fpelunca con–
íidentcm repercrunt:
Ptr vim foribus e11ulf1
1
9unft ex
ttliguo caefef/i adltuconfetratus apparult; obftupuerunr uni–
'Vtr/i &orl1gr11tlam
él
corporis dignitattm .
Fuit porro
nonnemo vir eruditus, qui Emblematis lococrelum de–
pinxit folc, luna,
&
nellis adornamm, cum hac eidem
fubnexa Epigraphc:
Pulchriora lnttnt,
alludens ad infi.
nitarn creli Empyrei pulchrltudinern ab oculis noílris
abfconditam .
Unde&caelum.tulanaodicitur, eo
quod
ca, quz intus pulcherrima
&
elegantiffima dclitefcunt,
nobiscelcr
&
occultet. Ver
e
tale ca:lumen S.Antonius.
Tam~cfi
cnimmulta
pr~lara
deSanllo Antonio !cripta
De viél:oriis , quas S. Antonius in ten–
fationibus reportavit , deque variis do·
cumentis , qua: ad detegendas inimi–
ci
infernalis infidias ,
&
ad infultus
ejus fuperandos nobis pofi
fe
relin–
quit . Ubi . multa: paritcr Sanél:i hu.
jus Abbatis virtutes in rnedium ad·
ducuntur .
OlSCURSUS TERTIUS.
.
Q.ui11111
efl
tentatus, quidfcit?
Eccl.
c.
H ·
v.' .
1.
vltam noílram continuam, quandam elfc ten-
tationem ,
in dubium revocari ncutiquam
poteíl , id namque liquet ciare fatis ex hifce
fcriptur~
verbis :
Tentatio
tft
TJit11 hominis.
At vero tentationem
veram quandam ícholam
&
Academiam e!feqnis
ere-.
deret, nili id Spirirns fanllus perfpicuc! cdiceret?
.
Q.uinon
eft
tentarus
,
quid fclt
?
ornnis etenim profeélus
noíler, quem in tchola Dei facimus, dummodo uní
ex
primis Eccleliz Dolloribus, Sanél:o videlicct Au–
gufüno fidem adhibere volumus,
foli
tentationi in ac-
cepris referendus eíl .
Profeélu1 nofler
per
tentatio11em
InPít6o.
no/lram fit.
Ac proinde cum
S.
Antonius prz omnibus
aliis Sanllistentationibus varieinfellatusfuerit, nil mi-
rum
{j
tantam fibi fcientiam acquificrit, per quam Ec–
cleliam Dei deinceps ornnibus futuris fzculis erud.ire
poffit. Cujus rci fidem documenta plurima, quz hoc
fine poíl
íc
fcripra rel iquir , abunde prznant .
E/fe-
Cap. 11.
élu,,, eft ut pof/ ejus dollrinam •mna Drabofl pandemr-
tur infiditl!.
2 •
Porro hac noél:e in lell:is de hoc Sanél:o lell:ioni–
bus
veluti in compendio quodam Sanél:i hujus viél:o–
rias'audi•imus pariter
&
admirari
fu
mus
:
Poíl qua–
rum enumerarionem Sanél:a rnarcr Ecclefia tandem
fubjungir :
Cum ta/11 tantuf'lut Dei miles eva/if{tt
Án–
tonlus.
Ac proindcobcrebras
a
Dremonc gloriose rc–
portatas viél:orias, huic Sanllo merito applicari pof–
furrt,
prouti in przfcntidifcurfu latius vidcb1mus, ver–
ba illa, qaz
A~nolusdcChritlopronuntiavit:
1'e11tt1-
tu,,.peromnla
abfqu~pucaro.
Diabolus ctenim nunquam
Hcbr '" 1 •
in omniumaliorum hominum
(j
mul conjunllorum per-
niciern ita atrociter conjuravit, ficuc in unius duntaxat
Antonii excidium . Porro S. Hieronymus, uti przcc-
dentidifcurfu inlinuavimus, hujus Sanél:i viri Ercmito-
rium, feu potius Capitoliurn ejus defcribens, inter cz-
rera dicit:
Ex urraque rlpa palmee innumerabllu
;
nec
rnirum, h11e enim palmae vcluti przdicebant frcquentes
numerofafque viél:orias
&
triumphos, quos de infcílan-
tibus fibi
inimicis femper generofiffime reportavit . S.
etiam Achanalius eandem ob caufarn eurn gloriofiffimo
iílhocepithelodecoravit:
Tantarum viélorlarum hamo.
Cap.
27 •
Unde
&
coti uni verfotantz admirationi fuit, ut multi
ab ultimis mundi finibus ad hunc ge11erofum athletam ,
q~i
non jam
terra~,
fcd
infernu~
toties debellaverat ,
Cap. 11 •
vrdendum acceCfermt:
Totlu1 orbu homines ad e11m co11-
fluebant,
&
uni'lltrfarumgentium varittas, bef11coft/fimum
contra D(mones vlrum conTp1ceregejliebant.
3.
Tentatum peromnla .
HugoCardinalis hzc verba:
Turri1 fottitutlini1 a fncie In/miel,
interpretans
l
acute
obfcrvavic P falmHlam non dixiífe:
¡,
machinlsjtd afa–
ci2;