![Show Menu](styles/mobile-menu.png)
![Page Background](./../common/page-substrates/page0433.jpg)
"QU~ST.
XIV. ART. °'llI.
sequentia'~
nam
q1i::e
necessitas urget ad ponendurri, ·planetas
agi
a
motu fluidi ambientis ,
Ut
are<:e <tb
ipsis .clescnpta:: ,
Slrrt
t emporibus proportionales? Prcescindimus ab orbitis solidis. At
nonne censet Newtonus ,
'&
·cum ipso Newtoniani omnes, pla–
netas moveri per spatia ccelestia omni fluido corporeo d estituta,
si forte excipiantur tenuissimi Tapores,
&
trajecti lucis <radii (
I)?
&
nihilominus docent , a reas
·a
planetis desoriptas, esse tempo–
r ibus proportionales ad Keplerianas leges. P.robandum igitur erat
a
'Leibnítio , non adsumerid um . tanquam certimi planetas non
posse d scribere
area~
temporibus proportionales , n}si agant\llr;
motu flu'id i ambientis; id enim
a
Newtonianis negatur.
69
5.
Ad tertium negamus,
pla ne~a~
moveri versus Solem1
sive planetam primarium impulsu
gra.vitat~s
, seu attractionis.
Nam unde 0riretur
talis impulsus ? non
a:b
ipso µla-neta,
qui
impelleretur ; impulsus enim
in
c-0rporibus est ·ab agente eK–
trinsec0. Non
a
Sale, aut á planeta primario; nam ad ips0s
· pl:anet-ie secundarii impellerentur. Igitur debeFet ·oriri ab a::the,–
re, sive ab orbitis fluid1s deferentibus. Si autem hi planetas im–
pellerent versus Solem , aut planetam primarium ; cum iidern
plat'letce ex natura sua habeant ; fatente Leibnitie , ut in gy–
rum acti , conentur recedere
a
suis orbitis per tangentem ;
im–
pulsui retheris , seu orbium flu idorum
resisterent ;
&
quidem
Eer conn ariam .reactioqem ;
siquid~e~- impi,il~qs,t~i·rculat[oni~
or–
'bi_um ,fi1:1icloruro. esset· ve,rsus S9lem ., ve-J
plaAeEam .primarium,
in
q.u
m
¡_:ilanet;e secundarii g,ravitarent ; conatus autem ad re–
cede.ndum per tangentem esset
-per
recessum
a
Sole, vel
a
pla-
1
neta
primi rio.
Hi
,,,-ero motus oppositi furent; essent-enim mo-,
tus .ad centrum ,
&
a
centro. Corpus .porro motum·duplici m0-
ta , contrario ,
resi~temiam
patitur. Planet<e
ig1ru-r continua,m
paterentur resistentiam. Fieri aut-em non .pot<?-St, ut motus in ·c0n–
'tinua re:>istentia perpetuo du ret, rüsi continua fiat ac-eessio vi–
ritim deper-ditarum
-in
conflictu per mut-uam actim1em ,
&
rcae–
ifianem, ut in cieteris corpol'-ibús videmus. l gitur pt.ane-ta rum mo–
tas tandem dcber.!nt cessare , nisi vi.res perpetuu
refke ren~u r,
curn in ipsis planetis
ad
recedendum per tangentem , tu,m
in
o r–
bibus fluidis
ad
i'mpellendum. Quceham 'vero erit causa,. 'v¡;
res eorum reficiens
?
Hanc ignora re se d icit Leibni.tlus, cu m
ait, nondum esse ab se explicatum,
quir motur
c:eiherir plane–
ta; v::r..rus Sel'l!m
pe.Uat.
Igitur post tot , tantasque ambages sys–
tematis Leipnitiatü de causa motrice
astro_n~m
, adhuc re.manee>
(1)
Vide not.
N ewtmu1
·ad
§.
446'. Tom.
2.
hujus nestri operis.
T1m1.
III.
tlhh