1000000219

Previous Page

Next Page

Page Background

De Demonstratione.

Art. III.

etsi

non

1it

in

se ipro

,

dum assenti–

mnr conclusioni ,

eu;: tcm1en

in rua

vir1u e ,

nempe, in determinatione ,

&

ill uminatione, qua impellit intelleétum

ad assemiendum conclusioni, earnque

illi manifesta m efficit.

·

Adde tandem , non repugnare ,

ut

duél:! cognitiones,

quarum

una ori–

tur ex alia , sint simul

in

intelleétu:

Cum

itaque

assensus

conclusionis

oriatur ex assensu pra:missarum , non

videtut repugnare ,

ut

eodem

ins

tanti, quo intelleélus pra:missis prop·

"'ter

e assent rrur, conclusioni q uoque

proµi er 11las assentiatur : lmó,

as~

-s

n

us

conclusionis

i_mpliciu~

conti–

·nernr in 'assensu pra;:misarum, ut io–

;fr;l

dicemus.

Qu:.I!res ,

quid requiratur

,

ut

de–

rnonrt

ratio

gmeret

rcirn1ianr?

R esponde-o ex Arl5101e1e, ante as–

i:;ensum couclusionis, qui est proprie

--Scientia,

'tria

debere e>se pra:cognira;

·· ..nempe ,

.rubjeé.'ium conckuionir

,

prce.–

.M:catum ejur,

&

prlf!rniuas.

De

su bjeéto

conclusionis debe–

mus nosse ,

an sit

? Non enim scien–

•tia est de eo ,. quod nihil esr. Et

pr~terea

quid sit

~

Aut

saltem -, quid no-

·mine ejus intellig amus.? Quod ídem

d~

prredkato conclusionis pra:nosse

oportet; nam,. ni·si q.ua:stionis termi·

nos

percipiamus , nihil de ea cer–

to

staiui porerj,r. At ºde

pra:dica'to

conclusionis non debemus · pr<escire- ,

·jpsum

esse ; Qu ippe hoc

ipsum De–

monstratío ostendit.

De ·

pr<emissis

wr<enosse debemus-

, eas esse neces–

:sario veras. : Neque enim cert ó

as–

sentiri

possumus e:0nclusi o ni·

prop –

ter pr<emissas, nis·Í nobis

c:;erto

prius

constet , eas esse

vera·s.

lrnó , ct'l

m

concl i:¡sionis· notitia oriatur ex pr<.e–

missis

1

e~ certiore~

,

&

notiores esse

nobis

debent, qua:n ipsa cónclusio.

N a m ,

ut inqait Aristoteles,

prop–

ter quod unumquo.lque

tale

,

fg

il–

lud

rnogfr

;

q uod tamen axioma so–

lum locum habl!t, cum duo

li–

quid

p:>.rticipant ,

ur

ab

ud

aliud ddfundarnr.

Unde ,

Jicct horno

ebrius

sir

propter vinum ,

&

fat ig:i–

tus propcer pondu"s ; diri tame n

oe–

quit vinum esse mag1s ebríurn ,

&

pondus m agis farigatum; qu fa nec

vi~

nurn

capax est ebrietatis , nec pondus

defatiga rionis, 1-icet earn causer:..

At,

cum forma utrique com rn!lnis est,

ea.

qu e suscipit magis ,

&

minos ;

t um

vere di citl:H, magis ei inesse,

a

quo

in aliud redundat: Sic Sol planetis lu–

cidior est,.quia il·li ab-eo

i-11.umtnan–

tur: cor ca:teris

membri~calidius

est,

&

vivacíus , q.uia ab eo in íHa calor.,

&

vita redundant; atque eo sensu

pr<e·

miss.;;e d.ebent nobis esse notiores co n–

clusione, quia ha:c

prop~er

illas nobis

innotescit•

~.

n.

An

Demonstratio

necesrít'et

fntel-

Jeffum?

e o Ne L u s 1

q.

Porito auensu

iuarum

é!emons–

trat ivarum

,

int

r

ita neceuitQ–

tur ad

anen".rum conclurionis

,

ut ab

eo

nut/11 modo·

abninfre

por.rit .

Ita

S.

Thomas

1.

p.

q.

82. arr.

:2.

Natura–

liter.,

ioq.uit ,

8

ex

nccersitate

hieret

inteJleélus

p1

inápiir

~

&$

conclurioni–

bur habentibus neceuaril'Jm co11nexio–

nem cum

iltis.

Probatur : InteHeélus non

potest

no n assentiri ver9, sibr manifeste,

&

e vide nter proposito; atcpi po-sito as–

sensu

prcemissa.rum ,

co·nclusio

spon,

té