IJ4
Promptuarii Sacri Pars Prima
:
·
ln
L~r.
al\uti ferpcnti artiliciofusdolus, qui nonnunquam
tr111u–
figurat ft in A11Jtlum Lucl
1
?
N unquitl Ave iftuddo(orir mi·
/,¡
(aufa tritJícuti olimprtm.e Mtttri
Ew
blandaáivlnita–
¡¡,
promi/fío? Nunquld per lronlam btntifl{atio<:ffafuta•
tio l/la fdéla efl?
P,orro Eva Serpcnri aurcm porrexit ,
fcque abeodém decipi permilir; at vero Virgocogarabar,
t¡U4/l1 efft1 ifla {alut11rlo?
Unde Eulcoius Emilfenus ait:
Tinb1tta efl non ill 'lJU/tu Angtll, ftd in f"mont, non tnim
A•~lum
,
fui wrbum Angeli atundebat
,
&
quid i//11
tdm officiofa fd/utatio pr.etendtrtt, (ogit11bat.
Cajetan·j
ctiam interprcracio ponderationcm meretur diccntis
:
Cogitabat, qu11/i111t, an bonut, an ma/ur tf{tt hujUJmo–
¡{,
ftrmo; Jupptttbat quidtm
Ya~io
cogltandi adutramqut
parttm.
N
am licet hzc verba
D.omlnut
ttcum,
bonum
q11idem in fe fenfam complellcrcm11r, alía ramencjus–
dem fal111ationis verba non declarara fatis, indifferen–
tia erant:
Pouft tnim
aáulatori~dlci:
Bentdiéla tu in–
ttr mulit,et, (:://imllittr blandiendo dicl. Ave gratloftf!¡–
tna.
Unde Gabriel idipfum cognoícens , fobjunxit :
Ne timtar ut c(Jam
t;t
hoclpfo, quoá'f'trgo pu(lp<rct af•
ftéltnn
fuum
lnt~rnum(ognofciab
.Angtlo nu11tia11te, fe–
'"'"
fortt .
Daxerat quidem ccelellis hic nuntius :
Atlt
gr
attap{tna,
non tamen fatas declaraverar, de
qua~am
grari¡¡ loqueretur, divina ne an vero humana . D1xe–
'ªr,
Avegrttliofffima,, [tu gratio(a faéla
,
ntC dixtrat
11puáquo1: autqutm '.
Mox verÓ id déclaravit, quan–
do diJ<it;
Ne timeas Maria, invenljii enimgratiam apud
Dtum
.
Ubi An4reas Cretenlisait :
.Quod fub/telt, ln-
1JCnifl:grttt/am aputl .Peum, O'!'ntm txcujfit Virglnls tlmo–
~rm . ~od
idem Cajeranusconfirmar, dum ait:
Ex–
?fi(at aputl D111m non apud hominem a/1quemtt (oncupl–
funttm.
Omni~
enim anima, quanrumvis illa Deo lit
grata , ti
mere~
fufpelbm habcre deber grariam hu·
manam, felícitatem terrenam, omnemquc magnatum
benevolentiam. Unde S. B(rnardus in fcrmonc quodam
de przfcnti feílo aptillimead propofitum monee diccns:
"l'f..,,,.
<lt
.Quteramur g1·a(iam ap11á De11m
1
nttmapudhominesgra-
~""""'
tlafaflttx.
s
Turbata e{l In
fermon~
ejus.
Suas adeofubllmcs lau·
des in bac falutatione audiens, non turbari non potuit,
in
íignum PfOÍUndz humllitatis, fümmzque modeíl iz·
Optime
~itur
.l\lberrns Magrrus ait :
T11rbtttudnftrmo–
ne, 11on
lle
fermone, qul1tea, qu.efermo. álxir lpfa in ora–
tione pttjvit; feá qui1t in {ermoneftrmdntm
'"'
eam tam
bumi/em co11vertlr , ideo turbata eft
.
Scribit quidem
B.
e.ne,,
d~
Thomp-s ipQim Angelos videre alfoctam fuilfc:
Et
Ji
j,,.iu1 Angdo1 vlderat, tat11t1'
~ntttli
mtt)t/lnte fulgen·
u1 Tttrbabat auttmillam nimia ejushumllita1
,
~miran·
da 4nge/I
hOVitlts:,
vidtns 11dhuml/ísputll.e peáes proft1a-
111m Ang1/umfalutanum.
Eaadeni quoqucconfideratio–
nem alii habuerunt. Unde S. Laurenrius
Juílinianu~
:
~it:
Adhuju1 h1gelic.ef1t/utationí1 voce111txpavlrcor Vir–
gi>1ls,&in{elp{1t turbattt
tfl;
non ex afpeélu Angelitoquaft
in{o/lto; qu1ppuumju,gittr'l!i{ttabatur ab
il/iJ:
fed ob ex–
cellentlam á1vml pr.ejagl1, quodpropriamerita pr.ectlle–
rt
TJidebatur; lffa 111tmqut nlhilumfuum prob( cogno/(t1.u,
n1htltttnti ornru/J dignumfibi tfft (trnebat.
Lyranus il–
lam eJ< tam iníolita adeoque magnifica íaluratione tur•
baram fuilfe
a
rbitarnr :
.{2ula nihilmlrabi/Jus eft 'lJtrte bu·
mili, quamfuae:.•alttttio,
&
ldeocumB. Virgo ej{tt
/Ju.
mi/lima, aud1tn1 fttlutat1onem tantd: txallentl.e, turbtt•
'"
t/1 no11 turbntione incrtdulitatil, ut Z1tchttria$, (edtur·
b•tiont admirntlonis.
Nonnulli quoque beatz Virgini
cum primis devoti , contemplantur i¡>fam in eodem fibi
fall:z
annunriationis momento, hanc libia Deo gratiam
poílularfe ut ferva vel mancipiumetfe polfct felicillimir:
illius mulieris, quai crelitus in Nleffiz Matrem eligrnda
foret, ac proinde dum audivit ab Angclo libi dici :
Ecct
&llnC pitr
&
par/ts jilium,
cumque tanquaQI filium
&
fcr–
vutn libi fubjaciendu m elfe pcrciperct, quid mirum
fi
rurblta fuerit? Ideo Oionyíius Carthufianus air:
Tur-
batloljla 11ec lmperfeél1onlrfult, necculp.e, (eá aámira–
tloni1
&
vtrteundl.e Virg111alis; {tlll'lut vtbtmens qu.e–
dam lmmutatlo, ronN1f10
,
fi1•t <ommoti•pottnt1.e af/tlli·
l• Lar.
re voluit , nili ut ancilla ejus líeret
!
l!ut btm
4 .
6
Turb11t11 ''in {trmone eju1.
S.
Bernardus:
T1116c.
s.,..
.w....
tttt/lto, 9uo4benetli811111feauál{1tt In mulitri6w,
fU
A-.
ni,.,JrumbenetliciIn Vit'gJ11JbUJ
/
empn'
optabttt
.
Timebat
enim, ne per frecunditatem Matris, Virginis amitteret
inttgritarem .Jdecqucconfeílimeam fecuram rcddidit,
id ncquidquam timendum elTe, hifce nrbis :
Jpirltiu
[an8u1 fupervenitt In te,
t:ft,
Confiderantur verba: Invenilli Gratiam,
utpote quz ad gratiam in primo homi·
ne olim amiffam, demum vero
a
Ma–
ria inventam alludunt.
DISCURSUS NONUS.
lnveniJi gratlttm apuá Dtum.
t
e
Elebrisefi illa , quam Chriílus Dominus noftct
. dc.d.iligeRti
&
~e~ula,
arque ad amilfummoni–
Je rcrnvcmendum fol11c1ta muliere adduxit parabola :
A((tn~1Ñuc~Ynam,
t'Vtrrit Mmum
<:!
fu~rlt
tllllzttlltr
,
Luc.
•to
tlonec 111vem11t tarn;
t:1
cum i11vtnlt
,
co1JtHCat
aml(as
(:/ 'lJicinas dicens
:
Congratulttminl mlhi
,
'fUlll
f11t1t1rl
drachmam .
Porro monile hoc dcpcrditum gratia erar.
humano gcneri in perfona Prothoparentum nofiroruO:
liberalitercornmunicata. Hoc autcm monile ab ipfis
amilfm;n eíl pcr eorundMl fupcrbiam, ac proinde
nos
quoque
omn~s
, tot abhinc lzculis codem orbari
fu¡.
mus. , ncc erat, qui ilJud inquirerct aut invefügaret •
At veró ecce tibi alliduam
&
induílriam Virgincm ,
quz fumma cum follicitudioe illud ut reinveniret, la-
boravir :
lnTJt111/1i
{
inquit Albertus
Magm1s)
grttt/am
ptráitttm 11b E'lJa
a
tt
qu.ejitam; ab
E1111
quldem ptrtfJ.
t.am,qui totius munáJ grat1amoriglnalem lpfa peráJtlJt,
a ttauttm f}Ud:jitam áiflgenter intJ1nlfll
.
N
eque Ange-
Jus fine myílerioufus ell hoc verbo,
lnvtnl/li,
quod
idcm eíl, ac
rcmantea dcperditam diligenter inveíli-
gaíli.
Mulier
b.ecB .
ViYgo eP, qu.e In Evapttdláit ira–
,bmmn decimam.
Virgo quidem monile boc non amifit,
fcdEva; unde fi Virgoeodem defiitura fuilfct
~id
non
accidilfet culpa propria, fedaliena. Ut aotem illud ta-
to facilius
&
fecurius rcinveniret:
Accendit /u(trn11m
flammam Dtltat/s operle111 /ntefta humanlt11tlsaflumpt.e,
infunátnJ llquortm pl11gulflmum áetiotionis (:/ t'lJtrrens
iomu/JI creaturarum Del,<14nte invmtamdemonjlrartt dr11-
cbmttm,
<:t
In lpfn /11'lJenlffe fegaude111 eum, q11em dJ/lglt
animtt fua.
Monili autcm hoc reinvento omnes invi·
tavit ca:litcs J\ngelos, omncs homines, & creaturas
univerfas., ut libi ob reinventum hunc '1lim amiffum
thcfaurum impcnse congaudcant & congrarulentur ,
lltvenlfli, qu111 qu.efivlji (
inquir Salmcron
)omnlt enim,
t¡ul9u.er1t, inwnit .
Emmveroquotfufpiriis& gcmiti•
In
Luc.
bus.Maria Deum pro humani gcneris redcmptione, pro
Meffiz adventua Prophctis vaticinato, omnibus Pa•
rriarchi$ promiffo, arque in tot vcrcris reílamenti figu-
ris. fymboli?;ato, precara fuit? Erquidem tametfi nul•
lacrearura incarnatioocm mcreri potuccit, veriffimum
ramen ell,_quod Virgo facrariffima efficacillimis orario.
nibus
f~is
e!ufdem accclerationem merita
lit,
fiquidcm
pofi quanqu1cs 1mlle& piures, poll mu11di crcationem
elap{os annos, ipfa {ola dicere potuit:
Congratulamlni
mJhlo:nn", ?uiacum efftmp11r'l!Uft1, p/a,111 4/tljfimo,
(:J
demm
'lJljC~rt.bus
g_rnu/ Deuméf homlnttn.
lpfa
folaa
tot
retro fzculas munaverlo bamano genere digna inventa
en,
quz tanti
fil¡¡
Mater ñerer , & co11fequcntcr quz
hunc ab homine amilfum thcfaurum , id cll Dcum
cjufque
~ratiam ~ a~ic.iri~m .
reinvcniret.
P~rro
Sap1!
vte; nempe rum Yfrgo farrtttiffima In
O(u/11
fui1 mhtima
tjftt
t
ac /autittbtllttr pudorata 'lJtbtmt»tiffimtdt tanto {uo
mlrabaturpr.eronlo, {tquelaudari ar rnnlli1pr11ftrrlmu•
/1mbus trubult ntqueobjlupult.
Vel ut Hugo Cardinalis
notat , cum fe adeo exalratam & fublimatam vidcrer,
merico timuit : ipfamet nainque d1xiffe perhibetDr:
Ja–
/u1:In bnmilit41t rnjlodltur, In fublimltatt ptriditt1tur
.
Arque ideo ipfa ad nihil aliud confcnfum fu11m da-
cns, q111e:ic
e~dem
Y!rgin1s llirpe urpote filius Davidis
prognatus fu1t, Spmt11 Sanllo infpirante olim dixir
~
)1.ufltrtm f"tem quiti11t1tnitt?
Talem
aur~m
dicebatef·
fe Virganem, Ut Mater erre poffct Dei illius' qui appel·
To.¡ . ....
6.
I~rur
Deusfortu
f!1
~otem
lnprd:lio.
Etenim Virgo facra-
Pro•· I•· ...
tiffi
i;na drachmam,ad cíl,di
v
inam gratiam olim pcrditam
ílud1ose fcrutabatur: Deusau:em muliercm hanc for-
tcm follicite requ rebat;Er ecce hodie libi mutuofelicirer
occurrunt arq; idcoArchangell!; ad eam miffus nomine
fuo quod ett G.rbrle/idcm
quodfortitutl~
Dti,figni6cabat;
qui