Promptuarii Sacri Pars Prima.
filio auttm trlbuitur if{a carnis af[umptlo, {ed Spiritul
Porro S. Ambrolius hoce verba1't11ttr
tuusjicutacer,,,.,
fa11~0
attribultur lpfa form11tio corporls,
IJUOll
afTuml-
tritici
conlidcraps fcribit :
Unum granum frummtl fuir
tura filio.
i11 U!troPirgil#sChrifl111 Domi111u,
(:t
111mt11 11cervustri-
ticldicitur, quiqgranumhoc vlrtute fonti11tt omfles tleélos,
ut/it ipfe prlmogenltus l11111ultisfratribus.
Tametli enim
De benediéHpoibus, quas Angelus V.irgi–
ni annuntiav·it.
DISCU~SUS
SE P T
l MU S.
Benediéld tu in mulieribus.
1
B
BatiffimaVirgo audito boc jnfolito ab Angelo
L. de laud.
allato nuntjp, ut Evangeliíla fcribit :
Turbara eft
Vire.
/11f ermone ejus
,&
cog1tabat qualit ef[et ijla falutatio.
:(111-
rabat(lr (
inquit Ricardusa S.Lauremio)
quom1Jo beve·
fiiéla dlcerrturinter mulleres, cum fciret omnes mullera
Scrm.
1 •
~·
malt¡/iélas e/[t in marre fua Eva
.
Albercus
~l!g11us
.i\nn.
qua:dafll myíleria tangit, cur Angdus
11la~
h1fce
v~r
bis falucarit:
Sicut Eva caufa ex
mu
perd1tto11l1 huma–
ne ita(:! Maria caufafuit nofirte
Redemptio~is.
Et !icut
illa'omncs fuper nos malcdill:iones
induxi~
, ita
~zc
per
fru!):um benedill:ionis, qucm nopis pcperic,omn1adam–
na reparavit .
Dicitur b>nedil/a, quiaperfrufium vitte,
quemediíilt
f
ufpendendumin ligno9rucls,vitam reftitult.
Eva namque per pomum ?Jetirum, q11oddtcerpjit abar•
bore
(y
fibi
<:t
finlverfte parentelefute morttm propina–
'lJit: Mariaveropretlo{umfruélum ventris {ui mundoedi–
t/Jt,
qui pro
f
ature gentris humani in patibulo [u[penfus
fuir,
rf:t
fic mortem fugavit,
&
vitdm reftituit.
Deus
olim
Deus u/tlonum
nominabacur, nec immerito; Q!!ot
cnim
l
priusquam ad nos
~efce!ldere_c
,
indig~ationis
IUll!!
in genus humanum fulmina v1brav1t? Hod1e verQ be–
nigniffima Abigail apud verum Davidem preces fuas
jnterponit, omniaque irz ejus fiagella
a
nobis remover,
omnemqi=c malcdifüoucm ex;tingpjt. lta ha:c verba'
S.
Bonaventura
imerpr~tacur
, dum ait:
fJenedléla trt
;,,
mulieribur, proPfer unlverfalertmedium : Plxlt l!>a-
7Jld ad
~bi¡,41/:
Btttedléla tu, qutt: prohibulfti mt
hofll~
ne irpn ad
f
anguinem
,
(:J
ulcl{cerer' me m11nu mea.
2
Beneditla tu In mulieribus.
Notandum hic e!l ,
quod hoc votabulum benedillio in facra Scriptura,com•
muniter filiorum denocet fcecunditatem, unde angeli·
cum hoc nuntium, annumiatiocrac numerofa: prolis ,
fupra quafv is alias mulciplicata: . Sic quando Dcus in
mundi exordio animantibus benedixit, hoc benedicere
P{·~of.
1
r,
idem fuit, ac dicere :
Crefeitt
(:J
multiplzcaminl .
Sic
~tiam
Pfalmifla ait:
Benedi:xiteis,
(:J
multiplicatl funt
11lmls
.
Verum cnimverodicesfor!itan, quomodo de
8.
Virgine verificari poteíl, quod fuper cunllas Macre$
fcecunda extiterit, ex quounicum duntaxat filium con–
ccpit. A<I hoc Salmeron ica fcribit:
Benedlél-a tu ttlam
illter mu{ieres obfrullum wnrris tul.
Siquidem unicus illc
6lius non folum omnibus aliis filiis fimul fumpcis a:qui–
valebat, verum eciamcunfüs pra:cellemior fuir. Sicut
enim (ita idemmct Salmerondifcurrit) ccelcílium gra–
tiarum thefaurus afio modo in Maria, alicer in aliis ícr–
vis Dei Jocum haber.
Ita be1wiiéliopre funélis mulreri·
bus
,
a/Ja rat/0111 comp111t Plrgini, que merult
haber~
btnedlé/IQ11tm di?Jlnitatis urerum ejus inbabi/itp11tem
,
quod nu(//mulierlcon&elfum eft.
Etcnim vero quidcm eíl,
Virgincm unicum cantum cffefilium enixam, verum is
E
h.
1 .•l·
*alis fuir,
e:x quo omnlt Paternitas in ca:lis
él
In terra no–
dh.1.dc1 ..,.
mlnatur
.
R ichardus quoque
a
$.
Laurentio ita fcribit ;
Vlr&. •·
6'
Jtleo benedléla e{I inm11/ieribu1, non tantum quia (o/afine
concupifeentla conrepl(,
rf:t
fine dolort peperit, ftd quia
pre omnlbus In pro/emultiplicatae{f.
N ce obílat quod ip–
{a
nonni!i unicum filium pepererir;
Pario quldon filtum
inquit Angelus in numero !ingulari .
Etf enim C(trnali·
ur
un/cumfiliumgtmlit, into tamm, fpiritualitereffeéla
tft Mater magne mu/1t111dinisfiliorum, quorum Chriftus
primogenltus eji
.
Et fortarfe
hoc
eíl myfierium, cur
Evangeliíla, cujus calamus¡\ Spiricu fanll:oíponfo
eju~
movcbatur, Nativiratem Chriíli <lefcribens dixerit. ,
Luc. ,_,.
quod
peperit filium fuum primogenitum,
tamet!i illam
nullos przter
J
efum filios concepirfe probCfciret; voluit
namq; ut intelligeremus, ipfam,per hunc unicum filium,
Lih.
,¡,
;n.
omnes nos concepilfe
&
peperilfe: unde illam loco Ma–
*""'
v.,...
trisomncs veneramur dicentes:
Monftra :r ejft M111rrm?
Virgo unicum duntaxat partum i.n IUcem ediderit, lle
ejus tamen íacratiffimo ucero in plurali dicitur:
l!m;f-
C•••·
4
11 .
fio11es 1ute Paradifus,
limul etenimcum unigenito filio
fuo omnes pariter pcperit cleltos. Unde S. Bonaven-
tura magnam hanc Dei Matrem ita falutat:
O Ylrto
íc
bencdléla, per cujus benedzP.iomm bt71tdlcitur omnis
Jn
P<<·l•ll
f
creatura non {olum
a
"'atol'e, ftdcreator
a
crtatura
,
3
Btf!tdiéla tu in fflU!ieribus.
~ia
nimirum habuit
fingulariffimum illµd, inauditum, nec ulli hominnm
imaginabile priyi)egium, uc M.ater lit
&
Virgo !imul;
De quo privilegio Chry(ologus ita fcribit;
Vtre
bme-
Semi.
·~i.
¡{lllq, que
&
divlni germinls fufceplf glorlam
,
(:t
re-
~ln'!
totiur tJttltlt cajli141ls.
Ver~
bmtdiéla, 'JUte fui1
ma;or rwlo ,fortior terra,orbt fatior: nam Deum, quem
mundus non capit, fofa capit, portavit tum, qui por-
tar orbem, gtnult genitorem fuum
1
nurrivlt omnlum
'lJlventium nutritorem.
Ab
boc
fanll:o Salmeron for-
re
didicit , quod
~e
Maria fcribit
:
Virgo peprrit
~
P11trtm Juum ,genurtpor11111tem fe portavit nutr/enttnt
felaélavlt., ?Je/fltntemfe
i~duit,,fertmnttm
ft cuftodivit:
Pra:rogat1va auccm Mana:umca
&
omnium maxima
illa foit, quod
Virgo peperit.
Porro llerilitas in populc?
Hebra:o, maledilbo i:epfebatur fcxus illius . Beata
Virgo autemVirginitatis amare, opprÓbrium iílud non
curavit, ac proinde, prout advertir
Richardus~
fan-
ll:o Laurcntio :
.Quia pro amore Virginitatis conttmpfit
malediéllonem, qua ma/edictbatur fterilis in lege, ide•
c•.,,
1,
meruitbenedlci.
Digna eni m judicata fuit, qua: filium
quendam pareret,
qu; fo{vens om11em m•lediélionem
,
ded1, 011111em benedléllonem.
Glolfa omoia myfieria, qua:
in hoc bcncdil\:ionis nuntio continentur, paucis verbis
tetigit, dicens:
IJenediéla tu i11 111ulferibur, qutt: fine
Lib •
1:xemp/o mullebrls conditionlr
<:t
Jlirgo
!!t
Mater e/I,
(:t
1
Deum genult.
Rupcrcus Abbas Tuitien!isde gloria
6Jii
hominis, fuper ha:c verba
:
Btnediéla tu In mulieribus,
Cí:I'
benedlélus fruélus ventril tui
,
hutas
benedill:ioni~
panc racjonem adducit, dicen§:
.Quia mulier om11lr
con~
clpien1
,
4t
ª"'º'e
viri concip¡t
,
tu [ola de Prriore Del
,
Id eft de $pimu /anéloconcepifti.
Er ideo Angelps fubjun,
In
Lut
git
Splritus Sanélusfupervtnitt in te.
Albertus Ml!gnus
'
fimiliter hanc benedill:ionem, in ordine ad Maria: in–
tegritatem feu Virginirarem confiderat , conjungendo
fcecunditatemMacris, cumVirginis integritare:
Ave
debetur lnnoctntlte Virglnis; gratla plena, qute fci/icet
plenltudodebetur v11cuitatl humilitatlt;
(:r
be11edillio dt·
betur cwllbat:JI c11ftitati(
.
4
B e11e4iéla tu in mulieribus.
ldemmet Alberrus Ma–
gnus in primo fermone !uper hanc folemnitatem ait:
D;–
ptur benediéla; quia clave Da'!Jid, boc t/I, per filiuru
fuum, Paratiifumaperuit. SicutenimperEvam P4r4-
di/iporte clauf
e
fuerant, ita
<:t
per Marlam Yirgintm
funt rtftrattt:.
Q!!a:nam bcnedill:io hac major annunt ia-
ri potuit, quam efficere, ut ccelum patear ,
<\
princi-
pio
crea~ionis
fua:
afia~
clauCum,
&
11t Verbum ztcr-
num ad a:cernam
&
bcatam vitam nobis conciliandam
in finum fuum dcfcendac,E
"f
tt
enlm ortuse/I SoljuftJtt.:,
Chrl/lu1 Deu1 nofler, qui (olvens malediéilonem, detilt be–
'1tdillionem,
<:t
confundens mortem don•vit nobls tJltam
fempiternam.
Unde de ipfa pariter canit fanll:a Mater
Ecclefia:
Paradi/iportteper te nobis apert<C funt.
s
BenedzE
la tu·
Dd
be11tdicere
(inquit Lucas Burgen–
fis)bmeface re
e.ft.Quam verq liberalis
&
beneficus Deus
n.ofiererg~
fa
nll:iffimam l.Y.latreq¡fuam fuerit", faluta-
t10
~ngehca
,
Avegratiaplena,
fatis declarar Cajetanus;
eten.•m notat, qu?c! ha:c falutatio in lingua Hebra:a idcm
fignificct, ac .!i d1cerct:
.A.vegr11tificatagratiofafaé111 ; eo
In i,.uc.
fo/110/oquend1 modo,quoperfon«m multum dileélam ab ali-
q•o
d1clm~s
i/11gratiofam;txplica1Jit,qua tffeéla t/I gr111to-
fa explen1tudlnt donorum di'!Jinegrati.e ipf4 .
Auget in-
luper Angelus la:tuqi hocnuntium hifce verbis:
Btnt·
d!éla tu In mulleribu1,
quod idem eíl, ac
fi
trngelus di-
x11fct, cubencficata
es
fupcr quasvis alias mulieres: B!i–
ned1lla, ae
Ji
dzceret (
inquit Didacus Scclla)
cul Doml-
h Luc.
minus bmtftcit, idtft, qu.e
¡;
Domino ma:xlma
<:t
di-
vina bmefi&ia acctpit , ita ut nul/4 in univerfo bmeficio-
rum cumulo
i//¡
fuerit .equalts. Cum benedlélo Del fit &D/-
/a11D rn1111.
ri11n ,
&
e~rnndem
mul1iplicat10, t.anto b,a11or.
eJJ
.
,._
..