o
P
u s e u
t
u
M
r. ·
~~'
fa
111
ds
fi
quis ad mutuanaum
compellitur:
cum autem computfio
ifü
non ai¿)
<1Teat ;alorem rei mutuatre, fequitur exindc,
f
pem
difü lu.cri elle pre
ti
o a::lli...
~abilem u1tr~ forté~,
alias
Íllici.tum
foret
.compenfatio~em exis~r~
4
•
VI.
~~
dl:
ratio.. lucn
ceífant1s,
ac damm
emergent1s;
.&
e"
umufque
dtkrimme
ahu4
non Iequitur, quam non
poíle
exigi rotutn lucrum
f
peratmm, fed-
poífe
folum
e:úgi
•fecundum valorem prrefentis_
f
pei. VII•.
Jaél:ura
i!l~s
fpe_i
ve~e
efl:
da~num quoddam emergens, utpote 1aél:ura. bont aetn
,babm • VlII.
S1
probab1h~
f
pes
lucri
1).0n
foret
juilus
Titulus aliquid
exigendi ;
non
pofü:nt faite
vendt
merce_s
major~
pretio,
de' quo d.ittum
dt.
(.§.
z5.)
(a)
e;
2,
de
Flae1uffor,~
§.
29.
_H~
rationes tonvincunt, non folis Mertatorfüus licere a1iquid exigere.
r~1>. ce_r~i1co11°
ultta. fortem ratio'ne lucri celfantis, fed quibufvis etiam aliis, modo obferven-
d1,twiulm ~
nm; condiciones, fere exdem, quas ·ad
Titulum
damni emergentis
requid
dixi-
mus.
(§.17.)
l. Ut
111.umum
ver~
fl_t
1
cau~a focri.ceffant~s.
M.
Ut non
fop.
petant
alicr ·pecunia:
o_nofa,
qua: m
1de~n lucr~m m~p~nd1
,poffint.
lll.
qt
fpes
fit
probabilis
&
propmqua
lum
e~
tah pecunia
futun.
IV.
µe
mutuatar~us
ve.l
c-0mmittat culpam , vel
fit
admomtus de lucr9
·ceffatur~
•. V.
l!t
no~ exiga~r
totum lucrum
f
peratum ,
fed fecundum v.alorem
probab1.lts Jpe1, .deduél:a
reíh-
matione laboriun,
expeniarum ,
.periculorum, quomm a:ftimatio determinanda
eft ex arbitrio prudentum. VI. Ut compenfat?io lucri 1;dfantis
non
mox
ex-
trahatur ex
pecuniis mutuatis.
VII.
CJ.t
·neeeffitas mutuatarii .non
fit
tanta .,
·qux
exigat
gratui.tum mutuum .etiam .cum lucro c;eífante..
.
Quod !upra (
§.
17.
_p;,¡t
!~t.f..)
a,notavimus
~e
damno eme
_rger.te, d!ttum etiam cfio
d~
lucre
·celfante.
J_,li:c
P.Orro pac!l:!onl
de
fumma
detenntn~ta
ob celfat1
onemlucn folvenda , oppou1 poteft
Conftiwtio
F
I!
V.
c¡u:'t incipit·:
In
enm. d11t1J anno
1')7
r.
&
relat4 in 'Bu/Jario Cherubini tom.
7..
inttr
Conftititti~1m
ej11{d1Jm
Ponti{icis num.
r
18.
Nam,
quoél
poa
NA VAilR U M
&
~tios
aJ–
"vertit
G
I~
AL
!
N U S
de Ufuris lib.z.. c.•s.
11rt.
6. n.
9.
ea ConRitutio agit de Cambiis dumtaxat,
•t:O
quod in Ípfis
majt?S
fit
ufur:.l!
&
injuftitÍre
pe~iGWUm
·i
neque ad ITIUCUUnl
efl
·extendenda ,
'De–
inJe
pluribus in locis non
e!i
recepta •
~
E ·C T 1 O
HL
·
De
P~riéulo
Sorti1 ..
~.
30.¡Ngens 'fe?pe periculum
de forte
vd
pen'itu-s
arrfittenda, velnon
fine ma.;;
·periculu111
ror-
gnis moleffiis :
re~uperanda
incurrere
Creditores,
tumSacrre Lit
ter~,
(a)
tiumin-c~a:·
;tum
quotiq.ia.naexernpla
'luculenter
tefrantur • Unde
multi
non
immerito
ab-
_:fter
rentur a dando
mutuo, ( b)
nat'nmque
·eft
proverbium,
·amico non
etfe
mtt-
·tuum d;tndum, ne repetendo
faciamus
inimicum.
ta) Elegante·r
&
accur.a~e
id traaitur
Eccli.
XXlX.
4.
feqq.
Multi
qu11,Ji inventlonem ¿f!imarunt
fa!"!'us
:C
id.efi, nrntuum fíbi datum non
atite~
!eputallt, ac rem forte 'bona ·invencam, de cujus do..
mico i.nquirendo avarum
1
vulgus non
.efl
folltc1tmn)
.&
-pr~fttterunt
mole/liam his, ;qui fe 4dj14'V&·
nmt. Donu nccipi111Tt, ·o(culantur tnllnus -dantis,
&
in .promijfionibus humiliant vocem [14'4m:
&
in tempore redditionis :poftulabit tempus,
&
loquetur verba u.dii
&
·
murmur4Íionum
,
&
tnnpus
cAu!fabitur.
fi
autem .Potuerit reddere, aifoerfabitur,
Jolidi
vix reddet dimidt'um
,
&
computnbit
íl_lud qua(i
l~v_entionem:
Ji.n 11utem, fr.au_d11bit illum:pecunin
{rt11,
-~
polfitübit illum ·inimicum
gr~
ttS ·:
&
con'Vltl/11.
&
maledu1a retidee 1lü,
&
-pro hmore
&
bene/icto reddet
illi
comumeliam.
( b)
Mtflti non
CIJUJ[a
nequitil. non frenmui
r~nt,
[ed fr11ud11ri grntis timU6YU1Jt. !bid. v.
1
~.
il
~fl,,
m?ltr
n~utuum
.non,
~ant,
_non
quid.emex avaricia, ve! odio_; fod ex ea foltlm ratione, ne
ad~@
md1gF11_s
deb~torum fra~a1bus c1rc1
1mvc~1antur,
&
eorum., de c¡mbus. conceffo inutuo op'time mertti
funt , mgrat1ffimes a011nos, non ex ·aha, quam íir;gulam -beneficenwe
culp~
, experiri cogantu-r-•
.
§~
.3
I.
Pericu!mn
aliquod
-~~citur
c.ommun.e,
&_
uni<t?erfale
, quod
~n
ºt?ªi
tila~ ~~~i!:.c1
tuattone
~epen~a!,
cum quihbet
et1am d1ves mop1mato
ca.fubonfs fius 'evem ·
¡poffit : ahud.
d1c1tur
particulare
,
quod
attetitis
va.riis
cit
cu·li1fiantfü
prudenter
~
probabiliter
timetur.
'Tbefirur. Theol,
T0m, Vtll.
N
n
Exea1~