QU.IEST. 171. ART.
111.
Propositio
l.
Hactenu! demonttrata non eS>t Cretorum fiuidita:.
II.
Eam vero S. Thomat non absque ratione negavit.
~4º
P
rob.,1. p. Demonstrata tune foret ccelorum fluiditas, quo–
ties ex pr ncipiis certis ,
&
evidentibus constaret , rnotus astro–
rum nullo .modo componi posse cum solidítate crelorum. Id au..–
tem neque.hactenus constar, neque ut arbitramur, unquam cons–
tabit. Fíat enim hypothesis ,
&
ccelestes orbes sint quidem soli–
di, sed ea ratione dispositi , quam recentiores , pra:sertim Co–
pernicani , constituunt ; non enim disputamus modo de mundi
systemate , sed de una ccelorum soliditate
~
aut fluiditate.
In
hac
hypothesi per illam solam orbium solidorum dispositionem (omis–
sis
Ptolemaic<e hypothesis , quam S. Thomas reprobat, ut infra di–
cemus, innumeris pene spha:ris,
&
epicyclis) universi salvaren–
tur motus astrorum. Hi namque motus regulares sunt , eodem–
que semper modo fiunt. Fi.unt autem , consentientibus Coperni–
canis, ad observationum normam ; si circuli, ea quam ipsi cons–
tituunt
ra~ione,
disponantur. Fierent ergo
eode~
modo , si solídi
orbes essent simili ratione dispositi : nam si circuli quos illi po–
nunt, neque sese invicem impediunt, neque obstant, quominus
rnotus astrorum phaenomenis respondeant ; quare orbes solidi pari
modo dispositi, sese invicem impedirent, obstarentque , ne mo–
tus contingerent secundum ph:enomena ? Id unum ei:go conse–
quens erit , observationes scilicet , compbni non posse cum hy–
pothesi Ptolemaica (
1),
quod ultro concedimus, annuente S. Tho–
ma (
2);
nec cum hypothesi Tychonis ; sed minime sequitur , motus
,astrorum componi non posse cum soliditate ccelorum. Non ergo
ex observationibus hactenus est demonstrata ccelorum fiuiditas (3).
( 1)
In
hoc decepti sunt juniores Philosophi pene omnes, quia non
:mimadverterunt, aliud esse loqui de soliditate ca:lorum, pr<t!scinden–
do
a
mundi systemate ; aliud de ipsa loqui in systemate Ptolemaico.
Fatemur in hoc systemate soliditatem ca:lorum componi non posse
cum observationibus. Sed qure nos cogit , sive r-atio, sive auctoritas,
ut Ptolemreo subscribamusl
>
( 2)
12.Metaph.lect.
10.
( 3) Merito igitur
J
oannes Dominicus Casinus cum aliis Górdatiorl–
b us
stronomis Goudino nostro conrestatus fuit, nullum fufase obser–
vatum pha!nomenum , quod solid itati ca:lorum aperte repugnet. Quid
vero si Hugenio prrestetur fides
1
constabit potius ex observationibus ca:-
R
2