81 / 298
De variis Propositionwn Di·visionibus.
Art II.
6 5
§.
l . .
tum afficitur signo particulari;
ut, qui–
dam µisces respi.rant : quidam pi sces
non respirant. Singu la ris esr ,
cu;us
De divirione
Proporitionis ucundum
s11bj~flu m
,
a!.:t
·
singulare est
,
a11t aF·
se rpeéiati:e.
I
:-:1
Propositione secundum se speél:a·
ta quapuor sunt ,
l'/l.1teria
,
forma,
q11.J'1titar
,
q1 alita1.
Ex his quaruor
capitibus quatuor divisionum modi
·oriuntur.
Propo1itia
racione
Ma te ri~,
circa
quam versatur, dividirur in
N•ceua –
riam, Contingmte•n, Piluibil!m,
!m
p'1uibilem.
Necessa ·!a dicitur ,
cujus
pr1CJicatum· úa co :ienit
ru'1jeGfo
,
ut
ei non c.onvmire n?n pouit
.;
ut,
De•1s
est a:ternus:Homo est anim
il
rationale.
Contingens ese,
c:;jur pr.rdic:itum ita
convenit subje:lo
,
ut
porsit non
con–
omire:
ut, Petrus lo.:¡uitur. Po;sibdis,
caj,ur
Prff!di~turn
potert convrnire sub-
jeflo
,
erto non
conveniat
,
ut, om–
nes G:illin::e sunt alba:; possunt eni:n
esse tales, quamvis non sin
t.
lmpo;si–
bilis est ,
cujur Pradic·atum subje:Ja
repugnat:
Ut, Justicia est iniquitas.
. Pcopositio ratione formre di viditur in
.A.ffir mativam
,
qua::
auerit unum de
a!io,
ut , Deus e -e justus;
&
N egati–
'VJm
,
qu::e
negat
,
ut , D eus non est
·m
tabilis : ubi
no ia
, N cg1tionem
non continuo effi'-ere pro¡JOsitione:n
nega tivam; sed solu:n , si caJat supra
copula;n: Unde ha: non sunt neg ti–
va: , sed affirmativa: ; Deus pra:c1pit
non fura ri : Horno est non lapis.
Propo itio ratione,
quantitati!
,
di–
-viditur in
u11 iv~ualnn,
partic11/.:irem,
singaforem
,&
in :l~ffi11it<J •n.
Porró ha=c
qu antitas attendnur penes rnbjeélum:
ltaque propositio universalis est,
cujus
r11bjef1um
afficitur
signo
univerroli,
omnis, nul lus; ut, omnis peccans est
ignora ns.
Parti~ularis
est:
cujus tubjec-
Lm.
L
.
fe':!um
sig~10
singu/:Jri,
ut, Plato docuit
Atheni s : H ic homo est bonus. Indefñ–
nitn
dicit ur ,
cujus suhje:lum
nulla
affi•. iwr signo
;
ut, melancolici sunt
suspicios1.Cupidi tas nullo
e
ntentaest.
l:'roposirio ration
qualitatis , seu
Pro r;~ '
tatis su.e, divid1rur in
Veram,
&
F.ifram.
V
era est ,_
quff! res e11unt iat,
ut 1
rnt:
Falsa ,
qui:e afi ter, ac sunt:
Nam ex eo, quo:t res esr , aut non est;
propo,itil) dicicur vera, aut falsa.
§.
IT.
De lmisillne Prop?1ilionum ratione a/i.
cujur aJjunf1i
,
ac primo
de
Propositione
·
Si•nplici,
EB
Compo1ita.
E
X:
adjunélo propositiooes dividun–
rur prim ' in
S implicer,
seu
Ca–
thegoricar,
&
C1Jm?uitar,
scu
Hypo•
tbeticar.
Secund' in
Exoonibiles,
&
E xp f'Jnenter
:
Tertió, in
A;1olutar,
&
M a,l:Jler.
De prioril:ius
hic
dice mus ; de·
inde de aliis .
Pro?ositio Si:nplex , seu Cathegori–
ca dicitur,
q·1:e corutat unlJ
rn
1
jeflo,
&
cfJpula;
ut, omnis avarus est mise r.
Nihil refort, an piures, paucioresve
term ini si nt ex parte
Pr~d i cati,
aut
Subje:l:i ; mo:ió per mod um unius
'Pra!d1cati,
&
Subjeéli copuil jungan·
tur: ut h:ec Horatii simpkx est:
Rara
anteccdentem scele!fum duervit
pede
pa:na clauslo.
H:e~
enim u na
copn·
Ja, nempe, uno verbo,jungnntur. Imó,
etiamsi
integra! proposiriones ,
ut
srepe fit, ex parre pr:edicati, aut sub–
j eB:i
involvantur, nún propterea de.
sinit esse simpl x proposicio ; ut illa
ejus4em Horatil,
Be!lftls ille, qui pro.
cut negotiif, ut
prÍ!c!l gen¡
mortwlium,
l
pa-