1000000215

QU~ST.

IX. ART. JV.

z.29.

AR T I CU L U S

IV.

Utrum fixarnm scintillatio ex tremulo aeris motu

proveniat.

•

376. ..L'\..rbitratus fuit Cardanus (r) , fixas scintillare ob ra–

pidissirnam cderitatem ; Newtonus autem

(2)

propter motum tre–

mulu~

aeris. Alias (3) alii excogitarunt causas, scilicet vel lu–

men vi v·idius ex pleno gurgite interne redundans, atque ita per–

cellens reticulares ,membrana:: fibras , ut trem rem in eis excitet;

vel irrequietum vaporum motum, vel motum fixarum circa pro–

príum axem, propterea quod cum particulis constent, quarum

alia:: sunt aliis lucidiores , in rotatione modo vividius , modo de–

bilius lumen projiciant ·, sicque scintillare conspiciantur.

377. Videtur autem ita dicendurn. J. Quia si alia potius quam

tremula:: radiorum vibrationes orra:: ex moru tremulo aeris , esset

causa scintillationis fixarum ; ratio reddi non posset , quare fixa::

non scintillant visa:: per telesc:opia brevíora ,

lata:: apertura::;

•scintillant vero, si per longa telescopia videamur, ut

N~wtonus

observat (4). ScintiUationis ergo fixarum causa est aeris tre–

mor, quo vibrationes radiorum tremulce fiunt. ,

3· de subtil. Vide Scaligernm Exere.

3· in Cardan.

( 2)

Opt.

prop. 8.

(3) Fortunatus

Biixia Phys. part.

§.

3656.

G oudinus loe. cit.

(4) Sic enim scribit loe. cit.

Stellte ist,e non scintillant, rnm as-

piciuntur p e1· tdescopia, qitte latas lzabent ape1·tttras. Et_enim lmni–

nis radii , qui pe1· diversas partes aperturte transeunt, trrmunt sin–

,g1tli seorswn

;

v.:iriisque

contl'arHs tremoribus

incidunt uno eo- ,

demque tempore in diversa puncttJ in fundo oculi; celerioribus utiquc

motibus,

confusioribus, quam ut separatim sensu percipi possint.

Qute c¡uidem omnia pimcta constituunt unum lt1tum p unctum

luci–

dum

comp~situm

e.r: multis illis pzmctis trementibzu motu celerrimo,

vib»ationibus brevissimis inter

confuse

insmsibilite1· p ermi:r:–

tis

;

ejficiimtque ut Jtella j11Sto /atior videatur

itemq11e sine itflo to–

tius tremore, qui quidem smsu pe_rcipi possit. Telescopia lonza e!fice-

1·e

poterunt

ut objecta videantur lucidiora

ampliara

at nuiJo

modo ita comparari; iit confusioni isti , qittt e:1: aeris tremoribus ori–

tur

1•emedium ajferre queant.

Quis dubitaverit, quominus Newto–

nus , qui nova adinvenit telescopia catoptrica, sive mere reflectentia,

ex speculis composita , ad cavendam refrangibilitatis in;equalitatem,

sua: n,µllo modo caveri poterat in, lentibus sive .sphxricis ' sive parabo-