1000000215

QU<?Ál,ST. XIV. ART.

III.

pio adsumpto, nimirum, planetas contendere recedete

suis or,–

bitis per tangentem

~ .

cum In circulum aguntur? An idem erit

agi in circuium,

in eliipsim? Quod si planeta! aguntur in cir–

culum per recessum

suis orbitis per tangentem ,

impulsio–

nem gravitatis in centrum , alía erit reddenda causa motus eo–

rum eliiptici. 5. Si motus

paracentricus

oritur ab attractione

15"0..–

lari : attractio autem revera est impulsus ; explicandum erit,

qua:nam sit bujus impuhus causa. Atqui Leibnitius ipse docet

(1)

super(! se sibi , ut explicet

quis motus a;theris planetas graves

faciat, seu versus Solem peltat

quidem in duplicata ratjo-

11e viciniarnm.

Statuii: ergo pro causa motus

paracentrici

eam,

quam ipsemet fatetur nondum explicasse. -An a.utem res digna

Philosopho sit ponere tanquam certum id quod nondum est ex–

plica tum , fortasse, quia nullus patebat explicandi mod us

(2),

alio–

rum esto judicium.

692.

·Quod autem hypothesis Leibnitiana cum ratione

pu~

g net, ostcndimus ex

Thoma (3) qui .prolfat , circulationes in

aqua non fieri , cum aliquod corpus in ipsam projicitur , nisi quia

( 1) lbidem.

( 2) N ullibi, quod sciatnus , id explicavit

Leibni~ius:

11am in Epi'St•

.' ad Arnaldum T om.

Opp. par.

1 .

pag.

47.

sq. ubi de hoc ipso ·

argumento scribit, supponit quidem qua: dixerat in Actis Lipsien–

sibus, sed nihil pra:terea addit. Nec quidquam etiam addidit in

Epistolis ad Hartsoekerum ibid. par.

pag.

60.

sqq. in quibus de

hac ipsa .re disputavit data opera.

(3) 4. Phys,, lect. io. ubi probans ad_versus Melissum, posse cor–

pora moveri in pleno' etiamsi nullum detur spatium vacuum

quod

leibnitius nullum esse arbitratur ) ait : .. Dato quod nullum spa-

" tium separabile sit pra:ter corpora qua: rnoventur, potest motus. lo–

"calis esse per hoc quod corpom subintrent se invicem per rnodum

.. inspissationis:

sic alíqui<l in plenum movetur,

non in vacuum.

" Et hoc apparet manifeste in gyrationibus corporum continuorum,

"pra:cipue in humidis, sicut videtur in aqua ; si enim proj,iciatur '

"lapis in aliquam magnam latitudinem aqu:e, manifeste apparet

fieti

,, quasdam circulationes circa locum percussionis , quousque pars aqua:

"depulsa: commoveat aliam ,

subintret ipsam. Unde quia modica

"pars aqua: subintrat per quamdam diffüsionem in maj,orem aquam. cir-

" culationis pra:dicta: ,

parvo ia majus procedunt, quousque· tot:r-

" litér deficiant "· Videtis in exemplo· aqu:e circulantis totum destrui

systema l.eibnitianum ,. non solum quia circulationes. ori"untur

.cen-

.tro motus.

ab eodern centro recedentes m ajores atque· majores

fümt v verum etiam quia depulsio. conjuncta: est cum: permixtÍQlle