1000000206

806 / 1328

79• GUMMARI HUYGENS no•r. LOVAN.
comprenhendit omnem ignorantiam cujufcumque rei qu:E potuic nón etre i quo
fenfu omnii ignorantia juris pofitivi eíl: etiam f.iéli, cum jus pofitivum & fa.
étum a jure pofitivo difiinélmn :rqualiter poffint non effe , adeoque eodem
modo, ignorari,, hoc folo excepto:> quod jura pofitiva, fine magis communia,
mag_ifque confpicua, faéta autem ali a fine magis pmicularia , magifque oc–
cnlta, ut ideo h:rc facilius, quam illa ignorentur •
Jgnora.ntia.'31.... V J.. Tertio· di viditur in ordine ad opus, quod fi procedat ex certa igno–
~~cne:º~~ir~n~ rantia, h~c dicernr ignorancia antecedens , nimirum refpeétu operis : omnis
rc:fpeélu.o.eeris. enim cauífa ordine namr:r, uc ;ijuor, pr~cedit fuum effeélum : vocabitur au-
tem concomitans iternm refpeétu operis, fi ita fit conjunéta operi, ut & operis
cauífa non lit,. & opus faétum foiffet, etfi ignoranti1 abfuiffet • Ut fi quis
puta11S, occidere feram , occidit foum inimicum , quem fi agnoviffet , equi–
dem occidiffet ..
Ante.cedens &:. ,, V l I, Quarto dividirnr in ordine ad voluntatem refpeétu cujus dicitur an-
confequensref- d r:. . • r: rr· l . r: J. . . 11 d
peau vohrnra... tece ens, 11 1gnorant1a 11t cau a vo untat1s 11ve vo 1t1on1s, & nu o mo ovo,..
tü .. luntaria .. Dicitur antecedens, fcilicet mere, id eft, fic antecedens, ut non confe-
quenr, dicicur, inquam· talis, quia cum fit cauíla volitionis , eíl: prior hac ,
& cum Í1t non voluntaria , non eíl: effeéhis volitionis, adeoque non eíl: con–
fequens ref¡1eé[u hujus .. Dicetl!r ergo confequens refpeétu voluntatis , fi fit
voluntaria .. · ·
Ignornntiaal>.- VII J. Quinto dividimr ignorantia, in- ab{olutam, id eíl: , quo aliquid fic
foJ>irn . ignoratur, ut nequidem babitualiter fciatur ( hoc modo ignoramus illa, qure num-
_lsJ:idvmcntia. •.quam fcivimus ~ item ea, qn~ omnino funt tradita obli vioni ) & inadverten-
tiam, id eíl ratione cujus id quod in habitu fcimus, aétu non advertimus.
IX. His pr~miffis fopereft, ut examinemus, qu:rnam ignorantia cauífet in–
voluntarium ;. quo cognito etiam fciemus, qucrnam ex~ufet a peccato : fiqui..
dem neceffüm eíl: , ut fi ignorantia tollat voluntarium , etia'm tollat libe–
rum , & ulterius fi tollat liberum , tollit culpam : nam ubi libertas non efr,
ibi culpa non eft.
Ignorantianon, X. In primis dicendum eft , quod ipfa ignorantia , quando neque direéte >
Dec.cMiinoCí\ .. neque interpretati ve eíl: voluntaria~ numquam fit peccatum : nemo enim pec–
cat per hoc , quod quidpiam omnino invirns ignoret . Secundo dicen~um
eft, quod ignoranria etíi volllntaria, non fit peccau11n, fi is, qui illam igno–
rantiam babet , 11011 obljgetur hic &. mmc habere fcientiam iíli ignorancia!
oppofüam ..
1~ i~· fu·- X l. Hinc cónfeétarium eíl: quod non folum ignorantia f:i.éli, fed etiari:t ju-
11 it1v~non · J:. · · d. · · ¡ · Ir: Ji d <l
ert fempcr cul:. rn: po;1t1vi tam 1vmi. quam 1uman1 pontt non el e peccatum; qt~ln oqu t ~m
~b-:lis.. ejufmodi ignorancia in certis caíibus poffit eífe involuntaria • Poreíl: e_01m
quifpia'.n fine ulla fua culpa. ignorare qu~dam juris di vini , ~iaxi_me íi llJo,.
rum fc1ent ia. ipfe non indigear, prnut multi non indigent fctent1 a qucrum:
dam jure pofüivo divino fpeéla ntium ad collationem Ordinum , Sac_ra1:1enu
E.x_tr~m~ _U_nétionis ,. Confirmarionis, &c.quinimmo patet hin e quxdam JllrlS po·
fit1v1 d1vm1 .voluntarie poífe ignorari fine cnlpJ. . . . . _ ,
t?nor:int l:¡- ju- X 1I. Sequttur pr.rteFea dari ignoranriam juris natur~, n1 c1r-ea qu~~r~ r~~P;;,~{~
Jam i~culpabi lem : puta oppofüam fcientix. non necdfaricr perfonít! ~ e
:pabJiis . qua ag1tur: e x~ gr. poteíl: Moni alis aliqua fine- culpa i gn o rar~ JU~ na ruralec~r-
ca mariralia, aut regalia cum ipfa non indigeat illorum fc1ent1a • Ulterws
fequiru r quod alig 11a.. ignorancia iuris na ur<e (ic involuntaria ( talis enini re(p.
moni1lis poteíl eíle jam affignata ) & quod al iquJ. ignor:mti a jur is n a rur~ ,.
etli voluntaria , p.oífit non elTe peccatum , prou t rurfus eíl: jam allegara , íi
expreíle illam ignorantiam velit iíl:a Monialis ; prout íine peccato velle poteft 0
Jgnot.ant·apcc~ X I n. '¡ · . - 11 · · f (l 1 · d fl..
ca mi11ofa· l I. '<..uanco 1gnorantia circum Lanttre 1rat1one cu1t1s at:Lllíll a 1quo ca.
m -