12 / 652
4
PROL
OGU S.
tibus,
3.
de elementis, 4. de mistis inanimatis , ) . de animalibus
disputabimus , ut rntione,
&
vía procedat oratio , universaque
absolvatur Physic::e tractatio. De mundo autem inquiremus
1.
ori–
ginem,
2.
unitatem, 3.perfectionem, 4. figuram, 5. durationem.
QUlESTIO
I.
De mundi origine.
2
Mundum
(1)
existere, nemo san::e mentís revocai:.e in du–
bium potest (2); est enim mundus, quem Gr;:eci
Kóa-µo~
(3) ob
eximium ordinem , ornatumque vocant ,
compages
e
crelo terra–
que coag mentata
,
atque ex
iü
naturis
,
qute intra eam-contínen–
tur
(4)· De mundi autem origine quia varii sunt impiorum homi–
num errores , diligentius est inquirendum , ac
1.
sitne mundus
Deus ipse ?
2.
an fuerit casu ortus? 3. an ex necessitate natur::e?
4.
an ex materia pr::eexistente? 5. an extiterit ab a:terqo? 6. an
potuerit ab ;:eterno esse? 7. qurenam sit ejus retas? 8. qua
crepe–
rit anni tempestate (5 .)
.
(1)
Mundus quandoque accipitur pro tota collectione rerum cre3.–
tarum, sive pro toto Universo : sic autem complectitur etiam AngeJog,c
qui .res
creat~
sunt, Vide S. Thom. in
J.
d. 3. in exposit. tex. Sub hac
acceptione horno dicitur
µ1Y.péx.oa-µo~
,
parvus rmmdus,
quia omnimn re–
rum creatarum aliquid in se habet. Vide Nazian. Or.
2 .
de Pasch.
&
S. Greg. M. H om.
29.
in Evang. Duplicem S. Augustinus
l.
3. con.
Acad. c.
17.
&
l.
I.
Retract. c. 3. mundmn commendat,
sensibilem,
&
intelligibilem
,
quem vocat,
archetypum
,
sive
ipsam ratiqnem
sem~
piternam, atr¡m incommutabilem , r¡zta fecit Deus nmndum';
non enim
nesciens fecit. Confor. S. Thom. q. 3. de ver. a.
I.
Quandoque etiarn
.,,l ípitur mundus pro globo terraqueo. V ide Orig.
l.
2 .
Periarchon c.
3. Quandoque pro ejusdem glqbi
hemisph~rio
, sicque Americre
R~giones dici solent
Novw Orbis.
V. S. Clem. Epist.
I.
ad Cor.
n:
20.
Qu¡mdoque
pro
malis hominibus , vel pro hominibus , qui Sll,Dt in mun-
do., 'ut
s~pe
in Scripturis.
. .
( l )
Idealistas jam refutavimus in Phys. G en. q. ,
z.
a.
2.
Longe
magis ddirarunt ii , quos Pfaffius. Orat.
de Egoismo,
Egoístas vocat,
qui omnia
pr~ter
semetipsos
e
medio tollunt. Sed
h~c
somnia !Nnt
deliraqtium , nec impugnatione d igna.
( 3)
Ita mundum primus appellasse Fythagoras fertur : nam cos–
mos ordinem, ornatumque significar. V ide Plutarch.
l.. ~
.-.dePlac. c.
1.
(4)
Auctor
l.
de mundo , sive Posidonius ill.e sit, sive alius quis-
p~m.
.
~
(5) Ha:c
ad Metaphysicam
alii rejiciunt. Nobis
autem
de mundo