·',14
€
O N - T R O V E
·R
S 1 A .
IV.
lnt~rim
hin<= monitul!l
yelim
leél;orem .cavendu
m e(~ea
Petro
de Marca ;
qui forte
cogn~fcens
Prmetp'es no_n efse
can~num
pro.xu~?s
ex_ecutores ,
at9~e
id
munus
ab
e1s prreíb.nd11m, ub1 Eccleíia 1pforum aux1hum tmploret , dtJUt
lib.
4.
cap.
7.
num.
6.
Principes , etfi canonum e-xecutores non fint ,
attamen
exaélorer effe debere.
Vérum, t:ii mea me fallar opinio , iíl:e auél:or verbis lu;...
dit. Sane illud eíl: .cancnum
executo~is
officium , ut quod canones ipfi prreci–
piunt, omnino obfervetm:::
arg~
l. exeéutor,em
3.
c.
de execut. rei judicat.
Cum
vero executionem
exigere
,
nil aliud fit quam velle canones fuo effeétu non fru–
flrari; quod, qurefo., difcrfmen adinvenire oíl: inter
hoc
quod Princeps
fü:
ca–
nonum vel .executor , vel exaB:ot?
Si
proinde ad Principem , ejufque judices.
canones exequi non fpeétat , tum <!}uia cmlibet . reipublica: id juris tribuen–
dum, ut ipfa füarum legufn executioni incumbat, tum quia Princeps non de–
ber qu::E potcíl:atis EcclefiaO:ic::E funt-, fibi tribuere ; -neque
ad
ipfüm pertinet
canonum executionis etfe "exaétorem. Quod ' fi exemplo velimus rem
ipfam
fub oculos ponere; palam fiet , admiffis appellationibus
ab
abufu,
ipfos
dum–
taxat Principes ñeri canonúm executores , Judices vero Ecclefire executionis
tantum miniíl:ros .. Demus e.
g.
lata
ab Ecclefia:
Judicé·
inter
duos clericos
fen–
t~ntia~
alterum appellare
ab
abufu, quia
a~rma~ '
co~tra
receptoscanonespec•
care. Si tune Prínceps, vel ex ipfius auétortt.ate rnfenor Judex abufum inter–
fuiífe pronurttiet,
c~ne
nil
ali~d
· pra:íl:at
qM~m coge~e
' · .ut Judex Ecdcfiz
fa–
cris- canoni'bus obed1at, atque mtegrilm refhtuat qmdqu1d
in
legem ac9;um efr.
9._uid
efi
autem .exequendi. potefiarem, five_,
ut
ajnnt;., executivaq1 habere,
ni–
fi
p9lfe
ad obed1endum eos compellere, qmbus lata lex eíl:
?.
Intenm vero dum.
Frinceps totum
executioni~
munns fibi atTumit , Ecclefia: Jud1ces executionis·
vult tantum e-ffe miniftros, ab dfdem can0nmil executionem exigendo.
Quod ·attinet
ad
alterum
1
caput,
ad
defenfiot'lem fcilicet, quam etiam deri–
cis
Princeps poteíl: impertiri,
fi
opprima1uur, obvia eft
ref
ponfio • 111ud igitur
animadvertendmn
non
aliud ·agere ·poífe, qui aliqt1em defendit , quam quod
age.reipfi 9ppreífo liceret, fi 'viribus p0lleret; natn . iltum .defendeos defenfi
juri innimr •
Si~ut
vero unicuique cot'lceditur prcrfentem injuíl:am v_iµi vi re-.
pelleJ.·e, ut dum· quis gladio petatur;
vel
velit aliquis ·rem ipfius ab · illo
a.u–
ferre ; ita poft infliétnm vulnus. vel pofl: rem ablá.tam nemini licet
fibimet
jus
d~cere,
.,civiüm enim falus
reipublic~
Moderatori commiífa eft, ne
fi
quif–
que fibi jús' diceret
~
·
vel
injurias ulcifceretur, quies publica turbaretur
:
l.
non efl.
/ingulis
176.
ff.
de
re~.
jur. l. nullur
14.
Cod•. de ,7udic.:
Si proinde
n_m1
licet civi ínjuriam 1am
pa~o
ab al tero cive vim adverfus illum adhibere , feu.
aliorum etiam auxilimn implorare , fed debet, ut fibi confulat , foper.iorem
'judr~~m
adire; multo minfrs: íd pra:íl:are valer faculi adfcitis viribus adverfus
F.cclefi<J! tribunalia; ·,a quibus injuriam paífus eífet, fed debet a füperfore Ec...
clefire judice expetere, ut ab eo , quod inferior mate geíferit , corrigatur ..
Idem dicendum non folum
fi
agatur de injuria jam
ill~ta
refarcienda , fed
&_
fi de injuria inferehda fermo
Gt ,
ut dum Judex , fpreto . juris ordine ..
ahquem _a fua potfeffione dejiciendtim cogitet. Cum
&
in hoc cafu remedium
a facris canoníbus confritutum illud
fit,
quod injuíl:itiam fibi inférendam
ti–
mens appellet fuperiores
Ecclefi~
judices ,
tune" etenitn non amplius locnm ha–
bet executio, ut ex
cap.
16.
&
H·
de appellat.
&
cap.
7.
eocl.. tit. in 6.
non va.–
let extraneam vim cbntra Ecdelia;,
judices adhibere • Illud addendurn qu0d.
~uamvis
de inj'ufio d-amno, quod impedid, hec deinde reparari poffit , aga-
J
tur
~ ~1ff;icile
permittc;ndum eíl:, ut quifque vel . propriis , vel adf.citis viribus
ud1c1
f~ ~pponat
, ftrnper etenim verurh eft
n~n
p:iti cujufcumqne
reipubli~
e~ condit~onem
ut civés fibi jus dicant, vel remedia , qua: leges non
doc~e
rmt
~
adh1beant -: potius etenim alicujus paniculáris civis damnurn perm1t-
I
tea-