~~11:.
V
l.
Vtrum priuatiopoftit
eJfe
caUfa
pnis.
.dfa
7 1
Pro
bant primo liiam Cementiam ex D.Thoma 1.
illa paffim animam dfünt , moriunturquc
fo~piffime:
p.q.
l .
arr.1.ad; . vbi a1r: Allrcrrium dicend11:n qaod
ergo nuniscalor,& nimia fngiditas (w1r malumquid,
non
clfe
{ccundum e!Íc noo dl apprnb1lc,& paulo 1n-
&
d1Íconueniens n3tura:, ac pe indc maximc od1bile,
fca:lllud 1gitur, quod pcr fe cíl: appct1b1lc cíl: dÍC,nott
1un~
v.r.ait Autcrnna;
lic~t
cnim omnium
terrib1liu~n
clíe vero per acc1dcns camum.
temb1hffimum,
e~
mors, tta omnium malorum
m~Xt•
71
Deniquc Ítc probarur; omno quod
cííc
poten fiuis mum malum eíl: tpfa,
&
omnia, qt1:e ad ipCam d1lpo•
cíl: bonum , nam bonum vt liclamis parerquam finis,
nunr, vt imépcrara frigid1ta.s,
&
maximusexceílus in
fcd priuario ve lic non cíl: bona ; ergo non potefl:
elÍC:
calore.Confequentia prima Ítc proba\llr,qu1a oppoÍtta
fims.Probo minorcm, quia bonum,& ens conuercun-
oppoÍttis ratiombus connimu1\tur,
&
oppoficorum
tar,(ed priuatio vt
lic
111 comm11ni priuar ente; ergo
eadcm efl: <i1(ciplina, oppofüo tamco moJo,fcd prina–
pnuar bono, ac pcr confequcus nulla ralionc in
r~
po-
tio nimij caloris'
&
nimia: fngidicacis cfl: oppolica
reíl: díc bona.
ill1 frigiditaci, & nimio calori: ergo oppofiro modo
(e
7
.1
Otees booam cffe priuationem doloris, arque adeo
hab:r rcfpell:u fubiell:i , in quo en, ac
íc
habent ni-
quolldie
app~ti,&
p ·r media procuran tanquanl finé.
mia frigiditas,
&
nim1us calor, Ccd nimia frigidiras,
Sed contra, quia is, qui appccit p11uu1011em do-
&
n1miuscalor Ce lul;>em ve malum,& d1fconucnicns
lorum non appetit pnuationcm ipfam , (cd
c[sc
rcípell:u hominis in quo funt : er¡;o
pnuarion~s
illo-
quoddam
conueniens ,
&
conCemaneum natura:,
rum entium politiuorum Íc hahcbune rcfpedu homi-
quo dolores pnuanr,hoc aucem
dle
conícntaneumna-
nis ve bonum,& conucnicns.
tura: c!l: quid poliuuum; Ccilicct íl:arus debicus natura:
Vrgctur, & cxplicatur amplius, quia febris in ho- 7
G
habcns rempcricm in qualicatibus,
&
humoribus, ica-
mine eíl: pofüiua entitas , ícd fcbrls efl: ma!um ,
&
que appcccns pnuarionem dolorum appcrit priuatio-
difconueniens homini, quia cíl: maximus omnium
nc:n cxce!Ílls illtusqualtracisJeu humocis,
a
quo cau-
morbus,
&
infirmiras rc(peél:u illius : ergo priuaeio
farur dolor 111d1rcll:c,direél:
C: vero ipCum clfc conCema-
fcbris cfl: bonum, & conuenicns reípeélu hominis,ac
ncum,&
cemp~ratum.
Ad
h.cc,ctli dolor cmlalircr
lit
pcr coníequens, talis nagatio.Ccu pnuatio poteric d íc
quid poCiciuum coníi!l:ens 1n aliquo cxceílu , fcu dcfc-
bonum appetibile, fcu liualizans refpeélu hominis:
étu qualiracis, aur humoris ingerencis <lolorem,forma-
Secundo
Cic
probacur, quia in moralibus malum
77
litcr vero conCifüt in priuaciouc , Cciliceein pnuati<?ne
nomen, ícu mala fama funt enria politiua moralia,
&
tc1npcrici debicx ; cum cnim malum , ve lic folum ad-
priuatio illorum cfi bonum rcfpcll:q hominis, ac pro-
d;t cnmaci policiu:c priuarionem • iea
tale malum in
inde appccibile maximc rcípcél:11 illius: ergo fom pri–
fpeciali,vr malum pcx:na: addir talem priuacionem do-
uado quatcnus talis, & conÍtdcrata vcri:, ve priuacio
loium formalitcr appetit aliquod círc,c¡uia petic priua-
eíl: conucnicns , & appwbihs, dcinde, quia lignum
ti priuacione iniucunda nmn.c , arque adco appcrit
aliquod, vel piél:ura aliqtu in ore , ve
cfl:
illa qua: ill
clfc,non efíc emm forc1alitcr expcllirur pcr
erre.
mancipiorum ore ponirur poÍttiua cntia fum 'lignum
74
Secundo probamr, quia pnua1io vt
Cic
eíl: ma
lum,cnim feu habitus,& vcfl:itus qu:e Hiípanc,Sanbenico,
fed nemo inrend nsad malum operaruc;ve enim di.x.it
vocamu~
politiuam racioncm in le concinent,
&
nihi–
Seneca 4. de
offi~iis
, capir. 1.,.. ncmo eíl
a
natura:
lominus odio profcquunrur illa homines, ranquam
legc adeo ali6nus , ve malum nili íub aliq113 pccic mala,& difconuenientia fama:, & hoo.ori) ac proindc
boni poUit appetcrc: ergo pnuario vt lic in quan-
omncs homines maximi: appetunt priuaciones illo–
tum dicir fob1u carendam d1reélc pcr
Ce
non cfl: ap-
rum pra:cisc ,
&
dumraxat '!Uatenus priu¡tiones ilb•
petibilis.
rum entítacum non rc(piciendo vlcerius bonum , fed
S E C
T 1
1
O
1
l.
Noftra {entenúa ponitur,
&
probatur.
7 5
cOncl.uÍt~.
Aliqua priuaeio eciam rcll:c concepta,
ve pnuauo potcfl: mouere volunute
m vl appcr:.t
illam, ha:c cfl: communior Íentemia,
&
prob:i.mrÍtc;
qma multa Ít1•1t encla poÍttiua qua: Cecundnm ic font
d1(conuenientia natur:e1 ac proindc Cune malum illius;
ergo priuatio illorum crir conuenicns natur:r, ac pro–
indc
app~cibilis
per fe ab illa, rum
lic,
íed omnc ap–
petibile pcr Íe poteíl:
'finalizare , & excrcerc numus
cauf.c finalis : ergo aliqua priuaeio potefl: ccre caufa
finalm anrecedcns lic probamr,quia nimia frigiditas,
& nimius doc Cunt encia poliuua, atqui nimia frigi–
d1ras,
&
nimius calor funr enria d1fconuenientia na–
tura: hominis: ergo iam enria aliqua politiua funt
difconuenicntia,
&
mala rcfpcéh1 natura:, Minor ha:c
!ir probacur, quia de rnaiori nulla di: d1fficultas, quia
illud efl: difconuenicns nacura: , qnod cfl: diípoÍttio ad
dcn~m~l:iooem
illius, feu quod deílruit difpofitionqs
conleruantes clfe hommis, acqui nimia frigiditas, &
nimiscalor de('cruunt cliípofitioncseoníeruanres natu–
ram hominis , ordinanmrque ad dcnruél:ionem iplius
horninis, vndc Ít homo mulro cempore afficiamc ni–
mio calare, ve accidit in combufüonc, vcl nimio
fri–
gorc,linc dubio peribic ,
&
lic hominesdum per looa
nimis frigida , quz hiípane,paramos, vocamus, nili
tempcrcnt illam frigidimem. , am
(e
prot~gant
ab
contenti tantutn il!i, priuacionibus; ergo cales príua–
cioncs funt appctibilcs,& poffime finalizare.
Vrgecur ¡mplius, (\Uia macula peccaei habimalis, 7S
&
digniras ad pa:nam a:ternam
1
qua: coníequirur ad
talcm maculam Cune morales qu:edam cationes poli–
tiu.i:, & nihilominus (unr maximum malum natura:••
racionalis, ac proinde priuationcs illarum funt maxi–
nmm bonurn , quatcnus priuaciones illarurn pra:cisc
concipiantur,& ve tales appcrnnrur ; ergo iam priua–
tio, vt priuatio poreíl: finalizare.
Dices, priuanones illiusdignit3cis,
&:
macula: non
efíe appeeibilcs propeer íe.Ced proprer graüam,cui con–
junguntur racione expullionis peccati.
Sed contra, quia qui cílh in puri' narnralibus ,
&
19
nondum pcccauifíer, habcret maximum beRvm ex eo
[9lum
quod non infcél:us dsct macula culp:r,& digoi–
,tare ad pa:nam non proptcr graeiam cui coniungerc–
tur,qub tal
is
íl:atus non pccitgratiam habicualem,ncc
rcquirir rllam, imo
ú
homo non cfset cleuacus ad or–
dinem fupernaturalem, nequc ipli dcberctur racione
priuationis culp.e. neque illi concedere:rurgéatia habi–
tualis,qua: folu01 ttibuirnr cleuacis ad ordinem grada:.
tune autem i11 illo cafu vbi nulla dai:etur gracia, ícd
folum darctur priuatio culpa: iniuri:i: diuina:,
&
digni–
tatis ad pa:nam reternam , quis potcrit dubicare aliici
talem homincm max imo bono maxitnc appetibili •
&:
finalizanti ex
~i
priuationum illarum.
Imo Ci par poffibilc,vel impoffibile, neopinioñibus So
alligcmur per potentiarn Dei abfolutam roUcrct: ab
hominc dormiente Deus (vt probabilior opinio ferr)vc
pocell:,macu!am culpai • & di¡tútatem ad pa:nam,Cine
S¡
4
eq