1000001230

Promptuarii Sacri Pars Secunda.

Matt.

laborum , moleíliarnm ,

faílidiorumque Crucem li–

bcnter quidem

patienter ferunt ,

camen hoc co–

tum eo tantum fine faciunt , ut ad; ambicionis fua:

mecam fclicicer perveniant. Unde S. Bernardus ait :

ambitlo 11mbien1ium crux.

Q!!.ot funt, qui Chriftum

ad ílacum ufque rcligiofum confeél:ancur , fed eo tan–

tum fine ut condicioncm alcius fublimiufque promo–

vcant, cum alias, ucpoce origine fua humiles

vi–

les, domi fua: pauperes fuerinr

abjeél:i

R e{ponáit,

inquit

Auguílinus :

Vulpu foveas hahent

filiur

nutem hommis non habetubi caput reclinet: feá ubi non

haber

in fiáe tua: vulpu enim fow11r babmt in eorde

tuo, quia do/ofu.t

e.t

•

Qi.tot inveniuntur Hypocricre

Yenlunt atlvo1 In ve{limenti.t ovium, lntrinjecu.t autem

u11t /upi rapace.t.

'//

ofatlfia C

~/i

h11be11t11idos inCorde tllo,

quia t/11tu1 es,

inquit S.Auguílinus. Unde concludit:

Bo/ofus

elatu.t non mefequeri.t- Sequawr me

Hugo

Cardinalis verbis illis hanc glolfulam adjecit '

Now

mea, ut ambitiofi.

Chryfoílomus quoque pulchre ob–

fcrvavit , quod poílquamChriílusdixilfet:

Tollat Cru–

fubjunxerat ,

f equatur me. Pojfet enirw'afiqui.t

crucem

ferre) ,

rf:t

grand/a pati

Chriflum tamm nonfe–

qui,

prout multi qui in hac vitaaffliguntur, accidit,

at vero affiiéliones ob fines

refpeél:us humanos fuf-

ºm.1f. In

ferunt. ldemmet Hugo ait

.Q.uiá11m recedunt

qui-

dam antecedunt, quld11m mm eo vadunt

quldam pojf

eam: recedzmt, qui 'lila oppo/ita currunt ad infero1

lá

e/I , per d e/ltla.t

rf:t

honorer

antecedunt

qui propri.e

'Voluntati

Jenfui proprie lnnitumur: cum eo vadunt

qui deJua falute

all~rum

funt f olficlti: Sequuntur

Je~

f11m veri obediente.t

Adhrec dicere polfumus , quod

[t'{Uaturme

perfeverantiam nobis lignificet, quam

in Cruce porcanda ad finem u!que habere dcbemus

Salvator etenim tamecfi ad deferendum patibu(um

fuum , indeque defcendendum , Hebra:orum vocibus

invicarns ac fiimulacus fucric, in ea ramen ad finem

ufque cruciari elegic, dance dicendo

Conf11mmarum ejl,

em1fit Spiritum

;

vel doncc aliorum manibus

Cruce

deponererur.

Auguflinus hac de re valdefalucare no–

bis monicum poll

reliquir:

Cum qui1 co:perirChriflum

~~~;i:

47 • de

felJul, mu/101 babebit contradiéloru, mu/101 habebit pro–

hibitores, mztftos habe'1it áiffutl{ores,

hoc de ;pjir quaji

comltlbu1 Cbri/li; c11mChrijloambuf11ha11t, qui co:cocla·

mare prohihehant: five ergo minas, Jive hlandimenta

/iveq11a1/ibet prohibitione.t, fifequi vi.t, in Crucem

VKte,

tolera, porta, no/i fuccumbere.

ConCiderantur nonnu!Ta myíl:eria" ob

qu~

Chriílus Redemptor nÓíl:er Crucem·

inter omnia: alía fupplicia elegerit .

DISCURSUS NONUS.

Propofito fibi gaudio fuflinuit Crucem.confufione

contempt11.

Heb. Cap.

r ;.

verf.

cum Pacer a:ternus unigenico Filiofuo in hune

mundum pro humani gcner is redempcione or–

diC'nda venienci, non foliusanimz, íed

corporisglo–

riam propofuiífec, adeo ur non ad pacicndum, fed ad.

gaudendum

favendum veoire pocuiífet, ipre gaudio

poílhabito Crucemeíl amplexarns, eidemquefe adflrin–

xit. Id quod Biblia Regia a:fferere voluere, qua: legunt:

Pro ga11dio quod habebat, fufllnuit Cructm.

Onde du·

bium iflud merito nafcitur, cur fcilicet increaca:

Dei

Patr:s fapiencia ínter omnia alia fuppliciorum inílru–

m enca Crucem vel maximc! elegeric? Cujus difficulcaJ

tis myíleria hocdifcurfu elucidare decrevi .

:t.

Una ex occurrencibusdifficulcacibus obquas haud

immcricó credi pocnHTet, minime decuilfe , ut Chri–

fius in Cruce morcretur, hrec eíl; quia nimirum omnia

anciqua: legis facrificia motcern Chriíli pra:figurabant,

hrec aucem parcim ferro , parcim igne pcrficiebantur,

adeoque ut fua figuris hifce vericas correfpondcret ,

minime expedire vidcbatur, ut eiadmoricndumCru–

cis proponerecur patibulum. Veruntamen , ut Sanllus

Thomas relpondit, omnino conveniebat, uc qui pro

univerfali humani gencris falute moriturus , nec non

pro primi hominis peccato fatisfallurus advenerat

aliam quam Crucis monem nequaquam Cu!lineret :

cujus quidem opinionis aliquot adducit raciones •

Pri·

L;¡,.1,,

mo propter exemp/11m virruti.t,

quia ut Sanllus Augu-

flinus declarat

Sapicnfla Dei hominem 11d e:amplum,

quo re(.?e viveremus, fu(ctpit: pertinet auum ali vitam

reéiam

ea qu.e non funt meruenáa

non metuere

Sunt etenim nonnulli , qu i lice t morcem in femecipía

non exhorrefcanc , genus tamen morcis fummoperc!

formidant ; ne igicur rcae vivens horno ullum ddn-

ceps morrisgenus quantumvis illud acrox lit , exhor-

refceret , Salvacor noíler horno fa{lus Crucem ele-

git , ucpote quod incer omnia mortis inllrumenca

maxime efl probrofum

formidabilc . Adha:c pra:-

videbat Chrifius, mulcos íequacium fyorum ad pro–

digci:idam pro eo vitam fuam P!omptos futuros

etfe:

e qurbus camen multi

prodigenda infuper per infa-

mem

vicuperofam morcem fama

exiflimatione

haud immerito decerritl fuiífent , ideo eofdem exem-

plo fuo animare volens Crucis patibulum elegir , uc-

potc!.

~uod

prenas atrociffimas pariter &

infamiam

homr?'

~acum

efl adfcifcere ; nam hoc inílar gladii

Cruc1fix! manus.

pedes

ut ita dicam, interfecat,

C?rpus e¡ufdem excerrdit inflar equulei , velut unci-

n_r corpus. membratim dilaniat, velut ignis idem adu-

ne ,

liqu1dem Crucifixus. lento velut igne confumi-

tur , ardorem

fufiinens

litim, inextinguibilem .

Bcatus Laurentins Juflinianus de triumphali Chri!H

agone , de Cbriílo in Cruce pendcnte ica fcribic :

I n

<::

Stephano fapiáahatur

in Laurentio ajf11hatur, ficq11e in

•P·

9 •

finguliJ {mgula.M11rt1rum,

c~terorumque

juflorumfuftine-

b11t tormenta .

3·

Cruce.

lnfuper lignum iflud Chriílo convenie–

bat , ucpoce culpa: prochoparentum noílrorum , qua:

propitianda erat, proportionacum . Ha:c etenim culpa

in decerpto ex ligno pomo vetito conliílebat:

Id1o con–

venienr fuit,

inquit S. Thomas,

quod Cbri/ltu ad fa–

tisfariendum pro i/lo pecrato.fcipfum pateretur ligno affi

gi, t¡un./irefli111em, quod A.áamfuftulerat, fecundum1f–

lud P/a/mi: .Qu.e non rapul, tune exfolwbam;

utitur–

que fanélus Doélor illo S. Auguflini teílimonio dicentis:

Contcmp/it A.áampr.euptum, 11ccipiens ex 11rborepomrim,

feá t¡tlidquidA.dnmperáiált, Chriflusin Crttce tnvenit

Qi.todli enim.Adam fruélum eligno iílo fu!lulit, Sal–

varor cundem perfellc repofuit ; fiquidem

Crucis

:irbore pendere vifus en frnltus ille' de quofcribitur:

B enediélus fruélur ve11trir tui.

I demmetalibí

Augu·

flirtus cxponit , dicens

Sacrarum mnnuum in ligno

ái~.1~~:.~'

Cruci.t extenjio,

reverenda confix10, qu.econtiemnabat

A.ti.e

Eva: manur 11dimerdié[um ligni cibum ingemi-

fcenáa f a:cu/i tranfgrrffione, porrd/111.

Porro prrecipua

motiva , quo primi Parences noílri ad diviore prohi-

birionis crarifgreffionem duíl:i funt , non fuerunt alía

pra:cerquam ambicio, & volupcas. Ambicio quidem,

quia fe fublimandos

ad celfa evehendos eífe fpe-

rarunt,

Eriti.t ficut Dii.

Volupras aucem : quia

vidit

lignum pulcbrum ocu!if, afpe!luque fáele811bile

(

mulier

videlicet)

tufit

comedit

áeditque viro

Ji10

f.Ui

eomeáit,

ut inquit Sanau& Augulflinus.

Ne contrifta-

rct· de//tlar ft1ar,

id e!t, Evam. Merito igicur

in·

genti cum myílerio fecundus hic Adam Crucem ele-

gir ,

per hujus vitupereliffimi fupplicii ignominiam

infamiam pra:varicatorum fuperbiii: &arnbitioni ,

perque ejufdem fupplicii afperrimos cruciacus

tor-

menta , habit<e ab iplis in efu fruélus veciti voluptati &

delcélationi fatisfaceret, eafqueexpiaret. Hifce tamen

adjungi poce!l" motivum aliud· , cujus in pra:fationc

fit expreffa mentio :

Safurem bumani gencrl.t in ligno

Crucis con{tituifti

utqui in /igno vi>1ceb11t In /igno

9110-

que vinceretur.

Inimicus etenim infernalis mediante li-

gno homincm proílraverat, ideoque r11ina: uofüz repa-

racoralio quodam Jigno mediante eundem hominem li-

berare, hoílemquevincerc&debellare difpoluir. On-

de S. PetrusDamianusait:

Lignum ligno oppofuit, dum

per Crucu 11maritudinem e>tpult in venenatam pomiil/iu.t

vetitl voluptatem

;

adeo ut vencroim quod le rpens in

excremam perniciem noílram evomuerat, Cn1cis

li-

gno mediante, in ejus denuo fauces rejellum fuerit

Sanélus Anfelmus in libro:

Cur Deus homo,

ita fcri-

bit :

ut Diaholu.t, qui par guftttm /ignl,

qu~m

fuajit,

hominem vicerat: Ita

(:f

¡er P 11ffionem /lgni, 9uam lntu-

•P·

¡.

lit, ab bomine

11i11<etft11'1.

Aliud quoque hu1us myíle-

rium