~~a.
UC.
De potent14 o6edimtútli
aétma
in
inflrumentis.
J.9
3
fa,
licch indigcrct Íccunda alia cauía,aut concudu pri–
ma: loco illius , vr complelc licrcr
dfc
él:us fecun<lum
QVJESTIO
1 l
I.
An
detur
pote~tía
obedientialis
aél:i–
ua
in rebns,
qua:
iníl:rumema–
liter operanrnr.
SECTIO
I.
Prima {cntentia aduerfaria ponitur.
1
pRima Íencencia alferic nullam dati potcntiam obe-
dicncialcm aéliuam innaram rebus , cam ad natu–
rales , quam ad artificiales,
&
Cupemarurales opera–
ciones clicicndas;hanc Íenrcnciam tenaciter acricerque
defcndir,ac probar P.Vafc¡ucz
rom.1.inprimam par–
temdi(17G.c+& diíp.4 ¡
.c.4.adfinem:vbi n gat po–
tenciam
obcdie1~cialem
aél:iuam in ocdine ad opera
ÍU–
pernamralia.
.
·
Probat primo his vcrbis.Aut virtus illa natiua obc–
dicncialis eíl: completa, aur inchoara;dico aurero com–
plcra cui reípódeac aliqua ratio in effeél:u,& adrequaci:
rocú ,quod in effeél-u producitur,& Íecundú omné ra–
cioné illi cribuacur ; inchoar:í vero voco,cui nó refpó–
deac effeél:us Íecundú omncm rationé,Íed fccundú ali–
quarn,licur viGo clara Dei cribuirur naciure vircuri in–
telle.~us
noíl:ri non fecundum rotum dfe quod habet
viGo , ícd [ccundum quod intclleél:io cíl:, qurequi–
dem victus inchoara completi deber aliquo proximo
principio a3iuuancc, & cooperante, Gcut imclleél:us
adiuaatur Ípecic ad intelligcndum quodcumque ob–
ieéhun,
&
lumine gloria: ad videndum dar/: Deum,
neccrre amero el!:,hanc virturem iníl:rnmencariam vno
ex his duobus modis erre cauíam 'quod enim indigeat
eoncmfu Dei hoc commune eíl: virruti complerx ,
&
iuchoara:. eo quod Deus
íit
prima omnium cauía,qua:
hoc
it?ÍO,
quod prima cíl: vnjuecíali quadam _virrurc
concurecre dcbct : Reucro antem modo vmus
111~ ~ffe
potcfl: ad quodcumque ctfcél:um:ergo nullo modo, ne–
que ve
inflrun~cnrum
concurrcre
po~eíl:.
Primum qmdem nou poceíl: dfC:
v1~cns.
corcplcca}d
3
opcrandum modo explicaro,
(i
cmm
a
vircutc natma
cuiu[q1~e
crearurre producerecur effcél:us quicumque
fecundum omnem racioncm non erret necclfaria alía
cauía fecunda ,
&
proxima ad calcm elfcél:um; íed
fo–
lum pi:ima , ve vniucríali illa
rationc,qn~ c~m
crea
tu–
ra cooiperacur;poGta enim caufa
cre~ra ~hcullls
effcél:us
fccunclum omncm rationcm , qu:i:
m
1110 eíl: non eíl:
altera proxima neccffaria, lic
au~e~
nu_lla ralis crca–
tura dfec iníl:rumencum ; íed pnnc1pahs ca\!fa Gcut
funt alia: caurre fecunda: ' qua: Cine concurfu prima:
nequeunt operari ,
&
concuríus,quo Deus cum qua–
libet creacura ad qucmcuroque cffeél:um
no~
concur–
rerc1; non errer
fop~rnacuralis, ~uia ~lfet
ad id, quod
(ccundllm omncm racioncm nauua v1rcus cteacura:
ex
fe operatur; nam crearura ,
~ua:
naciua.
fo~
virmce
vim haber vt concurrente pnma cauía ahqn!d. _ope1e–
tuc (ecundum omnero racionero non poccll d1c1
m_fl:ru–
mencum niíi latiori Ggniljcarionc
qu~tcmLS oi:nn1~
fe–
cunda cauíadicirur in{humenrum Dei:ergo tahs \llCCus
crearurz non porcíl. dici completa.
.
.
Neque vero poceíl: elfe incboata v1rn1S, q_uomam li
4
ccc~atura
concurrcrec naciua foa virrure ad
ahq~am
ra–
tioncm in cffél:u concurrerct ad illam
\1t
propoa cau-
omnem rationem , nam cauia, qua: propria ,
&
in–
nara virtute aliquid confc:rt ad dfec um ,
&
ipíum
prnducit Íecundum aliquam rationcm cll cau
fa
princi–
palis reípcél:u illius quod
produc.it, liccr i11digeat aha
fecunda caufa naruraliad1uuamc, vt imclleélus ad 1
u.
uatur ípecie imelligibili ád cognoÍc\ ndum hoc obie–
él:um, aut illud : hoc amcm non videmr conccdcn–
dum in
cr~atura
ad quemlibet efiC:étum primü,quia nó
apparet qua:.ratio produéh in quouiscffcétu mbua–
rnr natiua: virtututi creara:, qua: dicitur aílum1
vt
in–
íl:rumcntum.
Confirmatur, quia certú cíl: creaturá non poíse ef-
S
ficere fopcmaruraha opera
~t
inflrumc111á Dei abíq;
fpecialí concurfu, & auxilio ipGus Dei;igimr
vd
hoc
auxilium eíl: rota virtus agcnd1 crea1ma:, vel Íupponit
in ca inchoatam vinutem,
&
complet illam,ve! dcni–
que fupponit totam virmrem prox1mam ad agendum,
folumque cum illa concurrit vt caufa prima cum
ÍC–
cunda;clc his tribus membris íecundum, & terrium
íum
improbabilia: ergo eligendum efl primum, &
coníequencer dicendum cíl: ralem concuríum Dei nul•
bm fupponere porenriam obcdientiálcm aél:iuam, fed
ÍOlum pa!IiuanJ ad rccipiendá aél:iuiratem per concur–
íum Dei , minar quoad vrramquc parrem proba111r
fecunda racione faél:a, quia illa potencia , Gue inchoa–
ca, Gue completa dicarur,
&
elfe
deber namralis, &
fupernaturalis, quod implicar
¡
naruhlisquidem,qma
congcnita ) cum natura,&
a
Deo,
V[
auchor-e
natura?:
fupernaturalis vero, quia eíl: ad
eff~él:us mir~culofos,
& íupernatl1tlles,
&
conícquentcr ciuídem ordinis
fuprnmuralis cum illis; quod ma.ximc vrget,
li
po–
por~nria
ipfa completa dicarnr, íolumquc rcquirerc ad
agcndum concurfom Dei proporrionarum; nam li ra.
lis
dt :
ira comparatur
ad aél:ioncs
foas Gcut
lumen glori.i: ad viGonem Dei , vel Gcur h:ibirus cha–
ric3Cis ad íuum aél:um: erir ergo plena virrus , ac po–
cenria Cupernacuralis , quam rribuere namrali crearura:
&
valde improporcionarurn efl; nam cotrfondit
fu–
pernac~ralem
ordinem cum narurali ,
&
ipG narur:i:
plcnam vim proximam cribltit ad Ít1pcrnaturalia,quod
ad errorcm Pclagij pertinet , imo criamG potencia il–
la dicamr inchoara ranrum nó vidctur tutllm cam rri–
bucrc crcarurre in ordinc ad íupernamralcs aéh1s affir–
mando <;lfe
illi
connarural~m;nam
hoc eriam effec nó
parum faucre errori Pclagij , qllla oreo graria: bona
ex
parre rcduccrerur ad v1rturcm narura:,proprer quod
grauiores Thcologi
ccníen~ ~cquc
in _incdlcél:u, neq;
in voluncacc noflra
dfc
aélauratcl\1 ahquam,quam ex
fe habeant•ad aél:us li1pcrnarnralcs, ve fupernaturales
íunc;[cd rocam prouenitc ab habim,vel auxilio fuper–
nacurali,rciiciuncquc opinionem Caier.qui de viúone
beata,&
a
fortiori de c:a!teCIS aéhbus fupernaturalibus
oppoGrum Íentir.
Secundo
princip~licer
íic
argu~:icncor, ~uia
omnis
lJ
aél:io
,&
dependcnna quarenus taus cíl:
d1~1r
ex natura
fua incrin[ecam ,
&
clfencialem feu connaturalem
h.a–
birudincm ad íuum principium,Íeu ad potenciam
a
qua
fluir ; íed nulla porcíl: elfc aél:io produél:iua gratia:,qua:
ex natura íua dicar inrrinÍeqm , & clfcntialem habi–
rudinem ad enticaccm macerialcro , neque ad quan–
cumqut encicatem nacuralem:ergo ncquc
e
contrario
porefl in huiuímodi cntiratibus elfc poccnria aél:iaa
obedicncialis ce[pcél:u calis aél:ionis;maior cuidcns
c{l:
ex plincipiis mecapbyGc:e,& pacct;nam aél:io,vc aél:io
includic intrinfec:C , & dlcncialicer racionero allualis
dependentia: cff:élUS
a
ca_u_fa_;
Vn~c
fir ,
Vt talis habi–
tudo
íit
protfus 1romutab1hs 111 cah dcpendcntia , irave
etiam
in
indiuiduo
non
poílit
ha:c nume10 dependen-
cia