QE._a::{L IV.
r2.!!ft fint Principia
ejfentialiá.
2. t
14
Confirmatut,quia
licu~(e
habenr ifl:a,
r~1ouens,mt1-
materia rea[irer liDe forma,
clltn
in eodcm inll:anti·, in
tatum, ve!
m_o~ik
&
morus feu mmano, l1c aébo non
quo crcauit De'.1s marcriam primam/,eduxit Deus for–
poreíl: clfcnuahrcr conc1p1_ li:1e agente, & aéto_: ergo
marn,& produx1t compofitum:Aliás materia poflcr
e[–
IÍmilirer non _pordl: conCipt moms Íen 1:nmarw hne
fe liue
furm~,
cum
1~ulla
alia fucrit prima nili clcmcn–
m~uc~tte,mob1h,&
moro;ei:go licur aét10 d1m ord1nem
tahs:crgo rahs rnarena
~unquam
fuir
pra:[uppoli~~
fine
c!fent1ahrer ad agc_ns _&c:ac
prn11~dc
.
n.oDporcll:.conc1:
forma¡'ergo non fim pnuano pr:eíuppolira, & lic talis
pi fine agcure;lic lu111ltter mutano d1C1t ord'.nem elfen-
mutano, qua::naruraltrcr foit, non habttit prinationcm:
ualcm
&
dependent1am ad moucns: & ideo non pote-
ergo clfenttahrcr & narurahrer potell:
c!Te
rnurario fine
rit concipi {;De moucnre elfcnrialiter. !vfaior
lic
proba-
priuarione. Minor illade cffic1cnre, lic probamr; quia
tur, quia ficut aétio c!l: caufahtas agmns, & ideo mo-
mu:ario cam naruralircr, quam cílcn\ialiter, ram rnare–
dus ab eo dcpcndens;lic fimilirer mutatio fou moms ell:
riahrer quam formali cr.t101¡..efr-Dcns: ergo creaturaex
caufalitas mouenris in ordine ad momrn,& fic enrmo-
vi prre<licatorum dícnrialium illius, qnre formalirer de
tllS
a
mbuentC depcndcns e{lc!1tialiter : ergo ficut
[e
illa
p~a!dlCantur.Q\!od
fic
paret,q~tia
omnc pra:dicarum
haber ill:a acl:io &e· Ha:c M111or_ probam1: argumen•
r~anfcendens
infcrius d l: eílent1alirer,& formalirer prre–
ro, quo Pater Ruuius probar, aét10ncm efle cau[ahta-
d1carur de quocunque inforiori cum imbibarur forma–
rcm age nris :quod
fíe
etformatur;quia caufahras
ali~u-
lirer in vltimis diffcrcntiis,
&
vlrimis formaliraribus il–
ius caofre dl il!ud,
a
quo denom.narur aél:u agcm, !cu
lius;& ideo ha:c dl: vera prredicatio : Horno formalirer
aufa;[cd agens dICmir aétu cáufa,ab aél:10n5:crgo aél:io
efl: cnsJubll:antia,crcarura;íed prredicatum creamrz ell:
erit cau[ahtai cius : Tum lic;moucns
e!I
aétu cau[a; maximc rtan[cendcns mutarionem : ergo crir h<Ec foi:–
fcd vocamr aél:u caufa per mornm !m mmarioncm:cr- malis pra:dicario; mutatio ell: formalirer entiras creara
go moms cll: caufaliras mou_cm1s: Ha:c Mmor lic pro-
&
participara [akcm
vt
q110:
ergo
vt qtto
falrem cll: ab
bamr,quia pcr id aél:u .caulatmouens , perquod aél:u
alio,quia eílC: ab alio, cll: definirio entiscreaci, fed non
&
formalirer mouer mobile , feu mutarum; led medio
ab aho nifi a moucnte,ficur aél:io nQfl ell: ab alio,nili ab
moru Íeu mutatione mouet mouens fonnaliter muta-
ageme;atqui non ell:
a
monentc
vt q11od:
ergo
vr quo;
rum
[eu mobilc : ergo moms aur mutario ell: caulali-
ergo efl: caufaliras,& modusmoucnrisJed modus eílen–
GIS
mouentis. Et vrgerur, quia id pcr quod formalirer
ciahrer dicir ordinem ad rcm, cuius cll: modus ,
&
ideo
rcducirur caufa de potcnria in aél:um,
cft
ratio formalís
quia moms ell: modus mobilis
&
formre, dicit effcmia–
fcn caufaliras illius; red ex vi formali morus [cu mura-
lem ordinem ad illa ; ergo fi criam e!l: modus mouen–
tionis,reducimr moucns de portnria ad aél:um mouen-
ris, dicirordincm elkntialem ad illum: ergo non porc–
di: ergo efl: cauíaliras '!'ouenris.Maior c!l: clara,Idco 1n
rit eíli: am concipi morus
&
muratio line moueme,
caufis
mrrin~ecis
vnio lcu informatio, aut materializa-
licur aétio linc agente ; ergo generarío 've[ mutatio,
tio [unr cau!aliras illorum,quia media fali vnionc redu-
[eu moms haber pro principio mouens , 'fcu ef!i–
cunmr ab vnibil.irarc ad aél:um vniendi ,
&
ideo aél:io
ciens.
efl: cauíaliras agcnris, quia formaliter reducirur per illá
~onrra
Terrio,quia morus vtmotus,íeu muratio cll:
l
G
ag~ns
a
porenr1a caulandi ad aél:um cauíandi aél:iuc :
ficri, via,(eu íluxus, deber oriri ab influemi faciente&
fed etiam moras reducir motiuum' ad aél:mn mouendi moucnre,quia
a
fe non cfl:,neque haber eílc; alias
e!fer
aétiuc: ergo moruseíl cauíaliras.
~od
demonílratur,
emitas
it
fe,&
independens,& lic erir Deus :
~od
eíl:
quia
o~rns
mmario vcl efl:
it
ie,
vel ab alio
.>
fed non maximum abfurdum, quod onmium minmiffirna im-
a
[e:
v
abalio; (cd non
vt
quod :
ergo
vr
quv;
ergo
perfcél:iilima entiras lit cns a
fo,&
Dcus. Qi¿od ctiam
cll: ca1
ttas alicuius, non
~lterius,
fcd moucnris :ergo
amens non dixir : ergo moms vt morus,
&
muratio,ell:
ell: catl,aliras mouentis.Irem quia moucns dieir rclario-
formalirer a.mouentc,& facientc;ergo haber foum
e[–
nem ad mobilc
&
mu ratum; [ed ill:a relat10 non fonda-
[e
dependens ab illo ,eflemialiter: ergo cll: principium
cm in fondamentoprimi generis,ncc rertij :ergo in Ce-
illius, quia principium, vt fopra diximus ex
Arill:orel~,
cundo genere;ergo caufa: ad cffcél:umiergo moucnseft &D.Thom.cll: a quo procedit rcs;[cd mmatio haber e[–
caufa mouenris,refpeétu
mw:ati;cr~o
moucns in quan-
[e, & procedir
a
mouente & eflicienre :ergo generado
tum caufa, deber habere cauCalirarem; (ed non d t alta
formalircr vr muratio,habet pro pnncipio mouens,úcut
caufalitas nili morus,licutnonell:caufaliras agemis,ni-
aél:io agcns.
fi
aétio:crgo morns fcu murado eíl:caufáliras 111011enris;
Dices, moucns eífe extrinfecum refpcél:u morus, 17
{ed cauíalirasdepcndcr eílenrialircr
a
cauía,
&
non po-
&
lic 11011 e!fe principinm elfenriale,de qno nunc loqui–
tell: concipi fine illa,& cauCa cíl principium caufalira-
mur.
tis;ergo mouenscll: principium morns.
Contra, quia ve! cll: extriníccum, quia gencrario
5
Secundo lic probatur : Maioremdependemiam di-
non compon1cur ex agente,& hoc non Cnflicir, vt non
1
cit muratio ad monens,quarn mutatio ad priuationem,
lit
principium; fiquidem ex priuarione non componi–
&
vr mundius loquar, maiorem connex1onem haber '
rur clsentialircr generario, nequc ex materia aur for–
cum illo, quam cum ill:a; [cd nihilominus prinario ell:
ma ; & nihilominu¡ per vos eíl principium: ergo fi–
principium morus proptcr connexionem pcr vos: ergo milirer mouens licct non componat gcnerarionem,po–
a
forriori deber FÍÍe principium mouens, (eu caufa efti-
rerit e[se principium,vel eíl:extrinfocum,quia non dicit
ciens generario1\is. Maior probatur, quia mmario,
[m
generatio,in quanmm morus, ordineru c[sentialcm ad
m? tus non folum cffcntialircr [ed & naruralirer porefl:
mouens,& hoc cfl: falíum,vtprobarum manct:ergo mo-.
fieti Ílnc priuationc;atqui line moueme, fou efficient,c:,
uens eíl principium illius.
nec namralirer potefl: elfe,Íed tam namralitcr,quam e[-
Contra
~arro,
quia aél:u rcaltrer ell: monis: ergo
1
8
fentialirer petir moucns: ergo maiore1'1dependcnriam
realiter moms dicit rclarioncm tranfcendentalcm ad
&
conncxionem dicit murario [cu generado cum mo-
agens,quia impoflibile cll:, vr eadcm emitas realitcrdi–
uentc
&
efficieme,quamcum priuatione.Maior hrec lic
car relationem eífentialcrn, & non dicar effemialern
probarur,qc1ia prodnél:io Elememomm in prima mun-
ad vnum rmninum.licur quia inrelkél:us & voluntas
di condicione foit vera mmatio ; ícd talis mmatio feu
dicuntordincm clfcnrialem ad obieétum, non poífont7
generario fuir naruralitcr fine priuationc : ergo iam
in
aliqno fl:am concipi realirer fine rali ordine,
&
quia
mutario naruralirer poreíl fieri fine priuatione. H,ec
materia prima dicit ordinem eífcntialem ad for·
Minor
fíe
probarur, quia li talis mumio habuiífet pri-
~
mam [ub omni
íl:~ru
rcali , dicit clfentialem ordi–
uarionem pr:i:íuppolitam , prre[uppofita foifTct mate-
nem ad forrnam: ergo
(i
gcneratio realirer in quan-
ria fine forma,
&
cum
c~nria
illius,fod numquamfoit
ruin aélio , dicit
Qr,!incin
ad ;izcns ,
e~iam. r.-lit~
\
m