1000000224

Traa. III.

Difp.I.

Art.

II:

Q!l~.

III.

Japie~s

eJJ.e, qua;n

gm~it

: Ubi 1nim non eft

inullzgentla

nec

Pptentur

effi~?.otefl,

per boc Paur non tntdligit ip[e

lbi,

fed Fi

-/ius inte!ligit Patri,

projcélO

Patrem

[a·

picntem

effr

focit.

Objiciunt primo

1homiíb: varias fanélo–

t·um Patrum auél:oritates, quibus intinua–

re videntur nos intclligenclo,

cogitando

dicere in corde , & producere verbum

·· .n1emis; ex .quo Verbi divini fimiiem pro–

. duélionem

co!Hg

unt :

Imp

rimís fa

nél:us

Augufiinus

líb.Jc¡

de Trinit.

cap.IO.

Brji,

inquit,

ver

a non [onent

in corde fuo utique

diát, quid cogitat.

·Quod utique probat va–

riis Scriptur<t! textibus

maximc veró Sapien-

·ti:E

DiKerv.m

apud

cogitante,r non

reéle

M.attb.

9·

Dixerunt intra fe, hic blafphe–

.mat,

qu& dié/io flatim exp!icatur

cum

[ubdi–

tur.

Ctim vidiífetJefuscogitationeseorum.

ltem cap.

Cogitabat intra fe di<;cns.

Luc&

Creperunt cogitare Dkentes,

quibus coricludit

Augufiinus,

fl.u&d~tm

ergo cogitationes locutiones [unt cordis:

Et in–

ira:

Jntus

cum

cDgitamus

/ocutio

Vijio

unum efl

..•.

Formata

quippe

rogitatio ab

_re, quam [cimuY, Verliu

ejl, quo'd in

('orde

dicimus

•

Aíferit autem ibiclem hoc effe

tramferendum ad Verbum divinum di–

cens;

Qui[quif hoC'

intelligtre potefl,

ne¡np~

nos

C'ogitando dicere verbum menta/e

;

jam

po–

tefl vidcre

p~r

boC'

fp~culum

att}!!e in hoc

.tf,nigmate aliquam Verbi

i/liUJ

jimtlitudinem,

de qúo diélum

ijl

iq_principio erat Verbum.

Ipfi concinunt s.

Ful

gentius l.-y. ad Moni–

mum;;¿a, 7·

Sir

e.ft,

inquit ,

Ver~Ju.m

apud

tcut eft in

nte

Verbum, Jl?uain car–

con

ium: cum mim men1

apud{e

Verbv.m

habet utique cogitandobalm, quia nihi!a{iudefl

ttpud fe

d1cere, .

quam apud

fe cogitnre;

Nec–

not\ &

Anfelmus in Menologio cap.

2g.

ffcec

in~uit,

ip{a locutio nibil af¡ud

potijl

intelligi, quam ciufdem Sp.jritus intelligenria,

qua cunéla intel!igJt

;

quitr'enim

eft

aliud ,illi

rem loqui aliquam hoc

lo~uendi

modo,

t¡ua~

intelligere?

Quamvis fiatnn in eodcrn capi–

t_e,

fü1uemi

29.

re(hingat hanc locu–

t!Onern, ut fit ipfumVerbumgcnitum. Rur–

fus ca

p. 34•

ldem eftt.

inquit,

fummofpiritui

J~tre,

qv.od

intelligere, feu dker::

Et .ca

P·.46.

c1rca med.

Rem

cogitare

CUJUJ

memortam

babemus

hoc eflrmnre eam difere.

Rej~ondeo ~S. ~at.res

his,

Ílmilibu~

lo–

qu~ndi

.mod1s mhd aliud velle , quam,

quod

d1ca~us, ~

loquamur mentaliter,

quando ahud cog1tamus, five interim illa

cogítatio

fit illa atl:io ; qua producitur

Verbum men4s, five illius ve1 bi in intel–

lel!u fonnalis recetio. Quod non ita exa·

él:e

expenderunc pr:Eter unicum Aurrufii–

num, qui h:Ecfubtilitls inquirens

etian~

Do–

él:ori. Subtil,i

anfa¡~ .Pr:E~uit

Verbi pro–

duéhonem a fimpltc1 cogltauone difiingue–

ret. !taque

c~teri

Pau·es arbitrames ad ex–

plicationem hujus myfierii fufficer.e, quód

ficut nos, quando cogitamus , intra nos ef–

fingimus rei cogitat:E imaginero, quz Ver–

bum mentís appel tur; fic Deus Pacer

fuam efientiam concipiendo efformat Ver–

bum fibi confubfiantiale , quam Verbi

conceptionem ,

impropric cogitationem,

intelleél:ionem appellant; ita quód

fim~

plicer¡ cogitationem cum vera diél:ione in–

terna confundant. Quam etiam fermonis

improprietatem notavit

Thomas r. part,

qu.34. art.

ad fecundwm,

tertium,

apene colligitur ex ipfomet

Anfelmo

loco laudato; nam cap.s8. ait,

SicutPater

eft

intelligens

Filius

efl

inte!ligens,

lpirituJ sanJlus

efl

inte!lige1u; ita Pater ell

drcenJ,,

Fllius efl. direns,

(J'!

SpiritusSan.

éi~J

efl

dicen!S.

Quibus aperte confundir di–

ébonem curo intelleél:ione fimplicí ; cer–

tum efi enim , quod Filius,

Spiricus

Spirit]JS iint revera intelligentes ,

ficut

Pate.r, intelleél:ione videlicet cífentiali ,

non ven) funt dicentes diél:ione produ–

él:iva Velbi .

[anélum

Anguflinum

autem dico, eum

dfe

mtelligendum de diél:ione,

locutio–

ne quafi in faél:o eífe, ita quód, quemad–

rnodum Verburn exteritis prolatum his vo–

cabulis, locutio, diél:io, diél:um, Verbum ,

ta~quarn.;ynonimis,

appellacur, licctpro–

pne loc_ut1o,

diélio.) fint expreffio, fcu

produél:1? yerbi,

quafi Verbum in fieri;

Ita locutlo mterna fumitur aliquando pro

cognitione, quafi in faéto-effe, qu:E cogi–

tatio ftc ufurpata, efi ipfum Verbum pro–

duél:um : Unde fanél:us Augufiinus poft

ve1ba fuperilis laudata fubdit:

Formara co–

gitatio ab ea

r~,

quam fdmus, V(rbum efl.

Objiciunt

Omnis operatio

int~llec1us

cfi intelligere; Sed dicere, feu loqui men–

~aliter

efi formalite-r operatio intelleél:us ;

Er~o

dicere, feu loqui mentaliter eft in–

telligere.

Dlftinguo m

ajore

~fi

intelligere ,

1ra–

dicalicer , ve! formaliter, concedo; for–

maliter taatum, nego: Itaque omnis

op~ratio

incelleétus dici

potcft

intelleébo

~d~