EPISTOLA'
Cclsissimc et potcntissimc impcrator:
Qui in muncrihus ct offidis ¡>uiJiicis consti–
tuli sunt, dupticitcr loqui possunt: primO de
rebus suis privatis;
~ccundO
de rebus ad offi–
cium suums¡>cctanlihus. In suisquidem pri\·;r–
tis ncgotiis humitcs ct in rcbusadl'ersispaticn–
tcsesse deect, sicuti Dominus noster in l'ita el
mortc sua; in iis vcro quae muncris el officii
corum sunt, vcrit:•s, nutto ¡>cr.sorwnml rcspc–
ctu halJito, lihcrOprofitcndacst, sinrtiChristus,
pro honore Patris sui, qui cum misera!, rcs–
pomlit. lmpraescnti:1rurn qu;,c ad cclsitudincm
tuam de muncre
meo
loqui par·o, rcritatcm de
co quod intclligo dit:turus sun1.
LiccL autcm cclsitmlini tuac, per· Hueras et
infonnationcs alias, adventus nostcr satis co–
gnitus sit. Vidclicct quod ego ll?ma ,-eniam,
mi~us
aSummo Pontifico ut coadJutor patriar–
chao, <¡ui in India substitit, cujus vices ct aucto–
.-itatcrn nunc gcro; practcr cam, <¡uam Sancti–
tas cjus ad junmdum cum mihi ipsi im(lCrtivit,
proul cclsitudo tua ex bulla, (¡uam penes me
habco, vidcre t>Oterit. Allamen l'isum mihi fuit
rationcrn adventus mci, spontc Summi Pontifi–
ci.s
f~•cti,
nunc cx¡)oncrc,
dccl~rnndo
intcntio–
nem, quac cum ¡>cnnovit, ad patl'iarcham,duos
c¡Jiscopos coadjutores el relic¡uos e socictate
Jcsu eruditos ac probatae vitae religiosos mil·
tcndum.
QuandoS:rnctilas cjus patriarcham ve! lcga–
lum in rcgna quacdam mittit, non tcn·as ncc
ditioncs ex illis desidcrnt, ncque ctiam tales di–
gnitales \'Cndero potcst, nc simonia committn–
!ur, sed l<llllum salutcm :mimrtnnn quncrit.
Sicut Christus pcr S. Joanncm jussit: 'Pasee
oves meas'. lstud autem nunc factum est, cum
pro cultu Dei Oomini nostri, ct pro bono spiri–
tuali horum rcgnorum, Summus Pontircx hocce
bcncficium, sine alio rcspcctu temporali, in cel–
situdincm tuam contulit, practeramorcm, quem
cum multis regibus ct principibus clu·istianis
illarum partium, cclsitudincm tuam tuumquc
im¡>cr·imn magni aestim;mtibus ei<¡ue fal'enti–
bus, crga te gcrit ; ctiamad id impulsus fama,
quod audivcrit idcm dcsiderari in
hoc
rcg:no,
ct cuneta ad id disposita ct parnta csse. !taque
p~obe
considcret cclsitudo tua, quod ratioues
h!callntae magni ponderi.ssint, et intcr ¡winci–
pum personas minimO negligcndac. NamprimO
rcx, ¡Mtcr ,-cster, e¡>istolam (cujus versioncm
Romac vidi) ad Papa
m
cxaral'it, in <¡ua l'apam
Homanumpm vicarioChristiagno1•it, cruditos–
c¡ue
ab
eo petiil. Praelcrc;rrex Lusitani<W, prin–
ccps
~ndubitatae
veritatis, .dixil (sicutego ex ore
cjus rntellcxi): quod cclsltudo tua ad se scl'i–
pserit, patrcm tuum tibi in mandati.s dedissc,
ne abbunam relpatriarchamaliundc, quam
1\o·
ma acccrsercs. Et ¡wacter !roe, ibi vulgatum el
in his rcgnis notorium cst, t¡uod celsitudo tua
publicC sedi nomanac obcdicntiam pollicita si
t.
El
quanquam
hoc
tcmpore hclli factum fuc–
ril,
dn. JoanncsBennudcs lamentrcsannospost
dctori~m'
in patriarchalu f)CrSe\'Ct'avit, acce–
¡)tis a cclsitudine tua pracdiis ad hanc dignita–
tcrn pc1inentibus. Quamobrcm licct Summus
Pontifcx aliquid ncclsitudinc tua de his rcbus
pcteret,
h~bito
rcspcctu
ad
bonam intcntionem
ct multas occupationcs, quibus ad mi:.sioncm
hanc,
Clttll
tanto labore ct pcriculo nostro, con–
junctam inductus cst, id ci ncgandum non cs–
set; quanto magis, cumnil1il de tuis boniscon–
cupiscat, sed sine
ulla
utilitalc sua, maximas
facultatcsetgr·atiasspirituales in rcgnatuatrans–
mittat, <¡uantasquis in toto clrristianorum orbe
hodie habcre possit, ct in bullis suis, quas de–
dil, cclsitudincm tuam 'filiumsuum valdc dilc–
ctum ct imperatorcm ill1rstrcm Acthiopiac'
,-oca
t.
J~m
itaque cclsitudo tua r·csponsum, quod
Summi Pontificis nomine postulo, mihi imper·
tiatur, <¡uo ca quae mihi facicnda sunt, dccer–
ncrc possirn.
Et
~i
forsan celsitudo tua in rcbus
fidcidubitet, cr·uditos rcgni suiconvocct, ctcgo
nomine Oomini nostri ad dubia rcspondcbo.
Cum cnim lides Christi una sola sil, sicut dieil
Paulus: 'unus Dcus, una fides, unum baptis–
ma', ideo mínimO dccct, ut ínterchristianosdis–
sensus de ca rcpCI'iatm·; sed potius ut omncs
de rebus fidei unum idemc¡uc ínter se sentiant,
ncquc <¡uicquam admittatur contra Evangclium
Christi. Et si in alic¡uo en-are vidcarnur, si id
nobis demonstrctur sccundum veritatcrn ovan-
1 Oesum¡lla
er
\·ersa
ex Tellezio: l.lUif'lr,
Commtntariu!,
pag. 479.
t
AIJ Adclensi!Jus re¡Hlrlatam.
(l.udol(.)
39