415 / 652
'QU~ST
.. XIV. ART. l.
67
r. Videtur a-utem ha::c hypetesis admittenda
I.
quia ea
aclmissa, salvantur omnia phamomena motuum planeticorum, ut
explicatum est (
2).
In
pbysicis autem ea censenda est vera cau..
sa , qua posira, salvantur pha::nomena.
672. H.
Sol infiuit in h;ec inferiora per· lucem. Ergo
pd–
terit
in planetas per speciem suam influere, eos circumfe–
ren do.
67 3.
III.
Docet
S.
T homas
(3),
corpora crelestia virtutem
habere causa ndi rnotus qui in hisce inferioribus accidunt ; indu–
cen<>lique
,arios effectus. in rebus corporeis pro di versa mareria:
disposidone , habita etiam ratione distartti;e ,
&
qu antiraris ma–
teri<e corporum, in quibus agunt. Quidni ergo poterir Sol in
planetas influere- vi quadam, eosque revolvere per curvas ellip–
ticas
ina::qualiter pro ratione eorum distanti;e ,
&
magnitu..
dinis?
Propositio.
Fictitium est 1ystema Keplerianurn
de
causa
motrfoe a.rtrorum.
674.
P1uribus id rationibus plane constat.
i.
quia tale sys'–
tema aásumit tanquam certum , Solem quiescere in mundi cen–
tro,
&
terram cum aliis planetis circa ipsum moyeri : quod os.–
tendirnus
(4)
esse omnino
a
veritate alienum.
2.
quia ponit in
· in Sole anirr.raim c;,¡uMndam , cujus
prauidio
diuturnita.r,
8
p e-.
rennitas
mottJs
huju.r
,
in quo
totiu.r
mund'i vita consistit
,
rec....
~ius
obtineatur.
Ostensum est autem
(5)
sidera: non esse anima
ta.
sect.
2 .
Phys.
l.
3.
c.
6.
ait,
dici poJu , p rincÍf!Í1tm cattsamve
intrl'~
nmn motus_ Jiderwn,
ipu im
essse nativam f ormrrm
,
conte:1:t1tram.:.
ve ,
&
co1tJ.titutionem e:v
iíJ
principiiJ
,
q1M e:r;
Je mobi!issima
i1i
e.amínter Je dispoJitionem coien m t, ad qumn h,ec vert igo
,
nwtiave
iri
orbem fuerit conuquuta.
Qux quidem
forma anima dicí possir,
911atemu, ut vocata proprie anima ca111a mot1111m
e.rt,
qui ab ani–
;na/ib111 e/ici1tntu1· ' Jic fo rma iJta cactra est motzmm c!icit ornm
a
ideribus.
Verum
cum
nxc
scribit G assendus,
jam agnoscit princi–
pium motus in singulis sideribus , cum in unoquoque
it forma ,
&
textura quxdam ; proband umque ad huc remanet qu re planetx
a
So–
lc
in orbem volvantur,
&
non potius
ex
suamct forma ,
&
constitu–
rione
ex
principiis
illis mobifüsimis , ad qux
vc:rtigo cbnseq uatm'.
( 1)
§.
pra;c.
(3)
I.
p.
q.
115.
a. 3. ad
4-·
&
a.
6.
ad
2.
( -¡.)
§.
32_2.
sqq.
(S)
§.
146.
sqq.