Promptuarii Sacri Pars Prima;
ratur
(
inquit L yraous)
q11od fides Chri/lierat
a
Ge11ti–
bus devotérecipienda
'
tf:J
a
J
udteis pro majori parte
in
Infide/itate remanentibus refutanda, quiaMagi, q11igen–
tiles erant, ipfum Chriflum devote qua:fierunr,
(:J
invcn–
tum adoraver111at, Sacerdote! autem
J
udteorum, audien·
tes Cbrij/umnatt1mper ca:fejle/ignum_, In 11111/omoti funr
ad ipfum q11.erendum
(:J
venerandum.
Porrooptimé ob·
feryavic S. Auguílinus, quod hi tres Reges gentiles
&
idololatrre, Chr i!lum
J
udaeorum Regemeíle proclama–
rint:
&
Pilatu,s pariter paganus , hanc infcriptionem
]?,ex jud.eorum
crucis fure vertici fuperimponi fecerit;
imononobfiartte, quod populus ille fortiter reclamarit ,
hancquecrucis epigraphen deleri aut emendari petierit ,
Pilatus nibilomious fua in opinione pertinaciter períeve–
raverit, diceus:
quodfcripfi, fcripfi,
prouti jam du·
pum per Pfalmifire oraculum prredifü1m fuerat dicen–
tis :
Tituli infcriptionem ne corrumpat
.
Tandem vero
fub hoc latens myílerium, hunc in modum declaravit.
.Advertamus
,
inquit, mdgnt1m hoc
(:J
mirabilef aíramen·
tum. Magi ex Gentibu1; i//ijlellam viderunt in ca:lo,
il–
le titufumfixit in ligno: utrique tamen non Regemgentiu)11,
fed J udteorum vel qtt"rebant, ve/ agnofceba11t : judtt:i
wro
ip/inec fle/lam fecuti funt, nec ti1ttlo confenfn1111t
•
Cur autem itafaélum elleexifiimas
?
nimirum Chri–
fius verificari voluit , quod ipfe deinceps pr:ieditlurus
erat:
Mu/ti ab ()riente
&
occidente venient,
tf:J
recumbent
cum Abrdham, Ifaac éfJ acob in regnoc(lor11m: filii autem
regni ib1111ttn tenebrds exteriores; llam Magi ab Oriente
,
l'rlattu ab occidente venernt; unde illi Orlenti, id ejf 11a–
fcenti, ille autem Occidenti, Id
e/l,
morienti attejlaban-
dicit:
11t
Sacerdote~
a
Mdgi1 intrrrogati, ubi Chrifl111 na–
fceret11r, inexcu.f.abiles fiertnt de advene11 ejus
.
~am
etenim popu(us 11le, ob neglelta¡n Regis fui noviter na–
ti agnitionem, adferre excufationem poterat .
~1od
enim
~progenie
Da vid nafciturus erat, eo nihil erat
certius, Gquidem Arcbang.elus B. Virgini in annuntia·
tione dixerat :
Dabit iffi Dominus fedem David Patri1
rius
,
&
regnabit.
U
nde
&
facerdotes ac fcribre eum in
Bethlehem civitate David nafciturum elfe apene confi–
tebancur. Poterant quidem ignorare Hierarchias An–
gelica¡ fuper tugu.riurn
,Sethlehem~ti~um
defcendi'!e ,
Angelorum g11oque apparitionem , qua:: Pafioribus
concigerac , later<: itcm illos potecat in
ae~e
de novo
produll:a miraculofa fiella: at vero nunc, cum eres
il–
los Orientis Reges in tarn augufio faílu
&
pompa:: io–
gi;nti fpleodore advcntances viderint , fuifque auribus
eofdem evidens.nativitatis íure te!limonium, hac prodi–
gioía !leila mediante, perhibcntes, nec aliud, quam
fo–
lum fall:re nativitatis locum lcifcitantes audiecint , at–
que ipfimet hunc eis lignificarint dicentes:
111
B.eth!:hem
Judtt, fic enim fcriptum ep
,
cui Evaogeliíla non ¡ure
merito dicat :
In
pr.opria venit
,
tf:J
fui eum non recepe-
l••n·'·
runt?
S.Augufiinus dicit:
In terra eorum
ifl
i requirebant,
Scrm· •..de
qaodilli in
fua
non ngnofcebant.
Atque ideo pauló
~oft
Epiph.
fubdit :
Htec Magorum 1lluminatio magnum tej/1monrum
extifitJu.d.eorum.
O¡>tiroe proi?de
S.,
Maxim~s
obfcr–
vavic, quod licet fcupturzlat1sclare& perfp1cue locu–
Hom. !!•de
tre fuerint , ipli tamen Judrei reque femper furdi perman–
l::pi.
ferint:
Apud
J
udttos Prophetaloquitur, 1irc auditur; apud
Gentiltsjfella tacet
(:J
{r1adet.
U
nde hanc elicitconfequen-
tiam :
vere ficut fcriptum ejf, quibus nunt,ium non efl de
Deo, videl¡1mt,
tf:J
qui non audier.unt lntelligen¡
.
Enim–
vero q,uotquot funt tacri Expolito res., omnes unanimi–
ter incivilis& ingrati populi hujus curpem ingratitu4i·
ncm cane pcjus
&
ang1ledeteílantur , prrecipue verodum
illam econtra, Devotioni & obfequio , quod gentilis
De
~dla
&
hodie exhibuit populus.comparant S Cyprianus, dicit:
'.tila&
Í4•
Ecce alienígena ñ fluminibus ¿f,rhiopi.e
,
ad parvulum
Chriflum fuppliw veniunt,
lf!J
/ilii
difperforum defmmt
munera; acredunt qui Ion
ge
erm1t,
(:J
qui
PY,JPft
r:w!11nt.
Verum enimvcroparumeíl, quod iUoseum non reco–
gnoviífe dixcrim, cum perf1Jicuum
fit ,
quod iufupel'
eum ad morreru ufque perfecuti fucrint', ideo ut in
JE,.
gypto falutem !ibi per fugam qmererc coall:us fuerit .
Hor..,
~.
de
Et q11am hoc admirabife
(
inquit
S.
Maximus)
q11odexi–
J!;pi. •
g11us flell.e radittJ. j/upentia alienig_enarum UJrda prte1t10-
-vit, cum,i/lum J11daiC11m populum, cuí mare divifum.
,
cur prtebitummanna de m1bibus, nec lgnea potucrit
,
(:f
ipfa de cado »JiCanJ (o/um11a convertere
.
At vero dicac
aliquis , non deerant alii ticuli, quibus facri hi Regcs
nullam
facrre
Scripturre peritiam aut praxin habentes. ,
venientem profalutc nofira
in
huoc mundum, Dei fi.
lium denominare potuilfeat, cur igitur illum
J
udreorum
denomioaverc Rcg_em?
ubiefl, qui natus efl, RexJu–
d.eornm?
utiquc fine peculiari infpirarione Divina id–
ipíum ncquaquam accidit. Ecquidcm myílerium bic la–
tens ho.cfuiílc cxiílimo, oimirumutad populi hujusbe–
nevolentiam fibi tanto magis. comparandam , eumque
ad obfequia reddcnda, ta oto ef{icacius exfiimulandum
illum non in fecrcto, fed in publico in ipfamet
videlice~
totius
J
ud~a::
Merropoli
J
udaeorum Regem proclama–
r~nt:
.Qu.e ad falutem eorum pertincnt, pr.edicant11r
(alt
Chryfotlomus)
utad fufcipiend11m
int~rlm
Regem, be–
neficio/ibl blandiente, conwrrant.
Scrm.~ue
z.
Porro ha:c eorum protervia & infamis ingratitu-
J;.pi.
do ab omnibus damnara fuit ; S. Leo namque dicic :
!{une l'rinclpemnatum
rf:t
Pnj/oribus 4ngeli,
&
vobis vun–
tiavere Pnftorts: hunc Principtm natum
,
{ongin9u.e
Q..
rie11taliumgwti11m nationes , i11folito novi {jderi1 jplendo–
re
d1diceru11t,
&
ne deloco edi11 RegiJ am6igerem, veflr4
eruditio prod1dit, quodjle//a no1 doc11it.
Tandemque eof–
dcm hac ioterrogatione perílringit
:
Cur vobis viam,
quam aliis aperitis obflrniri1?
Etenim Gmilem conlide–
ratiooem S, Petrus Chryfologus inílituit , dum ait :
quid en
quodJ11dtete Rcgem, quodlegis authoremMag11s
Jcit,
nefm
Jud.eus, Cha
/d.earrfert, non defert
J11d~a;
Hlerofolpna averfa111r
&
rtfugit
,
Syriafequ1t11r
&
adornt.
Nimirum idipfum prreludium quoddam erat omnium
eorum, qua:: pollea eventura crant, fcilicet quod Lex
Evangelica, quz Filii Dei in terram defcendentis ad–
vencum annuntiabat, rccipienda elfet
¡\
populo Gentili,
ib
Htbraifmo 1•cro rejicieoda forec.
Per /Jo(
etinm
fig11·
tur Regi)udteorum.
S._Main¡usquoqueoptimé lull:am
Hom.i.a<I.
illam oblervav1t, qua:: mtercelTit ínter gentilium fidem
PO~·
&
Hebrreorum perfidiam.
Faél11m efl
,
inqnic ,
inte>'
Judttos atque Gentiln quoddam pcrfidite certamen
.
Jn
Chaldrea feílive celebratur Chrilli nativiras, Hierofo-
ly¡na vero econtra cum univer(o. populo fuo ob eandem
triílitia conrurbabarnr.Juda::i perfequebantur Chriílum,
quem Magi adorabant; Herodes gladium Hringebat ,
Chald<ei autem donis praeparandis intenti eranc . Ve–
r11ntame11 quid mirum,
ti
rígida illa J udaici cordis dn-
~itics,
Chriíli noo recepit infantiam, quando eum tune
quoque
eíl
afpem ata, qt:ando mortuos revocabat
a.d
vi·
tam?
~tlid
mirum, fiin c11nl1jacentcm Chrij/um fpreve-
roJ 11dtei, quem cum c<11cls vel novadtJr-et /umina, vef re·
pararetnmijfa, languorefque vtrrios (alutiferofermone
w-
t:aret,
qd
omniabeneficia Domini retÍimentis ingrnti, men-
dacis ling11.e cal11mniis incufabant? quid mirnm
ji
in ejus
N
ativitnte /lell.e
fp/endenti~
indicia neglexerunt,
in
cujus
Pa.ffroneetiam Sok!uge;ite
l~ta~i
f1111t?
q1ryfoílomus
!1-
losfe permifif'fe d1c1t, ab 111v1dia foa pror(us exca:cari •
Tantus jiquidem i//orum corda tortor obfederat, eique con·
Hom.6.i"
junflapar i11vidi1J.
ldemque etiam S, Maximus confir-
Mauh.
mat, dumait:
Gentilis flrl/am Chn/li videt
&
venit
,
Hom+inep.
j
udtettS
C
brif/umvidet
éf
inVidet; in fua 'IJCnit,
tf:J
ful
eum non
recepm~nt.
Cujus itidem opinionis Emhymius.
exriti~ ,
dicens:
E.vcrcavit eos invid•a; g/orlte Cbrifti
in-
videmnt, neforte magnusf11turus ejfet.
3. Verum enim vero magnopere timendnm en, ne
de nobis quoquc Chríílianis
&
de Íisquidem fpccialiter ,
qui hic Romre commorantur,dici polfit, quod in hoc po–
pulo
detellar~s
ell
B.
Thomas de Villa nova,dum aic :
Ecce
¡,
longim¡uogenr barbara, pia fpllicittfdine Chriftum
Hom·d• Epi.
qu.erit, q1um ingrnti /ilii propepofi1i videre rttujant; e:it
t«nta namque pop11//j11d.eorum mullitudine, neunus qui-
dem inventus eft, qui audito tam in/igni
&
pr.:daro nun-
t io , propinquam B.ethlehemcivitatem adiret,
&
tantte reí
veritatem inqu;reret: tantus erat i//i11spopuli mentisftupor
&
hebetudoj«dicli.
Q!!ot funt, qui ad venerandum bree ,
loca fanaa, Jucrandafque thefaurorum ípiritualium di•
v1t1as , laboribus & difpendiis intolerabilibus Romam
confim1nt,
&
tamen nos in alma hac urbe conílituti ,
ne greffum quidem movemus , m1Jltolque non folum
mc:n(es ,
f~d ~
annos fine ulio
f~iritualis
lucri profell:u
Ser. <le Epl .
ab1re perm1tt1mus? Ac proinde l)anaus Bernardinus fu-
ª"·'· ,,,.
per Rcgum iilorum fervore fe refleélens, coRliderata-
que Regnorum fuorum difiantia, nec non prolixitate
&
moleília vire, fubjungit:
Erubefce Chrifliane inf(li><
,
non imitar/ Janéiorum M1tgor11m exemplum
,
faltem pofl-
quamJefus di/el/usjam non unica/le/la, fed mil/emillibu$
miraculis ,fanélorumexemplis, Martyrum viélorilséf trium-
phis t11ampigr1tiam excitat, é:ttuam
c~tltatem
i/luflrat
,
prttciptti quiaf/t1bu/11mjnmm11ta?Jit /nr(lt pa/at1um, pr.e•
¡,.