4000003580

151 / 1108

• DE IMM 0 ·RT AL•. ~NIM 0 R~ LIB. tl; . i 0 7
t(dual~' aut u.trunq, te~minum retinet in ~ge~te.Per hanc etiam Deus dum fe fpecu!a...
~o uerlacur ~ecum, undrcv uerfat extern a, alqJ uc Parmenides Pychagoreus inquit,rerll
~rbem mobtlem rocat dum fe feruac immob1Jem.Oportec pr~rerea l)eii effe penicus u.;
n1_formem.,quia fuper omni um formas exiflir.lmo & uniform em .quia formacor eH om
1_11~m.Q1od uniformis fimul & omnit.:>rmis eiTe queat, fola intellec1ualis nacura tacit,;
per hau~ enim form am Del feipfam incuendo, fc concipic canqua propriam formarum
omnium rationem. Videc enim in fe quicquid eft CUICJJ propr. um, dum cernic quo gra–
du d1u111Jm form am quodlabet imitari queat,q t1o'uedeflcere,uc eccc dum intelhgit for
mam fuam per mod um uic~,non aurem cogmdonis,m ica loquar,imitabtlem concipit
torrnam ideamci; plantarum. Dum uero im1rabiiem per mod um cogn quidem,
ied non intdligencia! propriam animalis ideam,accv c~ceras eodem pa profecfo
in omnibus qu~ non caf u, fed uel natura,uel P'opot1co fiunc, neceffe dionis fl_.
nem eife eff~di op eris form~. Caufa uero ag""ns ad1oni ad form anon per al ud quic<lJ
d.rigic,qua :n per form am in ipfa manencem. Ne<:F ad certas dirigitformas allter ,quam
uel per cerrns form is,ud per certas formar!-lm ra ttones in feipfa conceptas. Cu:n igicur
mirabllis ordo mun di cafu ordinis experEe confiare non poffit,necefT~ ell in opificis ip
fius inrelligentia for·n lm effc-,ad cuius fimilitudioem Ge eff~du.~.Et quoniam Dei pro
poi1to un.uerG ord0 potiflimus dl.principalis penes illu id~a,dtidea ordinis uniueru•
.l<. ttJO u ao ordmis atq~ tocius haben non poceft, ni!i raciones propri~ partifi omnium
e.< qui;).COCLl.U confiru1f,babeantur.Qj1emadmodum architedus ~difictj fpectem 00
poce1tcodpere,niG proprias partiii e!us coceperit rationes. Propri( igicur in Deo font
omnium ~aciones,ne'B aliuncte rerfi tpedes habcnc ut dHlind;c fine, Cf3 unde habent Ut
fine. Ne~ diuina fimplidcas ob idearum mulcirudine minus efl fimplex, cff performa
unam unocil inmi~uomf}escontueaf.Neq; didcur id~a diutna dfentia, prouc Gmpfid,
ter dt eiferwa,fed quantum huius fpec ei uel lllius efi: exemplar. Q10circa quatenus r•
tioaes ex una eff~ncia plures intelligunt,eacenus plures di cl.Int ide~. RefpedusciJ hu...
iuGnodi quib.mult:iplicantur ide~,non arebus ipfls efficiuncur,imo ab intelledu diuf•
nofoa ad res dfenriam co,.>arante,necw funr( uc ica dicam) reales refpedus huiufmodi,
quJles illi quibus perfon~ dlflingui dkunf,fed pocius incelledi. Sub una aut idea mul
ta & cognofcunmr, & fiunc. Nonnulla eriam per ideam aliorum perfpiciuntur,ucpotc
pa 1Jem boni atcv habiws,malum atq; priuac10,8{ut quidam pucant,per ideam form~
macena.Propriec.ices quocs (ubftanci~ per tdeam fubflanti~ cognofcuncur,qualitaces
uero commu.1es propriis defi~nanf tdei~,quemadmodum Archicedus perdomus ip...
fill~ form,ain om~ia efitcit acc1dencia,qua domu •n aprincipio COmitantur,fed qu~do....
mai iam fad~ conriRgunt,puta pidur~ atg) Gmilia ,per ali s dJfponuntur ideas. Secf
fa ln d1ffdilus quam prnpofuimus,de ideis h1c quafi cafu quodam occaGonem nadi era
d.rnim us. H~c aucem ell,& fJ canes quida aliter latranr, cerriflima Platonis nofl:ri Pia;
tonicorumi.:F fem od & fupra terigimus,&.alias la ti as declarabimus. _ . .
I )Robautmus p~im~caufam uar~os e~e~1';1S foos permulcipliccrn rapieri•
ti~ ordinem c1us q; per nud<l: hmpl1c1sqJ_ nacur~ neceffitacem. Probabt mus d~inceps,uolente Deo,non operari cii externos effedus per mcram intelligentt~
niU accedat uoluntatis affenfus,quod quidem difpucationis huius era" propoGcum. .
Prima ratio. Caufa prima omnia per fc(ut i'! fequencibus oflendemus)ad fin em opd
mum per uias rcd1~mas m?do cong_ruenci~1mo dirigic. ~oc facere ne_quit,n!fi perm–
telledum anticipet finem,dtfcernac utas,met1atur proport1onem, qu~ inter utas dl, ac
finem,per uoluntatem rurfus fin em approbet,ac uiam cal em pr~ c~reris eligat. Hine
Plato in Tim~o,Ph~done ..Philebo,PoJicico,iIIM Philofophos derefiarur, qui nacura.–
!ium rerum caufac;,uel ad forcunam,uel ad ipfam flue materi~, flue narur~ nereffirarern
nferunr. lpfc ucro naturalia quidem exifhmac infhumenca qu~da intelligeri<r" pocius~
cp agentia,Gngulos<}) effeel:us przcipue ad finalem,efRciente,form~e caufam ubiq? re–
duc1c.~1aobrem 11 q uis quzrac Cf; ob caufam terr~ fie rotunda, refpodet,quia uidcltcec
romndicacis idea parcicip•H, ad cuius fim11rrudi. efapien cia m undi artifex idcirco cerra
pifponit,quoniam iudicauituoluicO; boni ipflus gratia fi re meHus lea fefe habere-.
ccunda rat,o.<..hiod comitatur q°tikquid cfi,id cnti,quan~fi ens ~fi1 conucnir. Qµod
· aaI•