574 / 992
~6()
e
o
N
T
R
o
V
E
R
s
I A
I
u~
in
declarato fenfu S. Doétoris. I
~No
e
EN T
rus
&
alii antiqui
apertius
z&".;
verfantur. (g) Sed pra::valuit doél:rma, quam tradidimus, etiam apud rigidio–
res Doaores paffim. (h)
(a)
z., z..
q. 7
B.
"·
z..
JJd
I.
Recompenfatiomm damni, quo# confideratur in hoc, quod de pec:t•
11i11 Jion lucrfltur, non poteft in p118um deducere: quia non debet vemler1
id,
quoit
noml.11m
hilíet
2
&
/oteft impediri multipliciter ab hn.benlo,
(b)
In
4.
d.
rs.
q.
z..
(e)
In
~.
{ent.
d.
37.
q.
2.,
ad
l.
(d)
In C.
ji~.
_de
ufur.
(e). Ita loquitur S0TUS
de
J.
&
J.
l. 6.
q.
1.
11rt.
3.
.
. (f)
Hoc coll1g1tur .tx verbts S. T_H O M
JE
2.,
z..
q.
6z..
art.
4.
C.
aliquis damnific11tur d11pli–
crter. U110 modo, quM aefertur el
td,
quod
affa
b4l-ebát,
&
tale d11mm1m eft femper reftittten•
du~
pcundt1m
recompen(atio~em ~qu1Jl~s
• • •
Alio mfJdo
,
fi
d11mni/icet 11liquem impediendo, ne
A~tpifcatur,
quod e.rat.
rn_
v1~
babendz.
Et
tale d11mnum non tJportet recompe¡¡ftire
ex
~quo,
quia
mtnus .efl habere altquzd
in
vz;tute, qu11m h11b1re 11élu.
~¡
11utem eft in via 11dipi(cendi11/iquid,
habet tllttd folum fecw,ndu1f' vmutem, vel poteft11tem
,
&
ideo
fi
redderemr
1i,
ut h11beret hoc
i"
affu,
rtft~tue!et!fr
ei,
quod
efl
abl11t"'!m, non fimplum, fed multiplic11tum: quod nM eft de mcef–
/itate re/lttutzonts. Tenuur tamen 11l1qaam recompen{11tionem
f
actri {ecundum conditionem per[onJJ•
rtfm
~
negotiorum
•
Ita S_.
T
H O
~
AS. Fateor tamen, eum force loqui tantum hoc loco de dam.
mlicatrone, qu:e ell ltt:fo rnvoluntaua, adeoque non de lucro, quod celfet ex libera voluntate
J.r.
li,
&
abfque ulla culpa lzdentts •
·
(g) BALLAR IN US
de Ufur. tom.
I.
l.
6.
c.
i,
n.
1
o. notat, aliquos SS. Patres , quando de
ufura loquuntur, mentlonem facere pecuni:l!
otioft..
Unde infert, eos non excludere compenfatio–
nem lucri ·celfantis, quando fcilicet pecunia minime fuiífet otiofa, aut inutilis. Deil'I quod Patres
non exceperint cafus, ubi lucrum celfat, rationem putat elle , quia iplis tlles cafus non fuerünt
propoliti .- Utrumque hoc effugium elle leve,
&
gratis confiél:um, facile deprehendet, qui anciquo.r
Doél:ores ipfe infpexerit. Manet ígitur, quod antiqui numquam in mutuo adthuxerint titulum lu–
cri celfantis abfque pr.t:via debitoris culpa •
. (h) Memorabile hoc exemplum elt, quod opinio ab antiquioribus vel aperte damnata, vel fal–
tem apertis verbis
1
numquam tradita , temp0re Soti adhuc tamquam
minus probabilis
agnir;¡, a Pa–
tronis fois recentioribus
&
junioribus cum formiJine
&
timare, ut ait Sotus, defenfa; demum in
alleo communem
&
certam tranlierit, ut telle P. DANIELE' CONCI NA
Co111me11t.fol.160.
e Catholicis hodie pauci, iique
i1>ferioris [ubfellii
eam impugneut:
&
hoc quidem-in ea materia,
iA
qua non multum fidendum efl ratiocinationibus, fed inh:l!rendum illi expl icationi, quam de le–
ge naturali
&
Divina nobis tradunt veteres Doétores. Contra hos umen aucl:oritas Juniorum a-deo
ínvaluit, ut ad
qu~ílionem,
an Theolegus, qui non nili antiquas Regulas circa doéhinammormn
vult fe<JuÍ,
&
puriorem profitetur Moralem doél:rin:un Chrillianam, pollit admittere hunc titulum
Jucri celfantis? Affirmative refponderit Dotl:or Sorbonicu s,
&
Profeífor Theologi:l! Regius JACO–
B U S de SA
1
N TE BE U VE, referentibus Trivultieníibus
ad ann.
1705.
Januar. arr.
1.
l!t
aliqua
~
§.
27. III. Ea potiffimum ratio antiquiores Doétores movebat , quod lu-·
tiel!c
r
crum ceífare , ut nomen fonat ,
fit
hominem a lucro cohiberi ; nemo autem
cohibetur , nifi fua impediatar voluntas: involuntarium vero
fola.
vis metuf–
ve aut ignorantia facit : ergo ubi nullum iíl:orum intercedít,
no11
proprie cen-·
febant ceífare lucrum. Unde nolebant agnofcere titulum lucri cdfantis, nec
permittere páétum de eo compenfando, quando nec vis in extorquendo
mu–
tuo , nec culpabilis mora jre!Htuendo admilfa ,
fed pecunia liberrime fuic
credita.
·
ic1'e11ditut
hit
§.
28.
Hanc tamen antiquorum rationem fufficienter elidunt, datafque
:ilfer.
1itulus'
tiones eonfirmant rationes plane graves recentiorum Doétorum, qui datam de
Titulo lucri ceffantis doétrinam propugnant I. quia non patitur a:quitas , ut
~
mutuans pro beneficio difpendium patiatur, unde potíus videtur
pr~mium
me·
ruiffe (a)
II.
Pecunia ad lucrmn faciendmn deftinata,
&
per deíl:inantis indu.
~riam j~tn propi~qu~
.frugifera '· pl_urís
va~et,
quam ea.dem
f~cund~~
fe
pr~tlfe
fpeébta : hu1us 1g1tur amphor.1s valoris compenfat10 memo ex1g1tur. III.
Spes lucri probabiliter· futuri, eíl: pretio a:ftimabilis in aliis contraétibus , uc
confl:at ex ·vendito jaétu retis , fpe fruétuum _agri , vel fo:tuum pecoris
~c.
ergo pariter in mutuo. IV. Si qnis gratuito commodet infirumenta art1s
:r
¡}ot~ft
pacifci de .compenfando lucro , alias percipiendo ex
~fu
eorum
in·
~rumentornm
: ergo
p'l.r~ter
_cum mut1:10 gratuito potefl !tare paétum de.
com–
peafando lucro. V•. Etiam antiquiores
admittunt
'ompenfationem lucr1 cef-.
·
fan...