~66
e o
N
T R
o
V
i::
R.
!
I A
I Ir.
'il(I[.
Conlir·
§.
49·
vm.
Per Leges
Civi~es
de pericul.i pretio pacifci licet '
/i
modo
con:;,
::u~¡~,j
1
/b~~;
traétus
in aleif fpeciem cadat;
id
efr?
fi
per1culu.m utriufque
fit,
utrimque lucri
fpes. (a) Atqui in contraétu
mu~u1, mutuatarrn~,
fi
periculi pretium cogatuc
folvere, ex una parte numquam ltberatur ab. obhgatione reíl:itutionis , _
& __
itcr;
numquam poteíl: lucrari ; ex parte autem alta
~emper d.~bebit
fol
vere pretiutn
periculi, id eíl:, cercum damnum- fine
ulla.
lum fpe fubire; quo nihil ina:qua....
lius, ac injuíl:ius excogitad poteíl:.
Qua:
iíl:ha:c , qu:efo, alea: fpecies eft?
(a) Sic
leg.
).
jf.
de
l'JIJHt.
f~n.
n,tleg11t,
&
expli&at
BALLAR l N U S
loe.. cit.
§.3. ex
SAL;
MASIO.
-
1x.
L<~e
Evln. •
§.
50.IX.~ulto ~agi
s padum de periculi pretio
~eprobatur p~r
Legem llvange–
gclica:
hcam;
Chn~us em~n.
vu.lt,ut .mutuum
detu~
et1am
cu~
penculo
~ortis:
ergo
pro hoc penculo 111h1l hcet ex1gere, pra:fert1m cum penculum potiffimum
fit.·
apud pauperes , c0nfequenter poífet plus exigi
a
pauperibus , -quod
eft
contr2
Chriíl:i mentem •.
' .
x.
ss.Patribus1
§.)1.
X.SS.Patres:igno1cunt periculum fortis amittenda:,
&
tamen damnant lu-·
crum inde ducendum, cum fpecies crudelitatis
fit",
lucrum qua:rere ex aliorum
infortunio.
xr
E
1
§.p.
XI.
His omnibus maximum pondus addit
GR
EG
o
R
rn-s
IX.
Pontife~
Cano~ic~. ur~
i1;i
famofo
CapituloNaviganti de
ufuris.
Ex
cujus·claro
textu ufürarius eíl:
cen.
fendus,
qui
naviganti, vel eunti ad nundinas, certam mutuans pecunire quan-·
titatem, recipit aliquid
ultr~
fortem, eó quod fufcipiat in fe periculmn.
Refpon_derur
§.
53.
Qure
folutio his difficultatibus opponi poffit,
mmc
difpici;unus • Ad
~~h:,stationcs
J.
Sicut non folum lucrum reale, fed etiam probabilis fpes lucri ; ita etiain
non
folum damnurµ reale , fed etiam probabile damni periculum ·poteíl: pre..·
tio refümari. Periculum enim non pender ,ab eventu abfolute futuro . Perict1..
lum fluétuantis navis reíl:imationem patitur, quamvis_deinde incolumis portum
teñeat. Hanc rell:imatíoriem
fi
placfat compenfationis nomine fignificáre ;
ábf–
que magna inconvenientia id fiet, modo qureftio non moveatur de nomine
~
Hoc igitur fenfu in pra:fenti qua:füor;ie, habentur/ requiGta: conditiones
ad ali–
quid exigendum. Scilicet adeíle ponitur probabile fortis amittenda: ·periculum;
pretium pro eo creditor exigit ab ii$ , a quibus illud imminet , nempe apud
quos pecunia mutuata exponitur periculo amiffionis :
&
non plus exigitur ,.
quam·qu:intf a:í}:imatur hoc : periculmn
ex
communi hominum fenfü • Unde
poteft aliquid exigi ultra fortem
ob
·tale periculum.
Qu~d
nonnumquam
fub,_
lit
aliqu·a _Iucri fpes, vel
i.ntenti~;
exinde notl
p~o~athr
..animus l!furarius, mo–
do lucrum non qureratur 1mmed1ate ex mutuo·. S1cut fpes lucri movere
po•
teft
ad
ineundum pericu.lofum ·contraéj:um Societatis ,
vel
Aífecurationis ; itz
etiam fimilis fpes abfque injuíl:itia , de qua fola· h_ic
qu~rimus
, movere
po–
tefi a
d fubeundum periculmn amittendre fortis ' mutuo prorfus extrinfecum ,·
&
a
qt.ioliberationem poAet
e~igere
·per pignora , fpónfores idoneos ·&c.
Ad
u.
Unde
§.
5
4•.
Ad II. Fateor periculum fortis amittenda: mon amoveri per paétum
· augmenti fupra fortem exigen<li. Sed tamen qualecumque hoc lucrum,
fi
tanien
ita· nominare placeat' poteíl: determinare mutuantes ad fubeundum periculum
mutuo extrinfecuqi,
~ex
contraétu mutu'i nequaquam mutuatario debitum;
fi–
cut paétum de dandis pecuniís d_eterminat ad alia onera,
&
pericula fubeun·
da • Quantis periculis fe objiciunt nautre, milites, alii , ex fpe alicujus emo-·
.lumenti
!
.Qu;imvis igitur per paétum talis augmenti non exerceatur opus ma–
gna:
libe.~alttatis,
aut
Evapge'i~re perf~étionis;
ufura tamen non committitur,
.cum tale lucrum. .non exigatur pro .ufo pecunia: mutuatre, fed pro periculo
pe·
nitus feparabili. Dein
.fi
pecunia _mutuo data , per plures annos non repeta–
tur, mitius
~.
dernum feretur illius · jaétura , quando per intermedium tem
1
_Pns
a
1-