75 / 298
D e Deffinitione.
Art. II.
59
§.
m.
jus
atiqua!'
rroprie tates
demonst rari
po ::sunt. Hoc sen su ? e'.finitio dicitur
ex olic:ire n'.l.turam re1, 1d est, essen–
tia'm. Pler;eque alía: voces in Logica
D e D effinitione rei, quid,
~ qu~tapleJ1:
ipsa vario sensu usurpantur; ut ista:;
sit,
qt'ce eju1 legcr.
ratio , conceptus, argume nta tío, d
f–
finitio ; nempb, modo pro j.psa ope–
ra tione mentís ratiocinantis, conci–
pientis,
&'c.
Modo, pro ojeéto hu–
jus operationis ; ut, cum animal ra–
t ionale dicitur rat io,
&
conceptus ho–
mini . Attamen
a l.iqua nd~
additione
terrni nus ille vagus restr.ingitur
ad
unum cerro:ro significatum; nam adus
mentís dicit\l r .concept us forrnalii, def–
fin itio formal is, &c. At objeé:tum did–
tur ratio objediva , conceptus objeóH–
vus, &c.
Gram:itici alio $Cnsu usurpant def–
fi nitiones nomínum, eum,scilícet, no–
men
cornpositum ,
aut obscururn,
duo bus , aut pluribus al iis simpliciori–
bus e'l.'.ponitur : ut Cosmographia est
descriptio rnu,.Ji
:
Hid rographia
des–
criptio
aquar""'·
H uc pert
ir.et.lEty–
molog ia , quz rad 1cem voci
s affert,
ut
P 1·ovd.m1
e-:>t,
qu asi
p1·octlt
fJidcns.
Sed ha:: deffiniti(Jl!'les vix ad scien ias
pertin<::nt, quamv is
x
iis al iquandó
il lustrari pnssint rerum notiones, ideo-
. q
Je no omninó in scientiis neglige n–
d.:e
surit.
Unum his addam; opera: pretium
non exigu um esse, ut . qui
al iquam
Scif!nt iam
addiscunt , Terminorum
dPffinitíones primúm attendant , eas–
q ue memoria:
rnandent
' ar que
in
promptu habeant; sunt cnim elernen–
ta,
i.no,
&
Principia ,
eK
qu ibus
P.le–ru :
quedemo nstra tiones pende nt
:- acveluti claves, sine quib4s ad doétri–
nam non
p~tet
additus.
D
iUfinitio rei est
Oratio
explfrant
natu ram rei per terminum
de·
signatte.
Di ff~ ct
itaque
a
Deffinitione
N11minis,
quód ha:c soh)m designet,
quam rem per terminum inrelligamus:
illa vero rern
ipsa m explicet : Quam–
quam enim aliquandó, ut explicemus,
q uid nomine velimus, ipsam rei deffi–
nitionem afferamus ,
id
tamen non
semper
fit:
Ut cum quis dicit; se hac
voce, Saturnus, intelligere altissimum
planctam, fingir quidem vagum nomen
acl
rem certam: non tamen iaeó ciare
explicar huj us planeta: naturam.
! ta–
que deffini rio nomine , res ipsa ei su'b –
jeda propria deffin itione explicanda
est. Id fit,
d i m
ideam obscuram dua–
bus , aut pluribus notis, ac perspicuis
exponimus. Aut cene, si
h<t!
adh uc obs–
curae sunt, rursus res olvenda: sunt in
alias clariores, donec ad primas o:nni–
bus perspicuas perveniamus.
Deffinitio reí div idi tur in
Essentia–
lern,
e§
Descriptivam.
Essential is est
quce
rem explicat per principia
cjtu•
n.Jturam constitttentia:
At plerÍlmque
nos latent : Res enim magna ex par–
te nobis soh'im
in not escunt ex qui–
busdam externis dotib us, aut ca usis:
Unde in subsidi um advocatu r deffini–
tio Descriptiva ; illa est,
qute rern e.•:–
pticat per
qutEdam
o ljunéla
:
H is
enim habetu r aliqua rei cla rior Moti–
tia, ut radíx ex folii s, fto ribu ,
&
fruc ·
ti bus innotescit.
· D effin itio Essentialis est duplex:Al ia
dicitu r
Phyrica
,
qua:
rem
explicat_
per partis Physicas,
Materiam , sci·
H
2
li-