1000000215

QU.IEST. l. ART. l.

ARTICULUS l.

Utrum mundus sit ipse Deu.r.

I u1.

arbitrati sunt Pantbeist<.I!

(1),

atque omnium impuden–

tissime Benedictus SP.inosa (

2) ,

Tolandus (3).

Spinosa qui–

dem ut fucum imperitis faceret , per definitiones , axiomata, postu–

lata , propositiones , qu:e vel omnino ·falsa sunt , vel :equivoca,

vel captiosa (4), methodum geometricam affectavit.

· 4 Videtur autem dicendum mundum esse Deum,

quia ut

Spinosa arguit (

r;) ,

in rerum natura non est , nisi una tantum

substantia natura sua ,

necessario existens ;·substantiél'! enim no–

mine int.elligitur id quod existit in se ,

per se concipitur. Quod

autem existit in se,

per se concipitur , natura sua ,

neces–

sario existit. Quod vero natura sua ,

necessario existit , non pó–

test esse nisi 11num: nam si diversa forent, jam unum acciperet

esse ab alío ' adeoque non existeret natura sua '

necessario.

agentibus visum est opportunius , de iis h'ic agere , ut doctrina: ordi-

• nem teneremus. Cosmologiam ea constituunt.

( 1)

Sic dicti sunt

?ra.1

omne

E>Eós ,

Drns

hoc est ,

Dms

rst omnia

sive Deus est mundus universus

numquam genitus, num–

'"']Uam

periturus.,

ut loquitur Plinius

( 2)

am olim Eleatenses huie impietati subsoripsenmt. Vide qure

d iximus t.

§.

98. cum not.

H orum causam suscepit impiissimus Spi–

nosa. Is. ex Juda:is par.en.tibus Amstelodami natus an.

1632.

ac Ju–

da:us primum, cleinde·atheus, obiit H aga: omitum an.

1677.

PJu–

res oppugnatores liabuit, quos recenset 13uddeus de atheis.

superst.

§. 26.

quorum tamen nonnulli specie tenus Spincsam

impug,"~

''l _

. runt ; revera sequuti sunt , ut ídem Buddtus ib. obs rvat. Non

Cle~

·1.

fuere qui scripserint , Spinosa:' mentern male fuisse perceptam. At de ·

impía sententia jampridem ipsum expostulaverat Oldenburgius data ad

eum Epístola, cui tamen pi osa ita respondít, ut ne uno quidem ver-

bo rnentem declararit suam. Quid vero declaran:t cum uni ersum ejus

systema }¡;me impietatem proclamet? V ide P. Lamy

Nouvel Atluis,

renvfrJ~

Card. Gerdilium in Opere

lntroduziom a/lo studio ddla

Religione.

(3)

Pantheistico ,,

in originibus Judaicis.

(4)

Valsechius

de' fondamenti della R eligione

t. r . c. 3. ita

~sse

cvidentissime o tendit, percurrendo pra:cipuas pinos<E

propositiones,

eos–

'JUe conferendt:> cum aliis, ex quibus. deducu.ntur.

...

(5)

In tract.

Iheol.

~lit.

in Ethica.