374
PhyíicaDifp.X.
-
Atque hinc
fit
primo cauíam primam,
&
recun-
dam conuenicc, non cafo , fod per re,
&
ex infHmto
ad eandem aéHonemefficiendam ; quod maximc pro–
uenit ex modo opcrandi primre caufa: , feu ex ÍCientia
cius,
&
prouidentia. Neque ad hoc eíl: neccffaria alía
morio
caur~
fecundre
j
lcd fola ha!C voluntilS Dei,
quafi
pr~parantis
,
&
offercntis concurfum iuxra le–
ges Cure diuina: fapientire ,
&
prouid~ntire.
Adden–
dum en tamcn hanc dctetminationem concurrus
quanrum ad duo habere fundamcntum
in natura
cauía: fecunda: , primo ctenim, quia eíl: talis virtutis,
ideo decreuit D eus dare illi concurfum calis
Ípc~iei;
&
quoad hoc ·vr fupra notaui dicimr determinare
concurfum Dei quoad Ípecificam rationem : non
quia abfolutc determiner ,volunmem Dei ad dan–
dum talem concurrum in
rpecie
j
lic enim folus
Deus fe voluntaric determinar ; fed quia efl obi–
ieál:iua ratio pofluhns ralcm concurfurn ; íecundo
ad cundem modum ; quia talis caufa efl narurali–
ter agens ; ideo etiam Deus abrolurc ,
&
definite
vult cum illa concurrere ; quoad hoc dici porcíl:
codem fenfu caufa
fecunda determinare concur–
fum prima: quoad oxercitimn ; quia nnur:i. fua
hic ,
&
nunc determinare poflulat exercirium ra–
lisaél:ionis ; at vero determinatío quoad hanc in–
diuiduam afüoncm ,
&
elfcél:um non vidctur por–
fe fundari vilo modo in 'auía fecunda ; nam ea–
dem numero hic ,
&
nunc in hoc fubieél:o potens
dl ad piures elfeél:us numero diíl:inél:os producen–
dos
, nec
rnagis poflulat concurfum ad vnum
quam ad aliurn ,
&
ideo dererminario concur–
.fus,
&
afüonis quoad hanc partero foli primre cau–
fa: tribuitur.
Secundo, fequitur ex diéHs has cauías naturali–
ter agentes in eo iníl:anti , vcl tcrnpore quo agunt,
limplicirer , expenfatis omnibus nihil facere polfe,
nili illam rcm in rpecie,
&
in indiuiduo, quam
fa–
ciunt,
&
de fpecie quidcm eíl: res clara, quia habenr
virtutcm dcr tminatam ad nlem dfeél:um in fpccie;
determinatam inqoam,, vt limpliciter in cauGs par–
ticularibus ,
&
vniuocis • vel falrem hic ,
&
nunc
circa hanc mareriam lic difpolitam , vd cum aliis
caufis limul concurrcmibus. De indiuiduo vero id
probarur:
~ia
licct narurale agens habeat poten,
riam aétiuam plurium . clfcél:uuin , in indiuiduo ta–
men illa potencia pcr
fe fola dl infufficicns fine
concuríu Dei ,
&
ideo li illum non habct , non
confütuet rcm
in potentia proxima , fcd remota
ad agendum ; lic enim ignis priuatus cnncuríu Dei
non diccrur limplicitcr potcns ,
irno abfolwc
di.
cemr impotcns ad
Ge
calefaciendum. Sic igitur,
quia huiufinodi caufz tantum habent paratum con.
curíum Dei ad vnum numero ejfeél:um , folum
il–
lum polfunt abíolutc facerc potentia nimirurn pro–
xima , qua: includit non tantum nudam faculta-
'
tcm agendi , íed ctiam omnia prrerequilita ad opc-
randum.
.
Dices ; concurfus cíl: ipía aaio; aél:io aurern non
rcquiritur ad polfc , fed ad agcre : ergo CQncur–
fus non requiritur ad polfe. Rcrpondeo aliud
ctfe
loqui de concuríu ipfo in re •
&
In aél:u fecundo, de
quo proccdit obieél:io,
&
quaotum ad id relH: con–
cludit;aliud vero elfc loqui de concurfu in atlu primo,
~
in proxima applicationc , quomodo dicimus requi–
~1
ad
~offc
fimpliciter, qui concurfos non conli(fü
111
aéhone , fed in diuina virrute fcu voluntate , ve
proxime applicata ,
&
quali coniunél:a in tali tcrn–
por~
cum caura fecunda rempec ex vi fui retcrni de–
crett ad concun:endlim cum illa, quam aliis etiam
vocant pr:Eparattoncm, fcn oblationem concuríus.
De Potentia obediemiali.
Tertio infertur obiccr ex diét:is , concurfum Dei
non díe vnuro ,
&
eundem cum omnibus caulis
1
ecundis ' red variari iuxta diucrlitatero caufarum
rccundarum, quia Dcus ita cum illis concurm , vt
fe
fe accommodet vniculque iuxta eius indigen–
tiarn.
Et
ideo licur ad
effeél:us numero d1ucr–
fos tribuir concurfus numero diíl:inél:os
;
ita ad
aél:ioncs
fpecic diuerfas concucfus
tribuir rpccic
di!\inél:os..Et confirmatur apene ex fupra d1élis;
nam concurfus Dei ad extra non eCl aliud , quam
ipfa aél:io ,
&
ad cundem intrinfecum termmum
tendic : ergo pro varictate aél:ionum cric cmm
varius concurfus : non potcíl: ergo verc dici clic
eundem concurfum Dei ad omncs aél:iones caufa–
rum fecundarum nili lit fermo , vcl de ccucur–
Íll
interno , feu voluntatc , qua Dcus concurtir,
vel de idcntitatc folum proporrionali quo ad mo.
dum ,
&
gc!Wralem raticnem , ob quam omnes
caufa: fecunda: índigencconcurfu fciliccc, quia fom
enria,
&
agcntia per participationem.
lmo hinc etiam licer obiter infrrre alircr Deum
inlluerc rcrpeélu ciurdem dfeélus ,
G
fe íolo ilium
dEciat , alicer cum caufa fecunda , quia cum fe
Co–
lo agit adhibct influxum per
fe
futficienrem ad
ef_
fcél:um ; cur¡¡ vero concurrir cum cauía fecunda oc–
commodat talem aéliuitatcm , qua: per
fe íoli
non fufficercr fine cama lccunda , quod cíl: R1a–
nifefluro ex diél:is
, quia non vult agerc ni!i ea
aél:ionc
,
qua:
lit communis
i:aurre
Íecun~"'·
~amuis
amcm '• ille ídem clfcélus pollee
eíl~
1t
foto Deo ,
&
ideo
influxus Dei ad ralem eff -
duro abíolure '
&
rccundum fe poffir effe fine cau–
fa
fecunda' taroen ralis aél:io 'qure eíl:
a
cauía fecun–
da non porefl dfe fine illa ,
&
ideo
n~que
concurfus,
quem Deus pra:bct ad cakm aél:ionem cíl: folusabfo–
lurc
íufficicns ad clfdlum , fcd tanmro in fuo g:–
nere.
Secunda conclulio. Cenreo curo Patre Suarez ra–
lirer e!fe cxplicandum modom, quo Deus ruum con–
curfum pra:bet vel offcrt caulis liberis , qui mo–
dus ln duobus diffcrat ab illo , quero in agenribus
naturalibus explicuimus primo in determinario–
ne quoad cxcrcitium , quia nimirum Deus c:x
vi illius voluntatis qua íl:aruit pr01berc concurfum
caufa:
líber~
non omnino abíolutc
fiamit vr
caura libera illuro aél:um cxerccar , neque lim–
pliciter vult illuro aétum dfc , fed quafi fubin–
rcllcél:a condicione vult ccre
tale111 aél:um quan–
tum eCl ex fe ,
&
ex pacte fu¡ concurfus quem
pr:Ebcrc íl:atuit,
&
ad illuro ex vi talis voluntatis ap.
plicat potentiam fuam ,
fi
tamen caufa fecunda , (cu
voluntascreata :i.d illum etiam fe dererminct,
&
in 1
1-
lam influat , fcmpcr cnim poten non infiucrc pro íua
libertare.
Fundaturquc ha!c diffcremia in diuerfis modisope–
randi connaturalibus his agentibus ; agcntia enim
11aruralia natura fua funr determinata ad cxcr–
c1tium fuarum
aél:ionum
,
&
ideo prima cou–
fa
fe
illis
aceommodans
abíoluti: definit
illis
concmfum ;
~gentia
aurero libera non funt ita dc–
.
rermin:i.tanatura fua ad excrcitium fuarum aétio–
num
: cum ergo Deus vnicuique dct concur–
fum modo accommodaro narurre cius , his etiam
agcmibus offerr concurfum
line orpnimoda de·
terminatione ad
exercirium.
Deindc hoc
vi~c
tnr conuincere ratio faél:a
; nam
{j
Dem of.
li:rrcr concurfutir ,
abfolura ,
&
efficaci
vo–
luntate phyfica
d~t,crminariua
,
&
elfcél:ina
ta–
lis aél:us necetíado
fccnm rraherer caufam
Íc–
cundam ,
qua: neccffiras cílct abíoluta rcípe-
Gl-u