Logica
Difp.
V
L ,
De Dijfirentia.
rnr creatura
a
Deo: ergo Gmili modo narnra porerit
elfe
realiter,
&
formaliter Gngularis aé\:u, non au–
rem elleotialiter propter folam diíl:inél:ionem vir–
tualerñ Gne vlla diíl:inél:ione forrnali ex natura
rei.
1
4;
Vnde ex vi huius explicationis celfat difficultas,
quam mihi ingerebat doll:rina,
&
fo
lucio prior, quia
iam antccedenrer
ad
coníiderationetn inrdleél:us po–
nimus, quod
ifi:i
gradus non
fe
includant eífenci.ali–
rer, non propter diíl:inél:ionem formalem aél:ualem
ex
natura rei, fed folum propter virtualem: quod
non contingit in narnra diuina refpeél:Ll
foa!
Gngula–
ritatis: quia hrec eíl: de conceptu eins quantmnuis
pra:cifacogicemr ob infinitam puriffimam perfelbo–
nem
,
&
excellenciám DiuinéE effentire.
146
Ad fecundam confümationem refpondeo,
con~
cedendo maiorem,
&
negando minorem; ad llr.oba–
cionem diílinguo maiorem, aliud animal dillinél:um
ab
illo,
quod idenrificarur cpm rationali, concedo:
ipfum,quod idenrificarnr cum rationali,nego: quod
eíl: extra intentum qL1ad1:ionis, quia
h'ic
non qu<l!ri–
mus vcrum animal' qnod eíl: in eqno diíl:inguarur
a
rarionali hominis, quia hoc certiílimum eíl:, ve pa–
tet ex notabilibus fuprapoíiris,
~x
quo oritur, vt
animal qt.tod eíl: in eqno feparernr realiter
a
ratio–
nali, quod efl:
in
homine , folum enim qua:rimns,
vcrum animal, quod eíl:
in
homine dillinguarnr,
vel
idencificerur formalirer e:i: natura reí cum rationali,
de quo dicimus, minimc diíl:ingui, ac proinde ne–
gamus reparari a rarionali,imo neque diuinitus polfe
foparari ab · illo: fed concedamus, fcparari realicer,
ex
hac feparatione non Colum fequetur animal,
&
rationale dillingui ex natura rei,
fe~
etiam realicer,
fiquidem ipli
pt
1
0
Ggno enidemi diflinltionis íimpli–
citer; realis tribuunt feparationem realem : fcd
ipfi
Scotiíl:~
negant, animal,
&
rationale non diíl:ingni
realirer, fed folllm ex namra rei : ergo argumc:ntu1n
hoc, quo aduerfarij vrunrnr fondarum in feparario–
ne reali , non folum eíl: contra nos, fed contra ipfos.
Vnde multo magis, quam ipG volmu probar: ergo
nullius momenci
eíl:, vr
patet ex communi illo ad:t–
gio, argumentum, quod nmltum probar, nihil
pro–
bar,
ac proinde flocci pendendum eft.
SVBSECTIO
I.
Secundum
argumentum foluitur
cum fa.a
_
confirmatione.
elfe duplicem , vnam fundamentalem,
&
alterara
formalem , fondamentalis fimilitudo eíl:
ipfa
emitas
reí quatenus eíl: fondamentum relationis fimilirn–
dinis cum alrera re,
&
eíl: etiam principium
~pera
tionum íimilium, fundamentalis autem diffimilitu–
do
dl:
ipfa encitas qua.tenus eíl: fundamentum diili–
militudinis formalis,&.cíl: principium
operationum ~
ve! amibutorum diílimilium. Similitudo aurem,
&.
diffimilimdo
form~lis
funt rel'1.ti0nes quc:edam rea–
les prc:edicamenrales, ipfa amem íimilitudo ,
&
diffi–
militudo fundamentalis dicitur conuenientia,
&
dif–
c01rnenientia, quia ídem eíl:, aliqtfa conuenire rea–
li rer, ac elfe íimilia,
&
difconuenire realicer ídem
eíl:
~
ac elfe diílimilia
',&
,ficut non implicar, quod
cadem res
íit
principium diílimilium operatiomam,
vel arrributorum·: ham lux. v.g.
eíl:
principium ca–
l
orís, licciracis,
&
liquefaél:ionis, vt videre eíl: in
luto ,
&
in cera; ita íimilirer eadem res eíl: íimilis,
&
diffimilis fondarnentaliter,& per confequens eíl:
con~
ueniens ,
&
difconueniens formalirer.
·
Duplex alía conuenientia folet ailignari ab autho·
I
49
ribus ,-vna formalis,
&
altera materialis in vna re
refpeél:u alterius ', quod vt melius intelligarur,
fup–
pono ex phyGcis principiurn quoddam rnceprum
a
peritioribus philofophis, quod quando ali9ua caufa
habens plures formaliraces indifünétas reahrer, pro–
ducir aliquem effeétum,
aliqu~
earum formalitatum
dicunrur per
[e ,
&
formaliter concurrere, materia–
lirer,
&
per accidens ali<E, licet phylice,
&
realir~r
omnes
illa!
formalirates producant effeétum , quia
produét:io phylica,
&
realis non poteíl: pródire ab
vna
fo~rnalitate
realicer, quin prodeat ah alia identi–
ficara cu:n illa.
Signum aurem
ad
cognoícendum ,quamam illa-
1
5°
rum formalirarum concurrat per fe ;
&
formalirer,
qnél!nam vero materialiter,
&
per accidens, hoc eíl:,
quando illa formaliras eíl: ralis condicionis, vr licec
per impoffibile non darerur in caufa, poffet effeét:us
prodire, dicimr illa ratio, feu formalitas rnareriali-
rer,
&
per accidens fe habere ad
illum
effeétum , fed
quando for.malicas efl tal is narurre, vt
li
non eífet
in
caufa , effeél:us
ille
a
caufa non produceretur,
talis forma\itas dicirur per
fe)&
formaliter fe h<lbere
ad
illurn effeél:um.
Exemplum
ell
in homine, in quo dat
~'1formalitas
IS
l
animalis,
&
racional is, qua: formalicaces
Cune
idem
realirer, vr probacum manee,
&
licet vtra'lue for–
malitas producat realir r operaciones fenliciuas, ni-
147
Aº
fecundum concedo maiorem,
&
nego mino- hilominus racional itas mal ·";!licer,
&
per accidens
.',
tero ; ad probarionem eius diíl:inguo, refpeéttt
fe
haber ad illas , quia etiamli , - hornine non dare·
~<'
1
eiufdem cam formaliter , quam <Equiualenter nego:
tur rationalicas , dum tamen dare ·
t
animalitas, ho-
refpeltn eiufdem formaliter rantum
&
virrualicer,
mo poífer producere fenfationem;
1
¡urem non effet
feu ot:quiualenrer diíl:inlti, concedo: nam licet
ho-
in illo ratio animalis non poffet pro
~·1cere
Cenfatio-
mo
lic
vnns formalirer, actamen requiualet pluribus
nem,
&
lic ratio animalis dicitur for.naliter,
&
per
rea_licer difünél:is fecundum varios gradus effendj,
fe
concurrere ad fenfadonem: quod
facile_:in:,;.t;.¡eiiilla¡.iliilii-
1111111
~_.~,
quia quacenus
eft:
principium fentiendi a::quiualet:
tur,
G
aduerramus doé\:rinam quand-· __
01lem
1~g uo ,~
am
~eoni ~
&c.
&
quarenus eíl: principium
eximij noíl:ri Doétoris ,qui
l
u
ns
de
i~Hellel\:u
mrdligendi a::qmualét Angelo: vnde cum horno
li-
angeUco,
&
humano in
r
'ine ad producendam cla-
cet
lir
Vl'lUS
formalice::) virrnalirer'
&
a::qniualenter
ram Dei vificmem t
?;}.
l .
in
piinc. part. lib.1.cap.21.
iic
plurcs: ideo fola ha::c pluralicas fuf.ficit ad hoc,
num.8.
'
vt non fine conrradiltori re, conuenientia,
&
non
Dicit elfe .4uales in perfeéHone,
&
virture refpe-
1
p .
conuenientia: qnia non
Cunt
reípeétu eiutdem om- ét:u
ill~ · us
·.-nonis;
&
ratio eíl:, quia maior perfeétio
nino,
Íed
pocius refpell:u diuerforum,
&
diíl:inél:o-
inrelle s angelici mat:erialicer,
&
per
accidens
fe
rum vircualirer,
&
requiualenrer.
haber reípeél:u vilionis beatificc:e, quia etiamfi non
148
Ali ter poteft: probado ill.ius minoris difüngui;idé
darerur
illa
m ai or perfeélio in intel\eétu Angelico,
refp~~~1
e,iu[dem efr limilis,
&
non fimilis,negatiue
dum tamen effet incelleét:us,
poffet
illam
prod~cere,
11-
- ..
ego maioré , mediatc cócedo maiorem,
foiilicet viftonem beatificam: quia haberer poten-
& .e~de
m ..
odo
~·e_fponderur
ad illam
propofitioné;G~A%am
obedicntialem aétiuam, qure eft ratio
per
fe,
&
milis
&
no
Grnil1s'
Lunt
dure
conrradiél:orire,Gmilis,& ,formaliter concurrens ad illam viíionem, cum
au~
non
.íi~ilis
negatiu_oe immediate con\:'! rlo maiorem,
,7
tem pocentia obediencialis in inrelleltu
Angel~co,lk
mediare nego: Ad mtellell:um huius
fo
·
.nis ·ad-
humano Gnt eiufdem rationis,
fir
vr
vcerque
rnrel-
uertcndmn
e.fi;
>
íimilitudincm,
&
diffimih~
1
i
lClT
leétus quatenus eft
fonualicer,& per
fe.¡;aufa
viíionis
1
fit