1000001230

tía.

6.1.

De Inv-entione

Sand~

<:;:rucis Difcurfus XI.

quam verus Deus fuerit adoracus . Undc

$ .

Leo

eum converfos ait

Trn>a/11 Domint aá lt om11la

;

De gloria

honore ,

Crux paffim habetur .

Sanél:a

cum o.-renáij[u totn dit manu1 rua1 ati pop11fut!'

11011

credenum, &;,0111rad1cenum ttbi,

co11/ittnd~

"'ªJffta1l1

tute fe 11 (u1 totu1 mund11m acrtpit

Dtfrmdat de Cru-

ce (

fic eum maligni Hebra:1 ad Crurem deCcrendam

invitabaot ,

iníligabant

)

credimu1 ti

lmo

Mnr

1 •

ha:c una fuit

pra:cipuis caufis , cur de Cruce. de·

fcendere nolucrit , quia nimirum fidem .v.eram v1rtu·

DISCURSUS UNDECIMUS.

No1 autem gloriar/ oporttt in Cruce Domi–

nl 11o{trJ

efu Chrifti

•·

JNfame illud crucis patibulum , quod olim

te Crucis in mundo plantandam

ílabtl"ndam

elfe

De vha Pro.

fciebat . S Epiphanius rnoc

no~

veratn

fu~r~ma:

Ma-

jeílatis Chriíl i agnitionem ha.b1curos cífe-d1c1t, quan-

cum pot1Patt mag11a

<:t

mn.1tf!ate

v~nrnrus

eft

J~-

dex uoiverforum , cune enim lignum 1ílud ab omm-

adeo ignominiolum, dcfünatumquecnormiC–

fimis pcccat0ribus fupplictum erat , eccc nunc fallum.

efi gloria: fignum, fummzque majefiatis gloriofum ve–

xillum, adco ut Apoílolus ad Hebra:os [cribens, Fi–

llum DEI ex Cruce velut

Corona glorillm

ho–

norcm r ecepilfc dicat, fallufque fit celebris

vene–

rabilis toti Univerfo.

Videmur j efum per Paf!ionem

mortlt gloria (:/ ho110re coronatum.

<l!!em textum Sao–

ll:us A.mbrofius GJ()!fa fua ·dilucidans ait :

Hic often–

di~)

quia gloria_,

<:t

ho11or Crux ejl Chrijll

•

Eteoim

quid e!t., quod ipfum paffim ab omnibus Deum agno–

(ci

fecit? fola Crux. Neque enim id ex eoobtinuit,

quod tres crearit Angelicorum•fpirituum

Hiera~chias

in novemCheros ordinaté dillinll:as, ncquequod

tan~

cum venuftate ac opulentia ca!lum crearir Empy–

rcum

;

neque taodem

eo quod. amplas ccelorum

fpha:ras exteoderit , vel quód valliffima: huic mundi

m achina: folo verbo elfe fuum impcrticus fuerit : Dl–

xlt,

(:J

faflafunt;

Jam enim quinquies millc&am·

p lius annis major pars generis humani non folum hunc

Deum non agnovit , verum c1iam genua fua coram

idolis. impié curvare non erubuit; at veró vixChrifius

Crucem arcenderat , cum ecce

vidimu1

efum gloria

<:J

honore coronatum

fiquidem abinde omnes populi

fub hoc Crucis vexillo militare cceperunt ; id quod ab

iplomet Redemptore noílro dudum pra:d:llum fuerat,

dicente:

Ego

exa/taru1 fuero

ttrra

omnla traham

ad melp[um

Crelorum Regnum

primo

diequoq~li

fabricati funt, nunquam apcr,um fuit , nec beati–

tudo illius ulli anima: communicata fuit , nifi

die

quo in Crucem evellus fuir . ltaias quidem lcribit ,

die quadam

oculo~

fuos in DEUM defu<i!fe , ve–

runtameo folus fuit :

Vide Dommum [eáentem fuptr

{.ollum excelfµm

e':!

tltvarum

;

fiquidem in linu five

chrono paterno fedebat ,

ideo pat1cis notus crac ,

przterquam !piritibus Angelicis , major enim huma–

ni generis pars faifa fimulachra Dei loco colebat;

ille alius tam

valli

lmperii Rcx

Monareha íc i)eum

neCcire apere<! confitebatur :

N efcio Domlnum.

Vcrum

enimve(Ó dicite obCecro, quandooam hic Deusnoller

ab omnibus univerfim populos agnoíci

adora ri ca:–

pit ? quo temport pra:cipué lfaias omiífo verbo lin–

gulari , vidi, in plurali dicere crepit

Vidimu1 Doml–

num

? quando in Crucem elevatus fuit:

Vidimu1 eum

(:J

non erar afpeélu1

Vtd1mu1 nunc per p11ffiontm mor·

tlJ gloria

(:1

honore coronalllm

magnifico illo Pa–

tris folio eum adorarnm foi!fe ignoramus, nifi ab An–

gelis dunraxat , non vero ab hominibus; hi eoim ne

quidem defidecarunt eum , nifi poftquam in hoc ligno

conípicuus videri ccepit

cune enim líaias dicit :

i·

dimu1 e11m

(:/ non trat afpeélu1

(:/ defideravm1ur

tum

;

tune

non ante venerabunda: illz acclama–

riones audiri cceperunt ;

Adoramur

Chrifle

e':!

bmt –

dirlmu1 tibi, qwa per fanélam Crurtm tuam redtmlf/i

mu11dum

Cbriflus orbein terrarum

( inqu

it Ch1ylO.

fio01us )

per Cructm ad fe alltxlt

Qp.ot

, obíccro ,

hic Dcus nofier , cam in vetcri qu

am in

novotefia·

mento operatus eft prodigia , neque tamen hoc ab

u níver

cerra obtinuit ,

tanquam l)eus agnofcere–

tur ,

honore latreutico adorationis afficerctur

Nacivii;ate fua tres

Soles

radiare fecit . Scintillans

ítem

p_rodigiofa in cedo :ipparens llella ,

tres ab

Oriente Reges ad eum adorandum evocavit , muta–

vit aquam in vinum, panes mulciplicavir , creeos

il–

lumioavit, mortuis vitam refücuit, & carneo unicus

duntaxat Petrus ci dixit:

T11 ti Cbr1ftu1 Fi/iu1 Dei

vitJI

alii

vero

alium ei non detulerunt honorem ,

quam eum ad fommum,. qui magno Prophetz debe–

tur .

Propht ta magnus Jurrtxlt in 11obi1

At vero

quando in Crucem afcendit, omnia ad íe convenir ,

ita ut ab omnibus dcinceps per totum muodum can-

bus populis arlorabitur .

Atq11e hoc fig11um adwn-

tu1 i/llut erit, cum vidtlicet (lgnum gentei om11t1 ado-

rabunt.

>-.

~aedo

Judas traditor ad iniquum

execra

lem mercacum fuum complendum

creoaculocgreí–

fus efi , Filius Dei pauló ante ad a:.ternum Patrem

fuum conver!Us ,

tempus quo gloníica

nJus e

!fet ,

jam advenilfe dixerat :

Venlt hora

'·

cla

~ifi.ca

.fili~m

1°•

• •T•

1u11m

ut filiu1 t11u1 darificet

~·s .~

1h1 h

nte

explicare poterit , de quanam

gl~na

f'.1lous

~e1

hoc

in Joco loqui intenderit ? nunqu1d

emm

glonficacus

fuit, qllaodo per triglnta trium aonorum decuríu.m ,

tot ílupenda patravit miracula , r roptcr

~ua:

ab 1plis

quoque malignis

fpiritib~

infernahbus fihus DEl ac–

clamatus

!Olemniter appellatos fuit? Advcrcendum

eft igirur legcm ejus E vacgelicam nunquam promul-

gatam fuj!fe , multo minus alienos re ejdem

pop1~los

fubjeciífe , nili poílquam

in Cruce luCpenfos Cu1t

Unde modernus quidam expoÍlror luper illa Evange-

lii

verba

Sicut

M~1fu e~aftaV'.t

ftrpcmtm ••.tf:Jc.

~cri-

Maldon.

bens , ex commu111 omn1um aliorum rementoa

opma-

tur :

Bnm darit:if(m

quam miram/11 ro11ftrutu1 fi1r- ,

'flff

mm tn comparetur, qunm poflfa

'IJ180

ptr

Crtt-

ccm hofte, co11fernru1 eft

tt11tlJ.ra1

fít1flc.

Etcnim ta-

mcdi pauculos

!ynagoga ad divinitatis íua: agnitio–

tionem virtutc miraculornm foorum perduxerit

vc–

rumamen per fanllam Crucem fuam íub tributum

fidci redigit univerfam gentilicatem , id ef1 , univer-

íum

mundum .

Omnla traxlt ad fe1pji1m

Sanctus

Cyrillus Hierofolymitanus Cuper illa verba Sanél:i

Joannis :

Ve11it hora, ut cfarificrtur

fili~1

homin/1

ita

fcribit

Vidt1

quomodo gforlam proprlnm [Cttbat rífe

Cructm

Chryfoílomus quoque aic:

N on fic In gloria

e/Je putabatur

quam cum p ro me affigcbatur c.ucl

•

~ibus

verbis quidem de immenfo amore trallat ,

quo cum Filius Dei ex. noílrum amore dignatus e!t

paci , fimul tamen etiam quancum lignum hoc hono-

rarit , nobis innoce(cere

faci~

.Aud¡ ip(um dimtttm:

Clarifica me

l.'ater . .Q11iá diciJ

Aá Crucem du–

cer/1 cum fntronibu1 maleá1élam fuffrrre mllrttm

;

con–

fpuendu1

cttdenáu1 colaph/1

(:f.

httc ¡.!oriam apprl–

(111

? Et pauló poft concludit , quod

Gforiam tJocan

erlam iá patrio throno mngi1. aáj1c/t

gfori~

Idem

Chryfofiomus alibí etiam conliderat , quod increata

illa tapientia Crucem a:terni Patris

fu¡

~loriam

appel–

larit , fiquidem patibulo mediante glonam

hono–

rem recipere poílulat , ur- ha:c tandem in Patris fui

gloriam denuo redundet

Ignominlam C1uri1 non fu·:

follu1 .crucljixJ,

{tti (:/

Pntr/1 glorlam nppe{{at

Et tan-

~~::'.· 1~·

den:1 mter. montem.

Tha~r

in quo transfiguratus en,

mter momem Calvana: comparationem inllituws

dicit

Ibi acc_ipi1 g!o,lam

Patrt

hlc acciplt Pau:

gloriam

~ando

Salvator noíler in ca:los trium–

phabundus rediit , omnes ei Angelicz poceílates ac·

clamarunt , dicentos

4ttollitt pottaJ princ1pt1

·w·

ftraf"

& tlevamini portd: .tierna/u

(:/ Jntroib1t

Rex glori.e

Circa quem veríum fcire

percup~rem

quid opus fuericponas illas a:ccrnales ab ipli$ cardi-

nibus eximere ?

Pulchre jubentur ltvarl pott.e

111

E . , .

fublimt erigi

;

ftquidtm juxta difpen(atiomm carni1

(:/ m,{ttrium (:/ viélorlam Crucit, m11jOT rrgrtdi111raá

ciz/01

quam atl 1trra1 'Vtnerat

Enimveró quoRiam

Angelorum mentionem facere ca:pimus , apte hoc lo-

co mihi occurrir illa l!oltiffi mi Salmeronis obfervatio,

videlicet quod Angeli primi fuerinr , qui Chriíli pa–

sibulum bonorarunt .

Srie enim, quod Jrfum

t¡ul

Ct"uci.fixus tft

t¡11.t'ritl1

;

quibus verbis in ipfa quoque

reíurrefüonis glona Crucis mencioncm facere non

du-

bi-