DE IMMORTAL. ANIMOR. LIB. XV.
119
f~cii( m~ns
appelletur,
ut
fpccici unicz Gt
unicus intclleClus,in
hoc orbe inferlori ( ut
nonnulli
ipfum interprecancur)cocus ubicp.Conflare quippe hunc hominem quern
ui
dcmus~exaflimat
ex corp.ore hoc,&anima fenGciua,m nominac iple, lncellediua
uuo
nequaquam. Sed hanc ammam·
f
enltciuam dfe
omni
um
calium
animarum perfedatsi...
mam,a
brutis
f
pecie differcntem. Toe dfe
animas,qu o
t
hominum corpora
oriri
Bloc...
cidcre cum
corponbus.Suprcmam
huius anim;;:c utm appellat
uirtuc~m
cogicacricem,
quam
Gr~dnominanc
phancafiam.Addit animas bdharum habcre a""flimamcem uim
al1quam,p~r
quarnnacuraliinfiindu,quodbonum
fibi uel
malum
fir,
iud1cencfubito~
ac
profequamur auc fugiac.Noftram
uero
animam
habue
uim
ill
am
cogitacricem,qu~
non
nacura- dudu
feracur,fed racione pcrquirac,conmio quoda delibcret, digar,ut con
fuluic,nihil camen fenciac uniuerfale,fed difcurrac fol um per Hngula.
Hal)c
ideo uocac
rationem
parcicularem,intelledum
uero
rationem
uniuerfalem,ratfonem lune parucu
larem
Iocat
in
media cercbri
parckula inter imaginationem
acq;
m~moriam.
Opmatui'
cnim in prima partkula fcnfrim effe communcm,qui
operacioncs quin'I'
fenfuum in fc
colligac. In
fecunda
imaginaciontm
~arum
imaginum
conferuatricem,quas
ccmmu...
nis fenfus
collegerac.lncercia cogicatric-em uircucem iudlcem
corum,qu~
feruauic
ima
~inacio.Inqua rca
mcmoriam,cuHodem iudkioru:n,qux
C"ogiucrix
pocencia protul1t.
Jgt~ur
cogicacrix
uirtus mediz parus'rcgina
qu~
Cfttris
rebus inferioribus
dl
proxima
menci,adeo
uc
mens ill
i
ad fie
ubicp,
&
incelli ·renr1am fuam per eius exple'lc
admlnicu ...
lum,dum Gmulachra rerum in
cogicacricc uirtucc
lucencia,
mentem ad inrelligtndum
mouent.Atcp
hfC
folit
efl
hominis cum mcnce communio,non quia in1elJec1us
fit
pars,,
auc form a uilllfica
hominis huius,qui
ex
corporc
&
antm :\
cogita rrir e
componitur.S~-raracur
enin1
inccl!cdus ab
hominc,&
m cfTencia,& rn
dfendo. Sed
quia prc.efens
efl
ubiq; intdled us
hominis
h uius
cog1tatfoni,ac<}?
ex hac
part icular~cogt1ationc
illc uni·
uerfalem
h:nnit
fpcdem,occafionc!1J prxbcc homo
tntellectut
ad iFeculandum,qutm....
admodum
coloratu
m
lumen oculo ad uidendum.Neq;
ex h.omine
hoc,&
men cc con-.
fin
cur unum
effe,fcd operario
una concingir,una
fcilicec
jnrelledio, quz
ramen non
in
homine efl
ui.lomodoJcd
inmentc fola,in
mencc,lnquam.~b
hominli cogicationepul..
fHa.Neq1
quicquam
ex
111a
tran~c
in
homincm,fed
tora
complecur
in
mente. Non
incel
ligit
homo per
memem a!iquid,kd
in
homine
mens inrelligu.
Atque in
ipfa
mence
ar.–
trn
m
{Ciendf&t
umq3
Cunt
habirus ..
Cogscarrix anima unicu r
puero
a prtma
ems
origin~>
men s UCrO
diu
ro11ca,
Cl.li'YI
flmulachrain cogicacione
func
-adco
pun,
UC
mouea
t_in>
tel!edum.A
:ll
rmant Aucrrofri
duas
dl~
non uires folu
m
modo,fed
fu
bfiancias ex qui..
bus
com~onimr
inrclledus.Sane
uim agcmem _ef1e fubftanciam unam,. capa -em,
uirn
fobffanriam
alteram.Er1Ha nacura
fua lucidam formacricemep ctTe.
H~mc
obfcuram
pe
nitus
acque
fo rmab1km,harum
~rcrna
copula
unam
confla~e
animam fecundum
eff~>
qucmadmodum ex
materia
&
forma
unum fecundum
dfe tic in nacura
compofitum.
lllam incelledum uocant agencem,hanc incdledum formabalem
&
capa
~em.
Cenfent
intd'cdum_agcntem,quia
He
ad us per fe
exifiens>per
fe imelligere feipfum
femp~r,
ica
m
refpidcns effentiam foam (e uidcar,ac
per
fe menres quoque fupernas.
Inrelledi~
nem
huaufmodi
dfe
ipfam
eius efienciam.
Q!Joniam
ue1o ·dfenua
eius ft:mp_erdtinccl>
k
c-1.uicapaci
coniunda,fequi putanc
ut
per
hanc
eandem intelledualem
dfentia
intef,
le&us capax tntelligat fem per agencem
incelledum, cuius illamet
cam
incelledio
efi~
quarn
eflenria.
lncell1gacquin
eciam
mences
fuprriores • Hane intelledionem e!fe
m
incelledu uniuerfo Gue
anima adum unum
fiabilem
&
~rernum.
Effe
qQoque
in
ipfa
patte eius formabili
intelligenciam
alceram, femp1cernam quidem,fed
uariam,tempo...
ra1em
acquc
mulriplicem,
quam muruatur
a
nobis.
Et qui a ha:rec
propius
agenci
i~
telledui)quam
phantafor,ac
propter coniundionem cum tempora1i
p~antafia
tempo...
talem
fortitur
cognitionem,patere pucanc
id,quod diximus paulo
ante,
ut
fctlicet
pto–
pter
coniundionem cum crcerno illo intelledu, cr-ternan\ intelligemiam babtar,cance>
altera dariorem,quanco intelledui agerui
familiar
efi,quam
pbantaflcr.
In
nobis
ue.–
ro
dubiam
mutabtlem(p fcientiam fingulacim aucupari
exifiimanc, ita
ut
uluenr~
Py...
thagora
per
fimulachra rerum in
Pychagor:r cogitatione lucentia,
fdentiam ill•m
col...
kgcrit_
Pythagoricam
~ dcce~~nte uer~
Pychagora
i
~ c~~antibXus
illis
fimt_il•c
1
h
1
ri~
ia
j
~ntc c\,;~ua