S.tti.
1.
de
E~i.
De Epiphania Domini Difcurfus IX.
tres Rcgcs non pcr alios,
fe~
ipfimct, in períona pro–
pria , regna
fua
deferunt , 1unéloque fingulorum co–
mitatu,
&
thefauris fuis , fimul
&
concordircr Pa–
lzílinam ·verfus fe recipiunt. Et quidroi minimedubl–
tandum ell , quin hzc folemniffi ma proríus legatio
fuerit, quam tocus unquam vidit orbis terrarum, tum
propcer accelerationem tum ob fcreniffimorum capitum
Icgationem hanc obeuntium pompam ,
&
amicorum
fuorum multitudinem, fiquidem eres hi Magi magna
fapientia inclyti Reges fuerunt.
11/Js 11am9ueumporibus
(
ait Oionyf. Carthuf. )
faplentes regnare fofebant
.
Tum quOd quilibet ipíorum magnos
&
regios fecum
thefauros ad offerendum tuleriot , habuerint quoque
in fuum viz ducem novam quandam
&
prodigiofam
llellam, quz nufquam in erelo hlllenus comparuerat,
denique maxima
&
folemniffi ma fuit legatio, quia fo–
lemniffi mum
&
maximi pondcris negotium ineadcm
habuere traélandum , cujus fimile terrz cum crelo
nunquam interceJ{it, quale nimirum crac fponfalitium
Filii Dei cum &delia paciícendum
&
ineundum
:
Hotfa
c~fef/I
fponfo junlla efl Eccfe/ia.
Q!!ibus omnibus
pro majori hujus
Jegationi~
gloria, addendum ell me–
ritó, quod ea ad fummum Monarcham fueric direaa,
ad eum nimirum , in cujus fremorc fcriptum eíl :
Rex regum
&
Dominus domina1111um
.
Magi videntes
f/effam dixerunt ad invlcem :
Hoc
Jignum magnl Regis
efl; Steff« ifla /icut flamma corufcat
,
(:/ Regem rrgum
Deum iiemonftrat.
Ac proindc cum illis pcrfpicuum fue–
rit, quód ad gloriz Regem adorandum fcfe recipcrcnt,
ad eum nimirum, qui didt:
Per me Reges regnant;
qui totius univerti Monarcha erat, facile conjicere
poífumus, quemnam libi per viam de ejus Majellate
&
excellentia conceptum formaverint; eumque baud
dubie canco gcnerofiorem, quanto cvideotius banc in
ioccriori cordis finu vocem invitantem audiebant :
J.d–
orate Dominum in aula Sanlla eju1
.
Credibile efi utique,
eos omninocxillimaífe, fe eum vifurosetl'e; veluti ab
aliis Regibus tributariis fuis, llipatum. Hmc quoque
io Judza:Metrapoli de regia Herodis nequaquam in–
tcrrogant, muleo minus de templo, idque, quia fe il–
lum in loco quodam long<! fublimiori, fua:que Majeíla·
ti magis condigno invemuros cífe credebant . Porro
de' fiella duce eornmSeriptura dicit, quod fieterit:
An–
tueiiebat, ufque dum venlensftamfupra, ubierat puer.
Circa quz verba Auchor operis imperfelli dicit:
Stetit
fupra caput putri, 9uaftlimu: Hiceft, utquia foquen–
Jo monftrare nonpoterat, {tandomon{traret.
Enimvcro
quando legati regii, Regi rccens natocongratulaturiin
Palacio quodam regioappellunt, ii quorum ioterell Re–
gem illum, licet is tencllus adhucinfans
Cit,
in aitla qua–
dam regia, fub auguílo Baldachino , in cunis veluti
1
magni6co quodam throno po(icum Priocipibus feu rc–
gni primatibus obfequioCis
&
venerabundis, atquc in
li–
gnum regalis poteílatis
&
magnilicentiz regia inlignia
portantibus füpatum pubhcé exponere folent . Hi au·
tcm Reges
lntrantes domum,
idell
,ftabufum,
ecce Re·
gia,
invenerunt puerum,
ecce Regem infantulum, fed
con in magnilicis cunis aut throno regio, fed in quodam
animalium przlepiopofirnm. Quemnamautem Regum
itlorum hanc fpeluncam ingredientium fenfum fuilfe exi–
llimas ? N um force
lea
ílellahac, velutillella<¡uadam
errante delufoseífecredidcrunt? autfuos moxe llabu–
lorevocavere grelfus? autvero loci hujus vilitatem
&
paupertatem funt afpcrnati? nequaquam, quin potius
gavififunt gautlio magno va/de,
&
procidentes aiiorave–
runt eum, (:/ apertis thefauri1 fuiJ obt11fervnt eiaurum,
thus
&
m1rrham
.
Q!!_is unquam majus
v
idit prodigium
ino, quod fcilicet bi Reges, qui !ubditos fuos quoti–
die ad pedes fuos prollracos vidcre, tributorum thcfau–
ros abiifdcm accipcre confueverant, modo non fuper
cerrzpavimento,fcd fupcr llabuli limetofefe proílernant
ut adorent,
&
tbcfauros fuos offer.:int
?
.Q.u;tlfami1, o
Magi, quiafaeitiJ?
liceos interrogat S.Bernardus:
La–
llentem puerumadoratiJ In tugurio vifi in 'lJilibus pannis?
Ergone Deu1 efl iftt ?Deus
eme
intrmpfoSanélo fuo, Deus
In ru:/1fedes e;us: (:/ vo1 queritis invififtabulo, in matri,s
gremio { .Q11idf aclti1quoa
(:J
aurumo/ferti1? Ergo Rex eft
;j/t?
(:f
ubz aufaregia? ubitbronu1? ubl curie regaf/1fre–
que11tla?
Q!!.ali Sanl\us hic Doltor dicere vellet : Vos
quidcm adadorandum invitati eílis, attamen non alium
<l_uam Deum:
Adorate Dommum..
Sed ubi adorandus en
Manfii Prompt.
Dominus? non in fia9ulo quodam,
fed
in regia quadanr
ln
aula. Nunquidaufaefi ffabufum, thronus priftplum,
curie frequentia
i
J
ofeph
él
Maria.
Et
ubi func cullo"
dizregiz? numtorce carum loco funtduo illa!lolida
animalia? S-Augullinus dicit:
Non fub poplitt fe/fa
w
galis,non de mentbrispurpura, non decapite diademnful·
" Ser.del~.
¡;ebat, non pompa fam11/antlu111
,
non terror exercittu
;
;acebat inprefepio puer1rtu recen1, exiguus rorpore ,con–
temptlbilis paupertate
•
Credibile infuper ell , horum
Magorummini!lros aulicos, clam inter fe de commi!fo
a
Regibus Cuis gravierrore muffitalfe auc
m~rmuralfe
,
dixilfeque, Regem quem quzrebant, nón
m
llabulo ,
fed in templi Hierofolymitani Sanfüs Sanélorum quz-
rendum eífe,
quiaDominuslntempfo Sanflofuo.
Unde
H
n1o1
Author operis Imperfcfü dicit:
Nunquid v1'erun1 pa-
0
fatium m11rmoribu1 fpfentlid11m
?
nunquiil mamm eju1
diadematecoronatttm, 11ut i11 le!lo aurro recumbentem
?
N unquidpuerumauroéJpurpura involutum
?
11u11q11idau.
fam regiam a/ver/ispopuf/¡perfonantem
?
fed quid? pan-
dochium tenebrofun,J, (:/ fordidum
,
él
magis animnlibus
9uam bominibus nptum, matreme)u1 vix zunicam unam
habentem, non ad ornamentum corporu
,
f
t d ad
rrgu-
ment11m nuilitatlJ proficientem
,
quam haberc poternt
uxor Carpentarii : (:/
htec
in peregre co11flituta 11uerum
pannls foriiidij)ímis in'!Jofutum
,
&
in
fo1did1on 9u1que
prefepio pofitum.
Nu119uid hzc vob1s
egr~ia
qua:-
dam regia: cujufdem de!criptioclfe
vid~tur ?
Q!!.a:nam
H
m·
6 ,
¡,,
enim hic regni vcíligiaconfpiciumur
(
.Qud' regni,
ait
M:ith·
Chryfollomus,
'!Jidlf{e f t runtur infignia
1
Hum,le profe·
élo tug11rium
,
f9uafldumque pr.effp111m
,
(:f
parvufum
pannis vilibru in'IJofurum.
Sanll:u~ Bern~rdus
ioterro-
gat :
.Quomodo Ita infipientes falli fu111 virifapientes
ut adorent p11rvufum defplca.f¡i/rm tnm
fu~
.etnte,
fUª;_
pau_pertate [uorum?
Moxque ide_m Sanl\us refpondct
!
Inftpientes faéli funt
,
ut ftert111 fapiente1 : 9uia enim
per fapientiam fuam mundu1 in /izpientia fua De11m co-
gn•fcere non poternt
,
plaruit Deo per J/uft/tiam predi·
cation•1, falv11 peri credente1
.
Q.!!ifnam oblecro
hí-
fce Magis tantam fapienciam , quacum Deum hunc
in tanta humilitate agnofccrcnt, infun&it ? Sanl\us
Ho-J.dcI:p.
Maximus ait:
Cum parvufu1
&
rnfan1 apud Judteam
vagiret
In
cuni1
,
fateret i11 pan11is
,
m«g11ifice11t1am
lamen eju1 univerfo orbi
,
mtrabiliJ ab alto ftefla pro-
tlebat
.
Novo quidem [Jdere tune mica6at crrlum
(td
Magis novo mundus lumine rrfufgebat
.
In
hac e;enim
fiella _Deus ad
c~r
eorum locutusell _interitus, cofi¡ue
cdocu1t. Unde Sanaus Bernardus drcir:
ProfeBo qui
lflo1 adduxit, ipfe (:/ inftruxzt.
Chryíoílomus quoque
Deum ex Jata opera noluilfe dicit, ut Reges iíli ex-
ternum aliquod in Chrifio rccens nato Regni ve! Di-
Ho !.in!>h't.
vinitatis lignum concipercnt:
Idcirco nihil 161de fenfi-
bifibu1 if/i13ra11de confpimur, {ed lfllguftum tugurium
&
vi/e
prej~pium
,
~ l~op1
mttter
.
Q.!_1anto autem
cum myflerio recond1to 1d fal\um
lit,
velim audite :
Ut meliu1 nuda Magorum Philofopbla darrfceret.
Un–
de Sanl\us Auguílinus dicit
:
Sed mag11um afi9uod fa–
tebat m parvo, 9uod lff1 homlnu, primitle gentium
,
non terra portante
,
f ea
~lo
11arran1e
,
didit·er
11
nt
.
2 .
D!d~rerant
.
Enimvcro id , quod Magi rcelo nar–
rante d1dicerant, beatus Lauremius
J
uílinianus vehe-
mcnter obílupefcit,.
dice~s
:
Unde
que{~
tanta faJcs
,
Ser.¡. ¿.
Ep.
unde tam cfara divznltaw beati1 '1/lis ejfuf/it cognitio
?
Minime ibidem reg1u1 appara1u1
,
11on ornatus thronus
n~11
tf.eaurata palatia
,
no11 f amulantium turba
,
fed
puerufus vagiens pttnniculis i11volutus, f u:num aridum
arllum pre{epium, frrtens flab11fum,
<:t
jumenta
Jrra~
tlonabilia adf/antia infpexere
.
<l!:!_is antem iflos edo·
cuit, ut puerum hunc fupremz Majellatis Deumclfe ,
quemlaudant .4.ngefi, adorant Dominationes, tremunt p..
rejlates,
vere agnofccrcnt?
Porrointus
(inquitSanQ:us)
operabatur gratia, loqurbatur wrbum
,
fe maniftftabat
Di'Vinita1, propterea cognoverunt,
adoraverunt~
procl·
áerunt
·
~
Ditlimant.
Q!!.ia licctad Deum in rc;lio palacio
adorandum iovitati clfent.
.4.dorate Dominum In aula
Sanéla ejUI,
attamen rcgiamhanc nullam aliam, quiim
Bechlebemiticum eífe cugurium, pariterdidicerant; In
;1nticamera enim Chrilli, expreíla
lit
ab omnibus hu·
militatis, paupertatis
&
mundi contemptus profoffio ,
in contrarium ejus, quód lieri folet in aulis Regum
c~r
reoorum, in quibus mira pompz
&
fa!lus
!ir
oftentat10.
e
,,
Et
1
j'·
i