3S
2
Phyfica Difp. X.
cauía: in cffdl:u nihil
cfl:
_ al.nd,quam dari aliquod pra:–
dica¡um in quo aílirn1larnr effectus Íme caufa: , Ícd in
gratla darnr aliquod prred1catum in quo aílimilatur
vcrbis abfolmioni>,icdiccr pra:dicatum accidencis qua–
licas, &c. conuen'ium enim gracia,
&
verba abíolu-
•tioni 111 1l1is pra:.dicatis:ergo vcrbis abfolutionfs corre–
fpondetjaliqua formalilas in cffeél:u:crgo
cíl:
caufa prin–
cipalis illius.
Diccs,quod·formalicas,qua<: correípondere debet cau–
fre, ve
lic
principali deber
efli:
generica auc fpecifica,
non tamcn traníccndens.
; 1
Sed contra,& imprimis,hoc ell rnlumaric diél:um.
Dcindc,quia ratio quali tatis correfpondcns verbis ab–
folutionis cfi ratio gencrica :ergo iam corrcfpondct
il–
li
aliqua rano
gcnerica;co~tra
lecundo:ergo
li
habitus
fidd produccret
habitun~
lpcciei,
&
cquus producerc:c
hominc!
,li
habirns fidd cllet caufa principalis habirns
fpeciei ,
&
equus cllct caufa principalis h ominis.Pco–
barnr conícquem1,a, vt alíquid
lit
cauía pnncipalis ali–
cuius etf.:étus lufficír , quod 1lll corcefpondeat ratio
i;encrica, led habm1i fidc1 in fpcc1e,
&
cquo in ho–
minc relpondnec rario generica : ergo
~ílec
vtraque
caufa principalis.Maior cfi folmio aducrlariorum ,mi–
nor cll euidens, quia licue habitus fpeciei efi quali–
cas,
&
fupernarnralis, ira limilitcr habitus fidc1, fed
ratio c¡ualicatis ,
&
fupcrnamrahtiuis func raciones
gcnecica: ,
&
ratio animalis in hominc,
&
in cquo efi
ratio gencrica-; ergo cnrreípondcrec illis in cffeél:u ra–
tio generica; ergo effcnt cauía: principalc:s,
&
vrgcmr
hoc magis, quia li hab1ms fidci cx1füns in imdkél:u
Peu\ produccrct habiturn fidei in intellcél:u Ioannis,
refpondcret i\li ratio generica ; irno ,
&
Ípecifica,
&
vnus animus rationalis poffet producerc alium ve cau–
fa
ptincipalis; fed hoc cfi contra omnes adueríarios:
ergo cciamG alicui caufa: correfpódeat aliqua ratio gc–
nerica,vel Ípccificanon crit caufa principalis:crgo qlH;-
renda dl alia racio.
,
; ;
D ices , quod ratio illa , qua: correfpondet in cffe-
él:u deber dctcrminarccauíam ,icavc ex natura fua pe–
car produci ab hac caura'
&
non ab alía
>
licut v.g.
:iél:us Íttpernaturalis intelleél:us ex Cua natura petir
produci ab intdleél:u. Gracia amcm non magisdocer–
rninat aquarn, quarn lapidcm,
&
eodemmodo refpon–
det ratio encis lapidi , ac aqmc,
&
lic
non (cquicur,
quod aqua , ve\ lapis , vd calor eciamli
íit
qualitas
lint cau(a: principales
gra~i;r
, quod aliis vcrbis dicic
Hurtado,quod formalitas correfpondeat .cau[;r ex mo–
do concurrcndi.
3
4-
Sed contra primo ;_
Omn.is. effeél:us prodaél:us de-
cerrninac racionem enusreahs m quacuruque caufa:er–
go ratio cntis rcalis in gracia correfpondcc aquai ex
.modo concmrendi. Probatur antecedens,effeél:urn de–
terminare fonnalitatem aliquam in caufa eft , quod
non poilic produci fecundum illam formaliracem , nili
a
caufa habcntc ctiam illam formalitatem' fcd gracia
fecundum racionero ,
&
formalicatem cnris dctermi–
nat ornnc ens reale, quia non potcfi produci fecun–
dum illam formalitatcrn,nili
a
cauía habentc racioncm
entis realis: ergo formalicas entisre(pondcc aqua: ex
modo producendi gratiam. Maior efi euidens foppoli–
ta fcnccntia aduerfariorurn ; nam ideo incellcll:io dc–
tcrminat intelleél:um,
&
illi refpondec ex modo con–
cnrrendi, quia ex natura Cua non pocefi produci , oili
a
cauía habencc illam formalitatcm vitaliraris. Minar
non ell minus cuidens, quia Deus non potefi produ–
ccre gratiarn nili pcr aliquarn entiracem realero poíiti–
uam , nam illud, quod non ell adhuc diuinirns non
poce!l producere phyíicc illud, quod
cít
ens reale : er–
go gracia ,
&
quilibec effeél:us deterrninat in caufa
Yationem,& formalitacem entis:ergo corre(pondct cuí-
J.:,e Potentia obedientiali
'
rnmquc caufa: formalicas cntis ex mopo produc endi
illud.
Confirmacur. Dererminatio qualicatis in aél:u in- 3
S
tclleél:us fopcrnacuralis di: ratio generica ; Íed illam
non dct-:rmmat cau(a , vcl di cant aducrfan
j
cui cor–
reípondcat , cum ad 1llam concurranc eres qualicaccs,
(cilicet imelleélus,habitus,&
f
pecies, fcd correrpondcc
omnibus limul .,
&
difcrimina cim : ergo ve ali<¡ua for–
malitas corrc(pondeat alicai cauta:, non
ell
necdlauú,
quod illa formalitas dctcrminet ahquam caulam , íi
vero , ratio qualicatis nalli ex aílignatis cauíis rcfpon–
dcac Íeqmtur, quod
intellcll:u~
1nfimélus habnu fu–
pcrnaturali ,
&
lpecic non
fit
caufa totahs , quia
cfl:
cau(a torabs Íccundu_m aducrfarios, cui cotrclpondene
omncs fmmalitatcs in cffeétu : ergo
li
formalica~
qua–
litatis non correípondeat incdlcélui, f1cd11roíito 11011
cotrefpon..:em illi omnes formalicaces ex1fienccs in
eflcél:u,& fic qua:renda dfet alía caufa !'la!ter
lfCS
af.
fign~cas
cui coue(pondeat foimahras illa qualttatis,&
filila formalitas qualitaris rclpondeac, non efi ma1or
ratio, qua1'eporius rcfpondeac vni, quam al1is ex
il-
lis princ1piis: ergo omnibus illis indtlcnn,inaum cor-
rdpondct. lta\lt h per iaipollibile mtellcél:us non eílct
qualiras ( vt non
elt
in foncem1a _Hunad1 )
&
concur-
rcc fine habitu infufo fupplcme Deo ddeétum illius
refponderet Ípccici,
&
li
proaucercc 1melltélus pctfo-
íus habirn,
&
Cinc (pecie, vt íic re1peétu v1lio111s Dei
re[pondcret habiru1,
&
íi
imcllell:us cll qualiras potcll
illi refpondcre,quia pl,itell p_roduccre aétum, line ha–
birn_,
&
fine Ípccie in)prcíla extfaordmano Dei con–
curlu adiutus: ergo founalicas qualitatis non etermi-
nat in vifione ahquam tlettrminacam caulam; ergo Ji-
ci:t ratio entis non dcccrmtnct cau[am aJiquam in par–
ciculat1 ' cum tamcn non poffit produci' mli
a
princi-
pio habente racioncm enüs cric lufficiens, vt cau(a cui
rcípódct talis ratio enti.5
íit
principalis:crgoomnis cau-
fa,
qua: produccrcc aliquid per pocentiam obediemia–
lcm clt caula principalis ,
&
ratio huius meo videri eft
cuidens , quia v
t
aliqua cauta_
fo
principalis ÍUppoíica
Cemencia contraria fofficic,quod ilii correfpondeac ali–
qua formalitas in effcélt\,etiamli effcélus non determi-
ncc illam cauíam in particulari.
~od
vlterius ita conlirmarnr,vnus calor eft caufa
3 G
principalis alccrius ex ea quod illi correfpondeant for–
inalicaces caloris produél:i, Ccd calor produélus non de–
terrn:nat neccffario calorem produccmcrn;ergo ve ali–
qua cau(a
fo
caufa princ;ipalis lufficit quod in dfcélu
rcfp0ndeac aliqua formahtas, eciamíi dleélus non de–
terrninet caufam;maior efi ccrta ,
&
admitticur ab ad.
ucríariis;probacur minor,calor ell indilfcrens, vt pro–
ducatur
a
calore,vclil luce,ve(
a
pipcre,vel
a
vino, ca-
lor enim produél:us ab omnibus his cauGs efi eiu(–
dcm ípcciei pcrvos; ergo _ex co eíl caufa principalis,
quia illi corréfpondec aliqua forrnalicas; ergo etiamíi
gratia non decerminet aliquam caufam , li tarnen illi
reípondeat aliqua forrnalitas eric:caufa principalis illius
in principiis aduerlariorum.
Dices, quod ille calor pctit indiícriminatim produ–
ci ab omnibus illis, gracia aute1n non petic produc1 ab
aqua , ncque ab alio ente creaco,
&
ideo cum proJu–
cimr mudo non libi n:iturali non efi caufa pnnci–
palis.
Sed c?ntra:
~rg? ~am
deferís folmioncm de de-
;-y
ccrm111at1one eOenc1ah cauGr; nam ideo per vos intcl.–
leél:us cfi caufa principalis aél:us fupcmarnralis, quia
ille aél:us cifentialicer determinar intelleél:um, fcd 1Jm
dacur res, qua: lit quía principalis alituius dfrttus,
ctiamli talis cffeél:us non deterrninec eficndalem 11-
lam caufam ; ergo.
Sed impugno folutioncm¡etiam
(i
aliquis effeél:t1s
pro du