125 / 298
Appendix de Methodo..
·1 09
({U~Yimtu,
pervmiamur:
~am
, .ut jam
alt ius principium
efft!divum , nem–
inonui
mira est cono x10
·V
rrtatum:
pe , mentem,
rati one sapientissima
adeó , 'ur ex una re.éle rrad ita , in-
pr:edi am.
In hac Merhodo
r gredi
num ra: evolvi poss1nt.
possumus
a
causa cognita ad effec -
Exemplis
h:e
regula: jllustrabu n-
tnm plenius cognoscendum, aut ad
tür: Prop nicur , qua:stio · an Logi-
alios
símiles detegendos :
r ,
a
ca sit speculativa?
1.
Attendo, quid menee illa sapientissima, non solu m
qu:er tur, nempe, princip,ium c;larum
hominem, sed
&
alias
res processls–
ha:c extrema conneélens, aut di
vi-
se, atque g •1bcrnari ,
ÍH
ccelos, as–
dens.
2.
Dissolvo
qua: tionem
in
tra,
elementa, plantas,
& c.
qua:
suos tcrminos: illos rursus in suam
omn1a rursús examina ndo ,
ex
illis
deffinitionem : Specu!ativum est,
quod
arnpliorem divi na: hujus mentís cog–
unice
inten.lit cr¡gnilioni verztatis:
Lo-
nicioncm h.aurio : atque- vicisim ex
gica ese,
f acultar dirigen! mentcm in
ea pleraque circa res humanas,
&
cognitionem v eri1a1is:
Exi(lde ten len- - naturales.
do ad Scopum , hanc elicio, tocam
ltem',
qu ~ru ntur
principia corpo–
Logicam tendere ad cognitíonem ve-
ris anirnalis?
1.
Ar re ndo , quid qure–
r icatis; ex ea tand t:m eam, qua·m
ram; non qua:ro
causam efficien–
qua:ro, unice
intendere cognitioni
tem , non final em , sed: marerialem.
veritaci. : H;.ec enim
quresi~onem
sol
~
formalem.
2.
Resolvo ·compoSitum
vit,
&
Logicam speculativam esse,
iflud in suás partes: has
rursus in
d emonstrar. Alío modo Genmetris
al ias ; donec ad mínimas perveniam,
farn iliari resolvitur qua::stio, víLiendo,
qua:: singu lat im examinanda:: sunt:
Al–
quid ex ea
seqúatur
1
auc ex quo
que, Ut plenior sit cogniuo, earu m
sequatur ; nam , si ex
ea
falsum
se-
prima forma tío in aliquo partí 1ularj
qu¡'cur; falsa : _si
ex
aliquo vetó se - ' est expleraada , ·puta, pulli in ov •
qu tur , vera erit.
.
Qu;:e omnia , si per te ipsum pra:Sla-
Item, qua::ritur causa efficiens ho-
re non potes, consulenda aliorum ex–
tni~is?
1.
Attendo , quid qua:ra m;
perirnenta: sed o rdinate, quasi, si
principium
a
quo
produélum sit
per le ipsum ea facere-s.
quidquid hominis naturam const_ituit.
21
Resolv·o hominem in
pa~tes,
cor–
pus,
&
animam; in anirna .rati nem,
in
orpore mir um partium or.dinem
ob , ervo: Ex his ciare video., cau–
sam· efficientem hominis debére esse
aliq.uod intelleétuale, ut p ossit men–
t ern. dare ;
&
summe sapiens, Ut
possic
adeó saP.ienter corporis par–
tes ordin'are.
3,
Ulterius hanc veri–
tatem promovendo , video , h.as do–
tes non competere proxirnis princi–
piis effeélivis horninis , patri,
~
ma–
tri
:
lnde concludo
i
ess~
hominis
Quinque Regulre Methodi composi-
1ivre.
Ha::c ,
ut dixi, in
tradendis jam
ioventus scientiis observatur. Huj\1'5
r.egul~
faciliores sunt:
1.
Utendurn
1-ermi-ni1
clariI
,
ac
refJe
explicatÍ!,
8
dffinitÍ!,
Nam hi
sunt elemen ta
totlus icientia: : un–
de'
si obscuri sint ' confusi' am–
b igui, nihil evidens ex iis construe–
tur.
2.
.
Ex tprminis ciare perceptis,
for-