D. P AV LI C 0 M M E
N T.
46J
uldatur.QtJod
deniqffubdidic.Secundum propofitum
grati~
Dei.)
Slgnif1cat
Deum ; ;
largicace
fualpr~defiinauiffe
iufiiciam,
&
falutem reuera credentibus impartiri. Sicut
&
Dauid dicic, Bearimdinem hominiS
cui
Deus acceptam fert iufhciam fine operibus.) , ,
Latini codices accepco habent,mendofum cfi)nec ullum habec fenfum. Q1od uero di..
cicur, cum Deus acceptam
fert
iu fticiam, Latinus loquendi modus efi, arque eiufmodi
fignificationcm habee, Deus ha bet iufhuam pro accepca ab illo,
uidelice~
homine,
qui
nondum opera legis exercuic. ued quomodo habcc accepcamc;'
~roniam
illc
ett1
non
fert ad Dcum opera legis,fidcm camen iam haber. Quam fcilicec hdem, uel ipfe hom0
Dco in primis obtulic,pofimodum augenti uel Deus largtrace fua fidcm p1incipio
pr~
...
fiiric, dum ad hanc hominem miraculofa quadam opera copulic.Propcerca iufium eum
fccit,& repucauic,quafi gratis, qui nondum opera foris ad iufticiam conducenria pcrpe..
trauic. Imo
&
nonnunquam opera cocraria
fecir.
Quod quidem Propheta dcclarat,ubi
.
fequicur: Beaci quorum rem1ff:e funt iniqmraces,
&
quorum
ccda
funt peccaca. Bea..
~,
tus uir, cui non imputabicDominus peccacum.) Ex his planeconfpicicur) hominem,,
fape
peccacis onufium
ad
fidem
a
Deo mtrabilircr prouocari, accp ica pro iufio haberi)
gratisC:tJ fide iufiitiatp qonatum ad beacicudinem
pr~parari.
Enimuero fodix ac fupra
modum diledus Deo, bene(p fortunatus iudicarm aDauide, qui fine operibus, id eft,
offictjs prcrcedentibus,Gne labore,gracis mun
us
qcrpernum reportauic.Vbi dicit iniqui...
tares,delida fignlfkac per maliriam perpetrata . Vb1 uero peccata)per infirmitatcm com
m1ffa
declarat. Vbi denique peccacum
commn~c
c :rnc1is
&
origin ale uult intelligi. Pee
Cl
rurfus
ceda dicunmr diuino confpeetui. 0Jicr Deus non afpicic ad
hoc,
uc
puniat.
S imilirer non imputat
p~cawm,
fcilicer ad uind1a<Jm.
Eillfmodi
uero gratia
pr~defii
...
nat'one
qu
dam paucis conceffa traditur. Qrrcmadmodum Paulo Omilibusep diuini,
tus compuH1s ad bonum. Remifsio uero
p
ccatorum 1am credenti concdfa, uel non ...
.
dum operanri plmibus concigiITe uidetur.
Beatitude ergo hcec in circunciGonem tan,;
tum peruenic, an etiam in GentiHtatem. Didmus enim quod repucata
eft
fidcs Abrahf,,
ad
iufiiciam. Quomodo ergo reputara efic:' In circuncifione, an ante circundfionem':',,
Non in
~ircunctf1one,fed
anre.)
~1~ritur d~
eiufmodi gratia, qux uocamr iufiitia
fi. , ,
dei,per quam gratis remittuntur peccata,qua! nonnunquam per folam fidem nullis me...
ricis
operum prcrcedenttbus credencem,repu!at reddic(p iufium,& nonnunquam etiam
male
hadenus operatum uocat ,.atque iufhficat.
~tcrritur,
inquam, num circunciGs
duntaxat conuenia(, an etiam non circuncd1s "qualiter
concedatur~_
Refpondemr,
&:.
~qualiter.
Siquidem nondum drcuncifus fuerac Abrabam,quando tides ipfa fine ope–
ribus
pr~cedencibus
reputara eft
illi
ad iuflitiam.Ante Ifmaelis naciuitatem,circuncifio
uero fada efr,Ifmaele prope
iam
adulco.J
Circuncifio non est iufiitiie cau{a,
fed
frgnum
iuftiti:e, q11:e
en
perfiJem. ltem
promiflio
faCla fuit
Abrit•
h:e,no1i propter
legis
opaa,fe.l
propttrfidem.
Cap.
XX I I I I.
E
T
Ggnum accepit drcunciGonis,ugnaculum
iuRiti~ fidei,qtl~
eftin non drcutt
~;
cifo,
ucGr pateromnium credentium fine circuncifione,
uc
reputetur&
illis
ere... ,,
dulitas ad iuflitiam,atq?
fit
pater drcuciGonis,no his tancum, qui funt ex drcun... ,,
ciflone,fcdhis etiam,qui fedantur uefiigia ndei,quf
efi:
in
patre nofiro Abraham,,
ante circuncifionem.) Pofiquam difputatum ell ad beaticudinem
ilJam,qu~in
pecca... ,,
to rum remifsione conuftit,no
fol
um
circuncifls,fcd ctiam
no
drcuncifis a:quecongrue
re,id(p exemplo Abrahcr probatu,qui ante circuncifionem per ndem ipfam ab ipfo
Deo
iufliciam & eiufmodi beatitudinem eficon[equutus,reliquii erat,quid fibi uclit circun–
cil1onis officium patefacere, ne forte frufi:ra uideatur induda, quandoquidem ipfa non
iuftici~caufa.
lnquit ergo Paulus, earn tanquam Ggnum atq; fignaculum effe diuinitus
iqfiicutum. Signum quidem futuri, id efi, fpiricalis circuncii1onis effidendz per Chri.–
fium. Signacutum uero, fiue
fl
gill um ipuus
iufiiti~,
quam
Abra~am
per ndem efr
ade.–
pcus.EA:autefignaculum eiufmodi affedionis Abrahf
pr~cipueduobus
modis.Quan
tum
fcilicet ad hoc ipfum quod crcdidit,& quantii ad crudelicatis effedu.Credidic enim
promiffioni
de
progenie
propaga~a~
.V
c
conucnieter
figillu
in mebro propagationis ac-
ccpcrir