29 / 648
OPUSCULUM
r.
l~
ratio ad homines in vera Religione continendos non efi
fufficiens,
&
natura';
lis Religio Ilobis 110n fuificit, (ed revelata efl: neceílaria •
.XXI. Duplex his addit argumentllm
Genuenfis.
Primum ex ipfa naturz no·
nrle corruptione petirur , alterum ex incomprehefibili natura Dei.
(40)
Nemo–
homin1lm, efi,
ait cicarus Auétor, eUJus verbis mí ·nunc liceat,
qui non agno..
[Cllt, naturam [uam e/Je cornlptam, in primis in eo, quod perpetuo contl'a rationem affeélibMs
agitamuT, quodque videamus dona, probemufque
,
mala'feljuamur. Hinc {acile deducere
poteft, genus humanum aliquo fui crimineea corruptionis evafifJe,
&
lam
aIre
defcendiffe •
.Ex quo illud etiam conficiet, indigere nos aliquo medio pOlentiffimo, ut
natur~
integritatem
reGuperemus
•
.Q.uum autem nec fola illud ratione nofira excogitare poffimUl, nec viribus
prltfiare, id quoa tot irr iti Legislatorum
,
&
Pbllo{opborum conatus ofiendunt; a Deo
utrumque exclpere dehemus. ReligiO- ergo naturalis,
UI
fit per{efta. revelatíone
&
gra–
tia Dei índiget.
Venio jam ad alterum argumentum, quod hifce verbis a
Genuenfi
proponitur.
NatUt'a Dei incomprtben{rbilis efi finitllt rationi : ergo Jala ratione naturali
neq
ad~quate
intelligere, qUlt Deo debemuJ, nec inter tot poffibiles extrinfecos colendi mo–
dOl (nam
&
bi
in focietate funt necefJarii) quifnam Jit Divine Naturte accommodg- .
tior.) eique gratior. Itaque
&-
ad
bifC necefJaria omnino efi divina revelatio.
XXIT. Quare quz hadenlls protuli argumenta, ea aptiffima funt homini
non
pervicaci, ac ratlone flla reae utenei convincendo, naturalern ReJigjonern non. .
-effe
hominibus fuifidentem, ipfi(que necdfariam omnino eífe revelatam etiam
Religionem. Neque
vera
neceífaria ea horninibus dumtaxat efr in pra'fenti cor–
ruptionis, atque ignoranriz Llatu, fed necelfa,ria fuiífet etiam in fiatu natura:–
integra:' .
(4'1)
Nam f>rimo plura· [unt in vera ReJigiolile dogmara, qua=–
omne
natura:: lumen ex-cedunt, quamvis fplendidum ipfum {ir, vegetuffi.J atque
efficax. Quis enim Cola naturalis rationis vi vel Dei fyfiema in rerum crea–
tiol1e
cognof-cere , vel Providentia' ordinem pOmE: ferutari
?
quis origina,lem
hl1mana: natu.: fplendorem intelligat, n.l'turalis depravationis cauffas,
&
circllm-
fian-
.niI
perveniri p/Jteft; quem quidem l",bor,m pltliei [ubire v oltln!
pr~
amorl fc imtiP- , cujus tllmen menti- .
bUI hominum narurllle1JJ Detu in[eruit Appetilum. SCCfmd1lltJ il:co1iv ,enim s eft
..
qu~d
illi, glli ...d ·
pu.dilh
veritatis cogllitionem , {eu inve»tionem pervenirem; v ;x "ft long/1m tempus pertingermt .
tum propter huju[modi verittU is profundillltem,
IJd
'1UII111 eapim dllm, t er v iam rlllio12is, non priur
niji poft longum exercitium intel/ellus humllnus ídem us invenim r ; tllm etillm propter multa ,
'1'(1-
pru:;¡¡iguntur,
ut tilifium
eft: lum· prour hoe. quod tem1'0re jllvenmtis ,ptm di·tler(is mOli/ms 1'4/fiO–
num
"''';-,.-.
p"B(W.4.f.
lJ./J~.
eft apt4 ad 111m atu veritlltis cognitio1Jem
,
red ir; q'uie{e'tltdQ
jit
1'ru–
"em,
&
J
(tem
141"
ain......
~-
f'
.r¡h"r.
).
remJfl'Jcre! itil"r huma/1um getluS'
(
¡"
[011#
ration;; 'IIia
lid
Deum eognofcendum ¡Meret
~
111
111RXf~/S
rgnoranNi. rene.e"."
v_~
Del
t O$7J;tio,
tn
hominu
111ax;me perfeltDs,
6-
bonos
fa,cu
'.
mn
niJi. qtllbu{dam pll!JelS
'.
&> .
hl~ pIlJ~
....
• ,,---.
Jo./'
--..
~,.;.
longitudinem, proveniae.
Tert'i~,,! mcon,?8tJte1J~
eft, lj
,u.od.
tnrr:eft~g4t>tOm
rll"onts hlemllnP-
p'/eru,,!~'Ir:
ftlijitlls admircemr propter delJl/rtatem mlel/eElNs
noftre
In
}udtcando
&
~h~l'1tar~tttttm
JleYl1Í'lI{lIO–
nem.
El
ideo apud multos in dubitlltione rummerenf ea, qtl& [,mt v r:ri./frme
etla,"J
demo~ft"Jt":
dum vim demonftruionis ignorant,
&
pr.eciPue eum
vid~ant
r:
di ,?erjis ,
~((i
f
;Jplmt~,. ~/eumur
2
divet[1I doeer;. lme/"' multa etitl11') veril-
qu~
demonftrllmur) tmmi[eetur altc¡uando altquld
/41[11"'
quod
i'JOn demonftratur) red aliq#1I probabili vel [ophifticII" ralio"e 4!eri/llr,
q~1.
interdum demón...
Jlrlltio reputlJtM.
Et
ideo oportuit per viam Fi1ei, /ixa eertitudine, ipram .veNta/em
d,
r.el!u~. ~¡v,..m$
hominibtes exhiber'i. Salubriter .ergo di-vin-II providh olementia )
lit
e'fI
etlRm quw, rtltio I"nvefltgllrl
1
Dté
ft,
Fide
fene'~dtJ
'Prl>ciperet, ut jic
"(I1tfhe.s
de
f lleilí pof!ennl¡iv¡'u,
COl"ti.Ai01Jis
!artitipes 4!e,
&lIb[–
'fU'
dllbitlttiom,
&-
m·o"e. Sino eft quod Ephcf.
4.
dic itur (Jllm n01J ambuleflS fcut,
&
~ntes
am–
bul""t in vR4úMte [cnfrts fui, tenebris ob[eurlltum hllbcntes
in ~e¡¿e{!um.
)
Et
¡[all.
54.
(Ponam ':mi-
ver[Ds
fil~os
tuos doElDS
4
Domim.)
'
.
.
_
_
(40) Vide
Ge11uenfem,
(
Id'.
cit.)
qui
duo
11'.2(
a-rgul'l~eltta-
'rhedl'oglca
dIe
anlllladvertlt.
(4
1 .)
Labi auillladvertit
P. de Rubeis
vindices Heterodoxos "Religionis revelata!.
qui neeeffariam
t
Ae utiiem hominiGus tevelationem aivinam vindicllntes, íJrgumenwm rumunt veluti prlC¡puum ex el
eorruptioms
&
ignora~tÍl.
flll!U, in 'quo nll[ei homines
'expe~¡mur.
Qucfre
qt!3mvis
t~o~ a.-gul11en~ul~
.
clurimum contr:l
Deiflas
probet;
demonllral1d~l1
lamen etlam
en,
revelatlonC1l1
dlVlllllll
h01111l1l–
bu~
elle
necelfariam
in
qLlolibet
ipCorum
flatu.