220
Promptuarii Sacri Pars Secunda.
i·
Triumphator
•
Scriptum eíl enim , Pfafm. 6
7.
.4fcendifti in altum, c11:pifti captivitatem
.
Expreffius
autem Sanll:us Paulus ait
:
Afcendent in altuH1
,
ca-
Ser.1.dcMe·
ptivarn duxit captívitatem. Nos quippe fratres
(verba
{unt Sanllil Brunonis
)
fuimus il!a captivitas; qu1a
per peccatum fuer11m11s
a
Diabolo eaptivati : fed hanc
captivitatcm
,
fcilicct nos, Chrifius
,
cum adfcendit in
C~/UfV
,
captlvam duxit
,
id
eft
,
in fuam potefta1em
fecum recepit: ad 6militudinemalifujus Princlpis
~riu~phantis
,
tf:J
fuos liberantis,
(
ita modum
Dav~d ~1-
cencis:
Crzpifli capti'l,lilatem,
incerpretarur)
qu1p11us
fub. (iura detinebamur captivitate Diaboli, ab eo in mell1u
capti
(:J
liberati f um{!s.
s.
Triumphator.
In
eodem Pfalmo priufquam no–
bis Chriílum afcendentem repra:fentaret , currum
pobis videodum exhibet triumphalem .
Currus J:?EI
tlecem millibu.r, multiple;i;
,
mitlia ltt:tantium
.
C1rca
~.r.dt.c.z.
qua: verba Sanll:us Bernardus ait
:
Societas qute cum
Domino afcendebat
,
qutt: dicitur
,
Currus Dei
,
quia
obfei[,uio
(:J
hqnorificent/a quodammodo portabnnt eum
•
lfte currus eft mu/tiplex decen1 mi!libus, id eft
,
conflnt
1~
innumBYabilibut
;
m1meru1 enim afrendentium cum
Chriflo, tam fanélMum
,
quam Ange!orum innumerabi–
Jis
erat
.
Sanll:us Bonaventura eundem nobis currum
Ser·•·@.Afc.
triumphalem
&
ipíe declarar , dicens :
Currus Dti
pfcendenti' dici potefl exercitut Angelorum
;
currus uti–
que
n.011
1.1eceffitatit
,
fed dignitatis
.
N
umero!iffimo
enim comicatu ílipatus afeendit , eoque
cum Angelo–
,-um
(
inquit Satmeron , )
tum animarum fanllarum,
qutt:
e
jugo captivitatis ac f ervitutis Dtt:monis ereptte,
(:f
bracf?io Dom/ni roborattt: trlumphum ejut decora–
(lant.
V
eruntamen his non obfianribus Sanll:us Ber–
.oardus aliam viam ingreditur , ad hunc Chriíli
a
Tcrra ad Crelum E.mpyre1¡m contendentis trium–
phum non concurrilTe Apotlolorum obfequium , fed
Angelorum duntaxat , mulrarumque animarum bea–
tarum; nectamen ob id quicquam de majeílate trium–
pbali hujus deperditur auc imminuitur
:
J2~am fe~"'
,
1
9uam digna. ifla procejJio
,
ad quam ne ipji qu1dem
•
adhuc Apojloli digni fuerunt admitti
,
cum
<:t
anima–
"rum fanOarum
,
(:J
ctt:lef/ium virtutum triumpha–
li
pompa ded11élu1 ad Patrem
'
fedet
a
d' xtris 'lJiTIU–
(i.t
Dei
.
6.
Triumphator
.
In triumphis folent communiter
per
voces
la:titire lngeminatas ,
&
exteriorem
gau~ii
jubilum tieri congratulationes
&
applaufus . Unde 1p–
fa
quoque Aícenfio fuper qua:vis alia feíla hifce fe–
fiivis applau!ib11s a!fociata fuit :
Omnes gtnrcs pfaudf–
te
ma11ífJ11.s
,
}ubil'ate Deo- in voce exultatiortis
.
1
v·o
Carnote11fi's hac de re ita fcribit:
Hodie viéloria
C
hri–
/fi
completa eft
;
hodie triumphalia vexilla ejus erigun–
~ur
;
de {Poliatione fua dofet cum principe fuo tarta–
fllf
·
d e reftauratione damni fui gaudet
c~le/lis
exerci-
Ser.1.teMe.
tut
'.
Sanll:us Cyprianus crelefüs curia: lretitiam ver–
bis fequentibus exponit :
Celebrat tanti triumphi ma–
gnificentiam f.etabundus c¡¿-eftis exereittts
,
(:J
qui de–
Jcendentl coram 'Pnftoribut Bethlehemiticis dect111tave–
runt in
f
ubl'imi prrzconia, modo intenftoribus jubilis
re–
v ertentl ad Patrem, folemniora obfe9ui11impcndebant.
Apoíloli poíl Afcenfionem ,
regreffi funt in Hierufnlt'?'
cum gaudio magno
.
Cum g1111dro ret11rt1mtur
,
mqu1t
S.
Bona•1entura
propter vi<floriam Domini
.
Et S. Au–
guílinus :
Canit totus; mundtu
,
&
fe/lit agit gaudii.r
triumphot Domini fui Plar1dunt agmina
,
tubtt: fo–
na1tt
,
/.etit f e miJcemia blanda modulamina chori!
funduntur
.
7·
Trit¡.mphator
.
Plutarchus rcfert , triumphatori–
bus olim unam mrenium urbis partem funditus demo–
Jiendi poteílatem conceCfam fuiCfe , idque ad denotan–
dum (e mc:enibus ncquaquam pro urbis dc'enlione in–
digere , urpote qui fufficientem habeat pra:liantium
numerum , qui de occurrentibus inimicis vill:ores
fa–
llí triumphabanr .
Mich~as
Prophera de Chriílo
triumphanre pra:dixit
:
Afcendet pnndens lte•· ante
~os,
divident &tran/ibunt poYlnm,
&
ingredient11r per
eam
1
tranfibit Rex
.
H ic utique Angelicarum accla-
MicJi.i.11.
mationum fenfus fuit , dum !e mutuo hifce vocibus
exhortabancur :
.Attollite portas príncipes ve/Iras,
&
elevamini porte tt:ternaler
,
&
introibit Rex glorie
.
Agitur hoc loco
,
inquit Eufcbius EmiCfenus ,
pr.ecla–
ra in/ígnls pompa viélori.e
,
non tam admirantes .Ange–
li
,
tJUam jlupentes
,
&
ad mag11itudincm novitatittit-
toniti
;
per~t,rinam
inferri f1tbftanti4m in ftatlon11m
jJJarum excdja confpiciunt: & ideo honorabilem ad
C~-
l~t
homi11em triumpbnli ngmine comita11tu? quafi cum
exclamatio11e admirntionis interrogant: .Q.1111 eff if!eRex
Lorinus .
glorJ,e
?
Cerrus quidam interpres hunc Pfa!m1 fexti
textum exponens
dicit.
Davidem illis verb1s Ange-
Jos allocutum fuiffe
:
Provocando ut fe atloflmzt
,
id
e/I
,
in a/u [efe difponant
,
ut tri11mph11torem medium
excipiant, bonorifiuque d<dllcant
.
N
azianzenus ait :
Om.41.
Portit ut attol/antur
,
ac ft1bl1m1ores fi1111t
,
imperant
,
'I"º
Chrifluma Pnjfione fublímlorem c11pia111.
.
8.
Triumpbator.
Solebanrolim triumphatores cop10-
fam monerarum quanticacem
ad~ lretitiam
conreílan–
dam in popuJum fpargere,
&
folemne quoddam opi–
parumque conviviµm ioílituere . ldeoque Chriílus
Dominus noíler
afcendent in altum
,
dedit dona bo–
mlnlbus
,
nam mediante miffione Spiritus Sanll:l bea–
ti illius rerarii opulenciffimos
cerra:
thefauros
crelin~s
íubm11it .
Et
tamerli
a
nobis difcederet, attamen op1-
p~r
i convivii loco carnem
&
fanguinem fuum
inSa~íl:tffimo Sacramento nobis reliquit
:
Ofaí1um c011v1-
v ium,
&c. Id quod expreCfe declaravit, dum ait :
Ecce ego vobifcum
j
um omnibus diebtts.
9.
Et quidem tametfi ha:c ita fe habeant, Sanl\:us
Maximus tamen inter triumphos cerra:,
&
hunc ca:-
lcílem Chriíli rriumphum banc differentiam interce-
Hom.
1 ,
de
dere noravit:
Ecce Dominttm euntem ad Crzlos
nonpr~-
Pco1hcc.
cedit', f ed comitatur
r,¡<
glorio{a cap1ivitas
;
non ante
vehic11/um ducitur
,
[ed ipfa evehit Salvatorem :
cum
tamen triumphatores hujus rerrre ad majorem pom-
pam
&:
oílentationem inimicos captivos ,
&
catenis
innexa debellara mancipia ante currum fuum trium-
phalem agere foleant .
In
hoc aucem triumpho ani-
ma: beata: vera filiorum Dei libcrtate frucntes ,
triumphamcm Salvatorem fubfequumur per follicitum
obfequium .
De gaudiis , quibus in Chrifü Afcenfia.
ne mundus, Angeli,
Apoíl:oli, &om·
nes alii perfuú fuere .
DISCURSUS SECUNDUS.
Afcendit Detu in jttbilo, z>falliu.
Pfal–
mus
16.
verf.
6.
1.
psalmiíla nos hodie non femel, fcd frepius ad
jubilandum
&
gaudendum invitat ; neqne
enim ::ontencus eíl , quod in principio Pfal–
mi dixerit:
Omnes gentes plaudite manibus
,
jubilare
Deo in voce exultationis
,
niÍI pauló pofl frequentius
dicat :
Pfnllite Regi noftro
,
pfnllite : ·quoniam Rex om–
nis ttrrtt: Deus
,
pfallite fapienter
.
Enimveró quanta
cum la:titia ha:c feíliviras
a
nobis profequenda fit '
Saníl:us Bernardus oprime demonfirat , dum fcribit:
Confummatio
(:J
adimp/etio
efl
reliquarum folemnita-
r.
tum,
&
fe/i!lt cla11fula totius itinerarii filii Dei
;
quam
Scr.i.dcA'·
Sanll:us A'1guílinus vocat
:
.11.fcen/ioniJ Dominicte i11-
c!Jtum
&
regale myfterium.
Etenim univerli fideles he-
, ri mane !o imroitu MilTre vigilia: invitati fuerunt, ut
jubilantes
voces
eoufque extollerent , ut ab univer–
fo mundo paflim audiri poffint :
Vocem jucunditati.r
annuntinte
,
& audiatur al!eluja
,
annuntiate uf'lue ad
exiremum terrte : Liberavit Dominus populum {'uum
,
a/leluja: J11bilate Deo omnis terra: pfalmum dicite no-
<
mini ejus
;
dllte gloriam laudi ejus
.
Sanl\:us Tho-
x(;,~.
'· '
mas de
~i~la
nova de hodierna: feílivitatis gaudio
fcribens d1c1t
:
A principio f teculi ufque nunc
,
}imilif
non eft
audit~
ltetitia
.
Sanl\:us Cyprianus de hoc eo-
de~
myílen(! trall:ans ait :
!!,uanta in ejut fufceptio-
ne
m
c:~tu
;u11md1tas fuerit, nemo fulficit enarrarB
:
rei hu;ut magnificentia omnem fuperat intdfrOum
.
Denique omncs facri Interpretes in eo unanimiter
concotda~t.,
qu?d fcilicet lingua humana ad mini-
mam lzt1t1re hu¡us diei partem exprimendam mini-
me .fufficiac. Unde Albertus M:ignus ait:
Afcendens
per c011gratulatio11em totius milititC
c~lejlis
. .Q.uis f ape-
YC
v4/eat
(
lea fcribit
doll:iílimus
Salmeroo )
h,m-
num