303 / 436
De ConditirJnibus
Motus.
Art.
I.
tur, est proprietas consequens nat u–
ra m, uc calor sequicur
ignem. Un–
de , sicut nemo d1xerit , ignem seip–
sum calefacere, sed habere
a
genc–
.rante, ut sic calidus: ita nec dicen·
dus lapis movere seipsum ; cum im–
pecum , q o movencu r, ab eo habeat,
a
quo
&
naturam. Sane, cum
la
pis sursum tenc:lit' facile intelligimus,
eo motu se · non movér<!-, sed moveci
ab alio'
a
quo is ímpetus illi est im·
pressus; Jicet in eo exiscac: Ita pari
racione ' cum ille impetus stabilis '
&
naturalis , quÓ deorsum teodit , illi
sit
a
generante ' seu potius ab illa
suprema mente, qua:
natar~ pr~si
det , ac qua:que ad sua loca de5tinat;
non proprie movec seipsum, sed per–
inde movecur ab alio, ac cu m sursum
projicitur : nisi quod prim1Jm hunc
impetum naturaliter,
&
scabiliter in
se haber ; alterum vero violente'
&
per modum transeuntis : neutrum ta–
men
a
seipso.
R epones: Saltero intelleélus , vo–
luntas,
&
alía: potencia: immanen–
tes .movent seipsas: nam aélus suos,
quibus moventur , ipsa: in ipsis pro–
ducunt.
Resp. Ejusmodi facultates non mo–
v~ri
proprie quatenus agunc ; nam
Deus perfeélissime incelligit,
&
vult;
nec
tamen moveri dicitur : ltaque
nwvencur, quatenus agendo reducun–
tm de potencia ad aétu m. Porro id
habet ab aliquo existente in aétu-,
&
iion
a
seipsis~
nempe,
a
Deo, ut
i
causa· u.niversali applicante per pra:–
mo.tíonem , cujus necessicacem
inde
suo Joco probabimus: aut eciam ab
alia potentia , qua: jam in aétu faéta
alíam applicat! uc voluntas in aétu fac–
ta applicat,
&
movet intelleétum ; il–
leque in aétu faétus excitat volunta·
l'em.
II.
tem. N ec tamen proceditur
in
in
n i~
tum ,
auc fit
circulus ;· nam primns
ac·
tus, quo. potencia ab alía non app licata
aliam applicat, est illí
a
D eo spec1ali–
ter appl icante, ut suo loco explicabi–
mus. Hinc illud 1ritum apud S. T ho–
mam:
A élione; fa cult atum inferiorum
eue
simul passioner causatar d facul–
ta/e
superiori
,
&
qutedarn
ejur opera–
ta.
3. p. q.
19.
are.
1.
Qua:st. de Unio–
ne Verbi , art. ) •
Dices tandem : Dum aqua calida
frigesci t ' non ab íllo' sed
a
seipsa.
frigid itatem illam acquirit: ergo mo–
vet seipsam.
Resp. Hanc fri giditatem dimanare
ex aqua instar proprietatis natura!ll
consequenris : U nde ab ea est , eo
modo , quo propriecaces sunt ab es–
sentia , qua: ad illas seipsam non m<>–
vet,
sed
a
generante movecur. Nec
refert, quód aliquando non extet ge-·
nerans, cum proprietas ad cempus re–
mota redit , ut in casu objeélíonis:
nam certe adest causa conservaos cui
ha:c restitutfo tribuí porest: Nam eo
influxu , quo rem conservat , ejus
quoque proprietates conservat;
&
si
per vim remota: fuerint, eas restituit
ut ab essentia rursus dimanent.
ARTICULUS II.
An acl motum
requiratur prtetentio
motorfr,
seu, an
da ri pouil
a&i~
in
distanr
~
D
Uobus mod is agens pass<>
pr~
sens esse potest :
1.
Pra:sentia
suppositi:
2 .
Pra: entia virtucis. Pra!–
sentia suppositi est, conjunétio subs–
tancia:: agentis cilm ipsa passi subs–
tancia; Sic ignis est pra:sens foco,
cot
pra;cordiis, Sol
iUa!
spha::ra:,
Pr~sen-
0()
tia