z
38
Physicte prima pars. Disp. IIJ.
Qurest.
I.
nu.n fortit!s con ri nuó
~alefacit
, quia
gument um , & confirmar experientia.
~1nor cal~r e~~
d.ispos1t10 ad
perfe~-
N am in machina pneumatid, exha–
tt or .m: Sic
vr~
rnnata P.ªu.lat1m
1n
usto aere crasiori, grave subitó rapi–
mob1lr suo ma1orem effic1t 1mpet um
de descendit · imó, pluma tanto fere
, aéluaJem, quia minor jam produélus
impetu
desce~dit
, ac plumbum : Nec
disponit ad p rfeéliorem.
motus , saltem sensibiliter, accelera ·
Urgebis: lmperus aélucrlis non pro-
tu r io descensu. ltaque impedimen–
clucit ur eff.::étive ab
ímpetu
innato,
tum illud viderur p0tius .peti ex me–
ut
calor ligni ab igne ; alias mobi-
dio; Nam grave moveri nequit deor–
le ageret in seipsum; sed proced it
sum, nisi scindat, & moveat suppo–
ab eo , ut effeélus formalis secunda-
situm aerem , cogeado, ut cedat an–
rius
a
suo primario : Elfeétus enim
terit1s, &
recurrat posterius.
.Porro
p_rimarius vis innata: est propensio ha-
aer inirio qu ietus , ac repugnans huic
bituaf1s ad locum naturalem ' a qua motui' <egrius illo movetur' pr:.eci–
sequitur aéluali•
impetus ad
illum
pue, si sic dt!nsus: At illum ejus mo–
absentem, rem<>tis
impedimentis; ni-
tum corpus grave continuó urgens,
sus' veró aétualis ad eum retinendum,
efficit in progressu celeriorem, ac pro–
cum corpus in
eo fuerit: atqui ef-
inde medio minus
resistt!nte, rmó,
füétus secundarius, quantum potest,
tune favente, quo::J quantu:n urge–
remo,tis
impedime.ntis, statím sequi-
tur anteritls, tancum
recurrendo ur–
iur
ex prima.río: ergo remot1s impedí-
geat posteritls , corpus grave, quo
mentis' statim gra\7e rnovetur ' quan-
magis progreditur
in descensu '
eó
tum potest moveri vi innata : ergo majorem i npetum aétualem a!> inna–
non accderatur, nisi aliquid aliud
ta gravic.a·re consequitur.
ipsum urgeat. Sane , quod lignum
P orro, qua proporcione accelere–
non statim ab igne calefia·t, quan-
tur motus gravi um, viri solení:'s cum
tum potest, in caus.J ese, quód quafüa-
va ri is experimentis qu:.esiverint , re–
te contraria repugnat calori , eaque
petere, accelerari juxta progressum
repug.iantia paulatim vincenda esi.:
numerorum impariu1n, adt!Ó ut , si
At
lapis suspe.nsus non ex se repug-
co rpus grave primo sui descensus tem–
nat motui deorsum , quin potius il-
pore , puta , quo movetur arteria,
Jum exigir pro rat ione sure'.gravitatis,
unam confecerit exapedam spatii; se–
und¿ fune:n toto su;e grav1tatis nisu
cunJo parí temp-0re tres conficit; ter–
tendit :
ergo , remoto
pr~hibence,
tío qu inque ; quanó
sepc ~m
, &c.
vis innata subi tó totum, quem potesr, Verum id scrupulosius d1.>cutere, nos–
aétualem
impetum ex se profundet;
tri non est instituti.
ut lux , remoto opaco, su bitó quan–
tum pt:.test illuminat aerem'
qu od
in
eo rnhil sit , quo repugnet luci , sed
mera ejus privatio.
Resp. l mpedimen tum, qn o fit, ne
gravitas stati m rntum, quem exigit,
,mpeétum aétualem habéa t,
fone
non
peti ex corpore gravi , ut probar
ar-
§.
X.
De legibus motus,
.&
Irnp~tuf.
Qnas finxir Cartesius , supra satis
refutavimus ; ac nunc fere a b omni–
bus rcj iciuntur, ut experientice
mi–
n11s