O P U S
C
U L U M
I.
~67
'aliqu:E
pr~flantiones
fuerint acceptre. Licet igitur per
ipf
u~
paéliutn
m~~uo
ad..
jeétum non.
re~ov:eatu~.
pericuium foi:tis
ami~te~dre;
mmmtur tamen 1lh1d
.per
fpem pi11gu1or1s auétaru,
&
per aétuales pra:íl:at1ones
annu~s.
Id autem fixum
fupponimus , ob fpem lucri com?elli non debere mutuatarmm ad paél:um de
pr.ecio periculi ineundum,
fi ,
ipfe potiusv:elit alia via idonee cavere •.
(§.39.
IV.)
§..
55.
AdIII.
Nequaquam biic fermo eíl: de hoc periculo,
quod}uri~ v~cant,
Ad tIL
fufcipiendo.; id enim fieri folet per alium contraétum, v.g. Affecurat10nis, do
quo
infer~us.
Datur mutuum ad wnfumptionem, adeoque certo perit ururn : .an
autem pereat cum damno vel lucro muttiatarii , parum intereíl: mutua1ms
J
Pericnlum hoc incumbit totum mutuatario ,- nec illius intuitu pretium exigitt
mutuans per paétum, de quo pr:rferrs controverfia. Hoc
periculum Juri1
mutua.
t~rio.
i11c\tmbens _quid prxltat
m_utu~nti?
.scilicet reddii
huiC
obligél;tllln
&
fl!-
1'1s vmcurq_ adítr1étum mutuatarmm.
Quid
au~em
prodeíl: mutuant1 hcec obh-
gatio",
G ·
m~uatarius
illi fatisfacere vel
n?n
velit, vet.
119~
poffit?
~neo igi~l!l11
q'uoad prrefenrem
qu~G:ionem
verfatµt· penculum credttons, quod
1íl:e
ex c1r.
cumfiantiis perfonx, temporis aut negotii, fape·valde dubius reddatut: de im-
plenda obliga.tione, quam pericnlum Juris· imponit debitori • Frequenter mu-
·tuatarius .habet.
obligation~m
reíl:itnendre, creditor autem damnum non reíl:itut:E
pecuni~.
-Utrumnam ex his ptetio ceíl:imabi·lius videtur ? fuíl:inent plurimi de–
bit~m
~s quieto ..a-nimo obligationem reíl:ituendi: .an creditor eadem :rquanimi- .
tate
fe.ra~
prnbabile damnurri pecunire non . reíl:ituend:r? Hoc igitur periculurn,
quod
faéli
vocant, -pretio eíl:
reíl:imabile~
Si
vero
.
·
§.
56.
Ad IV.
Periculu~n
f.aéti tam leviter, immo nihili
~{}imari
debet, cur
Ad 1:v.
igitur etiam probiffimi creditores, car Montes Pietatis tam follicite indemnitati
fure contra
p~riculum
faéli
confulunt per pignora? cur periculum perdend:r fortis
non
imputa~1t
infortunio? Male aíferitur, quod hujuspericuli refümatio ncm ha-
beatur in ceteris Gontraétibus. Nam ubicumque periculum efr., an obligado
fit
implenda, vel an
1~s
in paétum deduéta,
fit
ad. me pervenmra, roties .h'abe-
tur ratio periculi. In
c01~traétu
trino, quem iRf:ra explicabimus, non omne
pe•
rio1lum faéli
negligi- c::redimus. Quod enim inde jure fodetatis , aut aífecura-
.tionis
exigjnir, nqn· adeo determinatam hahet quantitatem , ut
non
augeri vel
_ minui per. paél:um ·poffir, propor.tion.e ,defumpta ex majore fecuritate,
ve:!
pe–
ric.ulo fortis recuperandce. Dein, ·qui ..en1it fementem in herba, aut .jaét:mn re:.
tis, leviori certe pretio emit, quaru emeret maturam fegetem ,
attt-~iefum
pifcium numerum:
idque
-non ob aliam rati:onem, qua:m
ob
periculumfaéli,
cuí
herbefcens frummtum,
&
jaétus retis exponituL
Ob
eamdem . fere -rationem
vilius
:rfüm~ntur
debita
Immatura,
cmn plurima pericula pr0babiliter eventu–
ra
fape
prrev,deantur, donec ha:t debita ad maturitatem perveniattt, id,
eft , .
, donec tempus advenerit ea expungendi ·. Quod <le periculo
in
_mutuatarium
translC:ttO regeritur" vel non eíl: ad prrefentem qu:ríl:ionem , vel evertit diíl:in–
él:ionem inter
peri~ulum Jt~ris,
&
faél:i. Obligatio, qilre ·fhingit mutuatarium,
fecurum non redd1t mutuantem . (
§.
H·)
Docet ·experientiá. , tam apud pau–
pere:c;, quam .apud eos, quos
divi~es
_reíl:im::i.mus, pericl_itari freqtienter fummam
~ap1talem.
Stve ex prrecepto car1tat1s, five
·ex
alié> motivó oetur mutuum ;
l~em
ta.men
p1::rcept~1m, v~l
m_otivum 'non exigit , ut perdat mntuans pecu–
mam fuam; altas enim obhgaret potius pra:ceptum eleemofynre • Unde etiam
damnandus non femper
e~
, q?i)nte.Hdit
au~ariun'l
fupra fottem, nbn qui–
dem ex
mutu0,
fed ex alto mm1me mn·ato titulo percipiendum •
.
§.
57·
.Ad
V.
Male af1:"mnitur hrec propo!itio, quód, qu.i pretium periculi
exi-
Ad
v.
~1t ~
P.ertcul.o alterum hberet • Mercatores ob plurima in
fe
füfcepta
pericul~
ma¡ons
~íhmant
Cuas merces: quem, qu:rfo, periculo liberánt ? an
cives,
·qui
merces ,ab iis emunt, navigapdi ad Indos habent animum ,
&
ao bis oayiga-
N
11
i
tio..