~o
Phylica. O
i(p.
I
I.
'De Natura Principi)•
.i
Socundo, quiaomncscau[z fünt principia; (ed funr
-quacuor genera caufarum :ergo principia Íum quatuor
&non plura.
/lcmianon ell prior, fed pollerior;ergo noh eíl: princi•
plum illius,
Dices: ergo vnio, qu,e conll:ituit errentfaliecr nam-
~
ram, cric princip1um illiru; vnde iam tria crum princi–
pia,marcna,forma,& vmo.
S Secunda f.,mentia aíferit ncc erre tria,Ced pauciora;&
probatur,quia forma non potdl erre principium: ergo
íum pauciora tríbus.Amccedens frc probarur,quia ideo
cll: forma principium gcncrauonis , quia rcnnínus
&u•
im,cll:,ín quern 1cndi1,vr docuit Aríftordes; (ed rermi·
rius
díc
non potcll : ergo nec prmc1pium. Probo Mí–
nerem, nam rcrmínus generati<>nis ell: td quod
fic
pee
generationcm,aur generatur;Ícd furma non fic,ncc ge–
necatur fed rorum compofrrum ex forma ,
&
ma–
ccria :ergo hoc rorum clt terminus generationís,
&
non forma.
Sed contra, quia vn10 percinct ad compofrrum, can-
quam rauo fonnalis, pcr quam mattria & forma cotn–
pofrcum ptincig1ant,
&
ex principio, &
ex:
racione for–
mali non conflanmr duo principia, (cd vnum, quia
principíum pee formalcm rationcm r ducitur in allum;
ac pro1nde ex rali ratíone formali,& ex ¡:.rincipio,cmus
ratio forma lis ell,non duo fcd vnnm confiiruitur in ra–
cione princ1pi¡;vt ex agente,
&
aél:ione, (cu cauíalirate
non fiunt dure cauía: , !Cd vnica aéh1 caufa.
SECTIO
I
l.
Noftra Sententiaproponi111r.
4
p
Rima Conclufr?:
Princi~ia
dfentia!i.a emis natu–
ral is tn faél:o elle, íolum lum du0Jc1hcct forma
&
ma~cria. H~c
ell fcntcnaa cxprclfa Ariílotelis.
Racione frc probamr,quia illa
íum
principia in fuél:o
5
dl'c, qu:i: ipíum ens naturalc intrinfece
lk
dfcntialitec
coníl1ruunt;fod folummatcria,
&
forma frc con!l-imnnc
cns narurale: ergo ens narmale in falto erre, foJum
habet duo principia , nimirum matcriam ,
&
for–
mam.
Secundo probarur,quia certum cll,quod materia
lit
principium,[cd vna materia íulficit ad vnum compo!i–
rnm, & vni materia: (ufficit vna furma, quia ex narura
rei in vna matena non potell dm nifi vna forma; atqui
przter matcriam
&
formam cum fua vnionc , non
ell
neceíl'arinm aliud principium ad compofitum, quod cll:
cns namra\c: c1go el\s naturale non haber in faél:o c[–
fe,nili
duocomprincipia.H.rc Minor frc probamr,quia
vnita materia: vna forma,& forma: vna materia,rcíu!–
rat vnum ens; itaft ad hanc reíul1antiam non requira–
tur
aliquid amplius prztcr d1étam materiam , & for–
mam ;
(ed
nihil aliud ell illud niíi vnum compofrtum:
ergo pr:rtcr matcmm
&
fonnam non requirimr aliud
prinapillm.
6
Confinnarur,quia compoíitum accidentalc ve album,
&
mufrcum, in faél:o dfc íolum con!\at ex forma albc–
dmis fubicllo ipíius vntta,
&
ex Cub1eél:o illius cali al–
bcdini vnito : ergo cempoíirum fubll:antiale íolum
conílabic aliis duobus principiis ncmpc
ex
mamia,
&
fubicélo,& ex furma,vcex aél:u fubllantiali.
7
D1ccs,íubíillenriarr. erre aliud principium compoíiri
namralis; vnde iam erunt plura duobus, qnia compoíi–
rnm
naturale non folinn conll:at in faél:o erre, materia,
&
fom1a; fcd etiam conllatlcx natura
&
liibfrllentia,
qua: dl vltimusrerminus& complcmcnmm vltimum
ipfrus cmis uanmlis:crgo.
s
Contra, quia duplcx cll complemcntum : aliud Pri–
nmium
&
elfcntlale, aliud Secundarium
&
pollerius;
frcuc damrduplex compolitio,aha cllcntialis,
&
prima–
ria, alia (ccundaria:compolitioamcm
ex
materia,& for–
ma,cll elfemia\is & primaria; compofitio vero natura::
&
fuppofiulimis,cíl: íccundaria: Vnde fobíhotia non
cóflimic cns namra\c,q11od eíl: natura, fed fuppofimm;
~J
íolum illud cíl: prinapium cntis natura\is, quod c[–
!entiahtcr illud coníl:imit: ergo foppofrtalieas qu:r non
e{\
~m
namu\c.fcd foppofimm coníl:imir,non cric prin–
c1pmm cmis nai:ura\is: vnde clim Atiíl:otelcs & nos
íolum a!Iigncmus principia elfcmialia compofitionis
natu,ralis ,.
ílcn~ialis,lk rcí~c~u.
hni\iS dicamus,qllod
r:uuum f11nt prc;d1éb duo pr1nc1p1a, ncmpc materia
&
rma; Cubfiíl:entia vero cum aducniat poi\ hanc
clfcn–
cialem confütmionem,
aJ
il\am non pcrtinct vt princi
pium,qufa pt:\ncipium íl: priuspñncipiato:atqui(ubfi-
Secunda Conclulio
t
tria
ÍUnt
principia gencratio-
1
CI
nis c!lCmialia ipfr• Primum cll, marcria prima. Secun–
dum,principium integratur ex forma & compofiro;ita–
quc non folum cll: principium,aur forma, aur compofi–
tum,Íed vtrumquc,quia cum forma in tantum
lit
prin–
cipium,in quamum linis generationis,& fpec11icatiuú
il1111.s,& non folum {je lims generationis forma,fed ctiá
compofirum,quia gcncracio ecndit fimul ad educendam
ve! vnicndam formam, & produccndum compoGcum;
indc ell, ve non íolum frc principium generaeionis fic
forma , Ícd etiam compofirum curo hoc ordine, ve
ex
forma tanquam ex fine proximo, &
q110,
& compofiro
tanquam fine vlrimo, & qui,confletur vnus imeger li-
nis quod,
appellams,& erit fimiliter complemm princi–
pium, frcuc complctus finis gcncrationis. Tercium
el!:
caufa efficiens, fcn mouens, quia illa funt principia
cC.
Ícnrialía gencrationis 3 quibus d!Cmialner pender; íed
a
materia prima
&
forma,
&
ab agente , aut moucncc
depender erremialirer motus,Íeu generado : e1 go ma¡c–
ria,forma,
&
agcns [une principia gcncrationis, Maioc
euidens cll; Minor fic probacur, quia modus rci depen-
der elfentialiter
a
re cuius ell modus
form~ produél:~,&
marcri:e primo:, in qua recipimr,
&
agcntis
a
quo pro–
ducitur, fcu oritur : ergo materia, forma,
&
agens Cune
principia.
Confirmatur, quia omnia illa ad qux dicit ordinem
l l
dfcmiakm, & traníccndcmalcm, [um
principi~g~nc
rationis; fed ad caufam dficic:mcm ad materiam & for·
mam , dicit gencratio ordincm ellCmialem
&
rran–
ícendcncalem : ergo ilta u'ia
ÍUnt
principia gcncra–
tionis.
Dices cum Paerc Ruuio , gencrationem poí-
12
[e duplicircr concipi, ve\ íub racione formali genera–
riohis,quo pado cílC:ntialirer
cll
mutatio,aut íiib rario–
nemaeeciali aél:ionis, & fub prima confiderationc in–
trinfecum ordincm dicit ad terminum
a
1110,& ad qui,
qui Íunt forma
&
priuatio, agcntcm ve fic non refpicíc
fcd íub rationc adionis , quafr marcriali1er incluía in
ea,& ideo agens non cll: principium intriníecum genc–
rarionis namralis,vt gcncratio ell, íed adionis tamum,
&
ex confequenti principia gencrationis ram um funt
tria ab Arill:o1clc deíignara.
Sed contra primo, quia in Íentcntia Patris Ruuij,
13
Gencratio vt gencratio,formaliter ell: mmatio; (ed mu–
tatio
Vt muratio , forma\itcr dicit dcpcndentiam amo–
UCntC ,
qui cll cauía cfficicns : ergo g
encratio vt calis,
formali1cr habct pro principio cauCam cfficiencem.Ma–
ioreíl: ipfa íencenria: Ruuij. Minor íic dcmonl\ratur, ,
quia omnis entiras creara
cíl
ab alio fonnalitcr, ve!
vt
9"º•
vcl
vr
quod,
íed gcneratio vt mmatio formalitcr,
ell: encitas crcata formaliter: ergo gcncratio ve gencra–
tio, formaliter ell: encitas ab alio dependcns formalicec
,,,,
q110d,
vel
vr
qt10;
(cd mutatio non depender ah alio
v1
q11od,
quia cíl: ficri: ergo
vt qrin;
ergo generatio
ve
1alis,focmaliter depender
a
cauía cfficicnrc,(cu moucn-
tc
formalirer: ergo vt 1alis,formalitcr haber pro
princ.i~
pio non folum matcriam & formam,[cd etiam ctficicn–
tcm
caufam.
Confirma