~relt.
r
v.
Q.ulf.nampt cau[aliiaJflnis?
:t¡.83
~unt,&
nos [upra efficaciter
la~efaéhbi~us,¡nam
id
a
Confirmat\1r 1.auél:orime D.Th11.1.q.1
·6.art.dn4~
quo immd a<i: procedit caufal.'ras cfl ratio formal_is per
corpóre,vbi ait:bonum apperibile, vt impti
mens,&
quam in aéh1pnmoo conflltu1tur cauía ; Íed cau(alicas
caufansírc amorem elle caufam dfü:icntem , (ed finis
.finis immcdiati: proccdit ab •pprcb.cnlione: ergo ha:c
non potefl dfc cauía cffic1ens,quarenus finis,quiacon-
efl ratio formalis cau
fa:
.finalts,
íl:ituitdiueríum genuscauía: ab illa:erao finis, vr finis
4;
Pra:tcrqua,quod !ti concedunt aél:ui
io~elleétus
vir-
non imprimir aliquid in volumare
íec~ndum,quod
li-
tutem op!randi
111
v~lunra~em,producend1que
inclina-
nis eft,1.quia bonitas per talem imprcffionemeft prin–
tionem realé 111 ipfa mord1ne ad
Cuos
aél:ps,quod nouú
cipium\vndc morus¡[cd ex Arifl.1.phyí. c. ¡ . cfficie11s
&
inauditum
di:,&
line fundamento alferrú,liccr enim
cfl principium;vnde motus:ergo. 3.quia bonitas
p~ríui
quidam ex Thomiflis a!lima ucrint ab aétu inrdleél:us
apprehcnlionem foader,
&
inuitat , & frc íuadet vt ad
phylicc dlicicnrer procedere aél:um voluntads nullum
talem 'foalionem open mandandam producat aliquid
ramcn comm,quos ego,vidi,am audiui, nur legi allir-
in volunrate•: ergo agit aliquid in ipía,íed agcreeft a-
,¡·
roat hanc inclinationem
>
ab intclleél:u in voluntare
él:io,& ab aéHone dwominaturagens:ergo finis in illa
ficri.
impreffione media cah aél:ionc deber dici , & connitui
•H
Q.!,!od
li
propter ha:c abfordum primum alfirrnent
in
c!f~
califa: agcntis;fcd hoc efl: faJliffimum:ergo
fat.
·
ícilicet voluntarcm effeél:iuc inf\uere in fuam melina-
fum cfl,qll d dcrur calis imprcffio in volunrarc.
tionem ptoducendo in [eipfa illarn:ergo ipfa inclinado
Vlrimo e probJrur,quia
(i
cauíaliras finis
lit
ali-
fci
crit alh1s quidam volunratis ab ipfa procedens ,atquc
quid imprelfumvolunmi anre aétioncm ei!ls,vd illud
adco falfum crat haoc inclinationem e!fe ante ornnem
impnmirur
a
fine in volunrare,
vel
a
feipfa ;vrrumque
aél:um voluntatis.
efl irnpoilibile : ergo ralis imprellio impoffib1lis erir,
45
Dices díe ante omñcn'l aél:um liberurn,ipíam vero
h1inor,w¡uoad íecundam partern lic probatur,quia non
inclinationé clíe a6\ú quemdá impcrfoél:ú pra:ccdenté
porefi fieri tal is impreffio, niú per ahquam aél:mncrn,
aél:urn conliunrnatú amoris,& dcliderij,ied hoc cffica-
cum id quod irnprimitur
fa
aliquid reale nouurn.quod
citer
~
nobis iam ÍUpra refurarum manet;nam vtibi a[-
necc!fc efi produci pcr aliquam aél:ioncm rcalem,
&
[crui, all:us hi imperfeél:i per
fe
necc!farij non Íunt ad
ab aliquoagentc rcali,(cd voluntas nullam habuit a–
propriam fints cal;r.¡liraré;rnde non fuernnr in Clmfüi
éHoncrn,cum ralis imprcffio ponarur prior natura aéh.1
Dño neque in B.Virgine,cum tankn in iplis propria
eius:crgo non poreft voluntas libi illud imprirnerc an–
finis caula\iras interceílcrit,in nobis vero ideo reperiú-
re alhoncm proptiarn,irno nequc vllornodo,quia cum
tur hi aél:us irn pcrfeél:i,qura appcmus Cenúr1uus vehc-
ornnis aél:us volunraris
lir
readcntia in obicél:um,nihil
mcntcr fcrtur in obicél:ü [cnlibilc,a quo ipía volunras
circafcipfamdireél:c,& per [e opcmur.Pra:terea, quia
'trahirur,rapitur,& Ía?pccogirur·eliccre aliqucm aétum
omnis aél:u' volunraus pcr voscfl effcétus cau(:r fina·
primo primum,quod non conringit In Angelis pccfc-
lis,& lic non porcn volunras vilo modo operari nili
él:e opcranribus proprcr finern.
pra:ccdar caufalitas finis,[ed ille aélus,quo in fe impd·
4 6
V
el
etiam Ízpc
funt
in
1
obis hi aétus i1\lperfeéti,
mit illud6ll:um cfi all:11svolumar1s : ergo efl etfeél:us
quia
a
Deo pramenimU"r, & exciramur ad amandum
cauía: finalisiergo deber prrecedcre caufalitas cauía:
fi.-'
obieé\:um aliquod fopernaturale,ra:piffirne vero volun-
nalis ame illurn : ergo impieffio d<bct pr:Ecedere ante
tas noftra operatur proptcr finem ; cum ramcn nullus
primull!,& ame omnern all:um volunratis:ergo volun;
huiuímodi aéh1s imperfeél:us in ca pra:cedar:crgo cau-
ras nihil potcfl fibi imprimcre
1
vtfü caufalitas cau[z
Calitas finis non poreft conliftere in huiu[modi aélibus;
fihalis.
probo coníequentiam,quia aliqui all:us,qui proprie sút
Scdnec poten illud erre imprerrum a fine propterra–
cffcéh1s finis reperiunrur line hac inclinarione.Ccd nul-
tienes iam íupra poliras,quia finis,vt iam dixi nó agirJ
hiS effell:us finis rcpedtur fine propria caufaliratc illius:
[cd dl: id cuius gracia operatur agenstergo
chim~dcun1
ergo
C:l
inclinatio non ell: caufaliras finis.
efi il\ud imprcfsum in volumarc.
47
Sed contra ; .quia,vcl inclinatic pra:ccdcnsmmioné
Dices,finis
mouet~&
amahit voluntatem ad foiarno-
f
t
voluntatis eíl fola caufaliras finis, vcl fimul cauíalira6,
cem,& hxc atrraétio dl: reahs,& prxcede11s amorem
&
effeél:us,ú primum :ergo quotie(cumque inclinatio
cius¡vt ex
Ce
efl rnanifenum,nec pordl fieri nili
a
fine
tempere pra:cedit rnotionem volunratis efl caufa in a-
vt ab all:uali
cauía:er~o
ame aél1onem volunratis in–
él:u line cffel\n iti aélú,quod clftconrra Philofophum,
tclligirur finis,vrcaula aélualis.
&
ex cóícqucnti caul
&
córra euidentem rationem,úcm enim in hulla caufa•
falicas eius,quarenon poten in aél:ionccólincre, quod
rurn conringcre
pot~ft,quod
illa
íir
caufans aélu,quin
pra:Ícrtim vemm eft ac neceísariú,quia finis eíl prima
habeat aliquid aélu cauíatú,ira nec in finali, pr:Ererea
cauía ornniú:ergo cauíaliras cius pra:cediromnes cau–
implicationé inuoluir in iplis rcrminis,quod aliquid a-
falimcs aliarumordine natura:,quare prioc erir aéHonc
éh1 caufor,quin aliquid cauCarum rcfpondear;li proptcr
911z efl caufalitas
agen_tis,falíu~
1gituc ccir,quod aél:i.o
ha:c [ccundú affirmetur,[cilicct inclinationé c!fe timul
eadcm úr catifalitas fimsJcdd1fb11élz caufal1tates h1s
cauíalitatcm,& cffeétú, obflat 1.quod libi ipús contca-
cauúsadco Jiucrlis uibuidebent.
dicunt;tunc enim non en cau aliras prius tcmpore,qua
Sed contra,& firmitcr affcro vetas eíse brnbes has
5
:z.
cffeéb1s;obfiat 1.quod non declaranr
in
quo diftingua-
loquutiones,quod finismoucat voluntarem,quod eam
tur cffeél:us finis ab eius cau[alirate.
amahat, eam alliciar, & inuitcr ad amoreln, íed pee
'48
Secúdo principalirer lic argumentor¡quia lllud im-
cas non lignificad aliquam aélionem, vcl imprdlioné
pre!fum
a
fine iu volunrace non habct caufam Ílli:ergo
ciuídem finis circa volunme;Ícd (olum obieétiuámo–
cíl: chima:cicum,anreccdens lic probatnr,quia illud im-
doné,&
atmél:io~ern,&
vr licloquarnur nó ligni6cat
pre!fom non imprimitur ab ipfu finc,quia Únis non
po·
rnotionem,& amaél:ionem in aél:u Cecundo, ícd folum
tell conflirui in e!fc finalizantis per aélionem,Ccu cau-
in
all:u primo,& quali in ÍU<fprincipio proximo,tamé
falitaté profeétam ab ipío tanqnam
a
principio caufan-
refpeétu conucrúonis eius per amorern.H:Ecauré mo–
re in genetc cauía: cfficientis,alias cauía efficiens,&
!i·
tio,& amaétio obieétiua,& in aél:u primo, quz pád–
nalis c!fent eademcaufa formalirer,& cau
fa.•
confunde-
cipium eft all:ualis attraétionis per aétualern amorem
rentur inrer Cc.fed ú afine imprimeretur aliquid, itave
folum conliflit in oflcnlione voluntatis ciu(detn finis.,
imprclfum ifü1d ptoficiÍceretur ranquam a Clllfa pro..
cuius gratia volunras,& propterquam,& rarione ilJius
duél:ina,caufa fina,lis confliruerctur in e!fe caufa: elli-
mouctur adamorem,& clicit aél:um eius ¡vade nihil
cicntis:ergo illud irnpre!fum non profici(cicuc
a
Me,vt
reale cfl pr:rcer finem ipfum co¡aítum;& pcrcognitio-
a
producente principio.
11cm onenfom voluntati.
Jldtlph di
l'tñn{itl,Ph~ofTm1
•
Il
Ss
J.
E.t