1000000206

582 / 1328

l I B. I l . C O N T R O V .!; R S Ji A I~
§. XVIII.
l?.e/lexi@ ·prima •
PRima mea reffexio eff:, in ordine ad Difciplinam moralem , & ad praxim
rem effe prorfus indifferentem , quocumque modo ex: doobus allatis re–
folvatur qu:rílio , de qua agitur ; nam in propoírt-0 exemplo Judicis, qu ·.
ob. negligentiam foam. in difcuffione cauffir ad fe delat~ commi!fam verfa–
tnr ntia vincibili de meliori jure illius, quem injuH:e jaétura cauf–
fa , Judex ifte , j.uxta utr e opinionem eíl: :zqualirer reus, co–
l!a ~quali prena dign,us. primam opinionem, ejus negligen–
tia in fiatu cau{fa exaél:e in.d.igand miífa includit gravitatem .injufiiti:r ,,
quam cauífat; & ·five fententia injuíl:e lata, de qua s , dicatur eífe pec–
~atum, habens malitiam diíl:inétam a malicia [u;.? ( prout defendunt.
uni ) Gvr. dicatur eífe peccatum folurn per relatione fuam cauílam , ha-.
bens totam .malitiam in fua cau!fa ( prout docent alii ) convenitur rameni
utrinque in hoc, quod íit puniendus ob iniuíl:itiam commiífam fereodo fen-·
tentiam juíl:iti~ contrariarri .
Et quod pl us eíl: , dícunt primi auétores, negl'ige11tíam hanc juclicis non
folum eífe peccatum pigritia!, fed €tiam peccatum injufütiz; ita ut jam ni–
hil fuperfü quam fola quzfüo F>llre fpecula.tiva, an fcilicet malitia peccati {fr.
divifa inter RegJigentiam , & judicium injuílmrn ,. a11 ver b initi0i
tota detur in negligentia: verum quid refert? cum juxta. :em~
Judex ifre Gr ~qualiter reus, & :rqualiter pmiiendus •.
Quinimmo addere, auftm, opinionem primam-, fr propius infpidatur, eífe:
alic'¡uatenus aiagis feverarn, quam alteram,. etfi ab inicio a.ppareat contra.riNm ...
Nam ·ri in ca.uífam folam rejiciatur to a. malitia aétion m aut omiffiom1m in–
de fecuturarum, uti & totum n.1eritum Cupplic"ii his aétionibus, aut emiffioni–
bus debiti, clarnm eft 1 quod reus ejufn~oci.i negligenti~, qure fübin ignoran–
tiarn produót, non· fol1:1m reus fit aétionum , qu as confequenter: a.&u centra
legem committit ; fed etiam reus fiat illamm afüonan , quas committere po- ,
tuiífeE, etÍl eas attu ne r.i committat , eQ quod hujwímodi aétiones aut omif~
fiones, f pe&ata fiatus fui conditi011e , d~bent aut poffunt , mma iter lo–
quen<lo ,. fequi ex tali negligentia •. Src Mercator ille , qui ob negligen ...
tiam in inda-ga_ndo pepigit folum du~s rnntraét us, ufurat:ios , fe fiatirn abe
inirio fed; reum non fólum hormn <luorum cont raétuum , fed etiam om–
nii.a:n eorum , quos pofünodum in fuo commercio potuiJfct inire , , etfi aéh1
• eos' non inierit • Jam vero mala efi loquendi formula , fi di camr , Jequi
ex prim~ hac opirlione , quod confentiens in fex con raétus ufurar,io~-,··JJOB
~t mag1s culpandus , quam ille , qui in duos t:rntum con[enftt ;: · li1a l~ •
1nquam; ~a h<rc _loquendi formula , fe otius ( fi. exaéte velimus loq1.11 )
oportet d1~re ., 1llmn, qui no~~ nifi du . vic~bus- modo-_ufürario centra_.
Xlt , ~que étfe ~n.lpan~um ,. ae i!lu111 , qlll fex1es Ita C0!1traxlt ¡ l'l\lil1 re:· hanc
zqualltatem oprn1q_ prima non diminuit peccamm Cexies ita c011trahef1:t1s., fed
auget pec~:.itum. bis tantum. contrahentis ,. zquiparando peccatum hu¡~s P_ec·
cato alterr aut: adhuc fapius in contraétum ufurarium confent1ent1&
Itel!1 ·<JUO negligent i:r ( qt1;e fons eíl: omnium harum aa:iom1m aue
ffionu dverfamiurn ) quo , inquam- , peccatum hoc negl igen-–
efr mag1s apturn natum poíl: fe trahe re fequela-s , eo ma–
enorme ac grave eífe eíl: • Sic itaque , fi rem moraliter conª
füleremus, , verum eft , quo inio fit: magis fe vera~ quam fe cu nd.:?,,
con-